Giải bài 9: Xa ngắm thác núi Lư, từ đồng nghĩa, cách lặp ý của bài văn biểu cảm - Sách phát triển năng lực trong môn ngữ văn 7 tập 1 trang 58. Phần dưới sẽ hướng dẫn trả lời và giải đáp các câu hỏi trong bài học. Cách làm chi tiết, dễ hiểu, Hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học..
B. Bài tập và hướng dẫn giải
1. Kể một giai thoại hay câu chuyên về Lý Bạch mà nhóm em chuẩn bị.
2. Đọc phần chú thích (SGK, Ngữ văn 7, tập 1, trang 111) và khoanh vào chữ cái trước phương án đúng:
3. Xác định bố cục và chỉ rõ nội dung từng phần văn bản Xa ngắm thác núi Lư.
4. Đọc văn bản Xa ngắm thác núi Lư, phần Dịch nghĩa (trang 109), phần Dịch thơ (trang 110), phần chú thích (trang 111), Từ điển Hán Việt (nếu có) và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Điền nội dung phù hợp vào cột Nghĩa của từ trong văn bản.
b. Bổ sung thêm các từ mà em chưa hiểu rõ nghĩa vào bảng, sa đó trao đổi với bạn, thầy/cô giáo để tìm ra nghĩa của chúng.
5. Đọc câu thơ thứ nhất của văn bản:
Phiên âm: Nhật chiếu Hương Lô sinh tử yên
Dịch nghĩa: Mặt Trời chiếu núi Hương Lô, sinh làn khói tía
Dịch thơ: Nắng rọi Hương Lô khói tía bay.
Căn cứ vào phần giải nghĩa(trang 109, 110), hãy trả lời câu hỏi sau:
a. Từ sinh trong câu thứ nhất được giải thích là gì?
b. Trong văn bản dịch thơ, từ Sinh không được dịch, việc bản dịch thơ bỏ từ sinh của nguyên tác có ảnh hưởng tới nội dung câu thơ không? Nếu có, chỉ rõ sự ảnh hưởng đó.
6. Chữ vọng (trông từ xa) ở tiêu đề và chữ dao (xa) ở câu thứ hai trong văn bản cho biết tác giả đứng ở vị trí nào so với dãy núi?
7. Đọc câu thơ thứ hai của văn bản:
Phiên âm: Dao khan bộc bố quải tiền xuyên
Dịch nghĩa: Xa nhìn dòng thác treo trên dòng sông phía trước.
Dịch thơ: Xa trông dòng thác trước sông này.
Căn cứ vào phần Giải nghĩa (trang 109, 110) hãy trả lời những câu hỏi sau:
a. Các từ sau đây được giải thích như thế nào?
b. Bản dịch nghĩa của câu thơ thứ hai: Xa nhìn dòng thác treo trên dòng sông phía trước đã không dịch chữ nào? Em hãy sửa lại cho sát với bản phiên âm nhát.
c. Trong câu thơ này, các từ quải, bộc bố khiến cho dòng sông ở trạng tháy động hay tĩnh? Vì sao?
d. Bản Dịch thơ không dịch được nghĩa của những từ nào? Điều này làm thay đổi hiệu quả miêu tả của câu thơ, em hãy chỉ rõ những thay đổi đó.
8. Làm việc theo nhóm và trả lời các yêu cầu sau:
a. Xác định những động từ sử dụng trong bài thơ.
b. Căn cứ vào phần Dịch nghĩa (trang 109) nhận xét hiệu quả của các động từ dùng trong bài thơ: sinh, quải, phi lưu, trực há, lạc.
c. Nhận xét về hiệu quả nghệ thuật của việc tác giả sử dụng liên tiếp các động từ khi miêu tả dòng sông?
d. Nêu ý kiến đánh giá của em về sự thay đổi trạng thái của dòng sông từ câu thơ thứ hai sang câu thơ thứ ba thông qua việc sử dụng động từ của tác giả.
9. Thực hiện các yêu cầu sau:
a. Hoạt động của dòng sông được tái hiện bằng những động từ mạnh, điều đó gợi cho em liên tưởng tới đặc điểm tính cách nào của tác giả được giới thiệu trong phần chú thích (trang 111)?
b. Có thể dùng văn bản này làm dẫn chứng cho loại đề tài nào trong thơ Lý Bạch được nói tới trong phần chú thích? Em hãy giải thích rõ lựa chọn của mình.
10. Tưởng tượng em đnag đứng ở vị trí của tác giả:
a. Hãy vẽ một bức tranh hoặc viết đoạn văn ngắn (3-4 câu) để miêu tả lại khung cảnh xung quanh.
b. Em có cảm xúc như thế nào trong hoàn cảnh đó? Ghi lại những cảm xúc của mình?
11. Đọc phần ghi nhớ (trang 114), hoàn thiện sơ đồ sau về từ đồng nghĩa.
12. Thảo luận với bạn và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Tìm từ đồng nghĩa với các từ cho trước và hoàn thiện bảng sau.
b. Với mỗi từ ở cột A, đặt một câu tương ứng và thay thế từ ở cột B.
13. Thay thế những từ in nghiêng dưới đây bằng từ đồng nghĩa.
14. Dựa vào phần I. Cách lập luận ý của bài văn biểu cảm,nêu những cách lập ý thường gặp của bài văn biểu cảm và hoàn thành sơ đồ sau:
15. Vận dụng kết quả của hoạt động 14, hãy lập dàn ý cho đề văn: Cảm nghĩ về khu vườn trong kí ức của em.
16. Chơi trò chơi: Tìm từ đồng nghĩa.
Làm việc theo nhóm, mỗi nhóm từ 4-5 bạn. Thầy/cô đưa ra một chủ đề bất kì.
Luật chơi:
- Các nhóm tìm từ đồng nghĩa theo chủ đề.
- Từ của nhóm sau không được trùng với từ của nhóm trước.
- Nhóm nào tìm được nhiều nhất là nhóm chiến thắng.
17. Viết một đoạn văn 8 -10 câu về chủ đề tự chọn trong đó có sử dụng từ đồng nghĩa. Cho biết đoạn văn của em được viết theo phương thức biểu đạt nào?
18. Tìm những bài thơ có chủ đề Vọng nguyệt (Ngắm trăng)