Làm thế nào để làm được 1 lon sữa bò với một mảnh nhôm hình chữ nhật? Chúng ta có thể giải đáp được câu hỏi đó qua bài học: Hình trụ - Diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ. Dựa vào cấu trúc SGK toán lớp 9 tập 2, Trắc nghiệm Online sẽ tóm tắt lại hệ thống lý thuyết và hướng dẫn giải các bài tập một cách chi tiết, dễ hiểu. Hi vọng rằng, đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học tập tốt hơn.
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1. Hình trụ
Khi quay hình chữ nhật ABCD một vòng quanh cạnh CD cố định ta thu được một hình trụ.
- Hai đáy là hình tròn bằng nhau và nằm trên hai mặt phẳng song song.
- DC là trục của hình trụ.
- Các đường sinh của hình trụ (chẳng hạn EF) vuông góc với hai mặt đáy.
Độ dài đường sinh cũng là độ dài đường cao của hình trụ.
2. Diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của hình trụ
- Diện tích xung quanh của hình trụ: $Sxq=2.\pi .r.h$
- Diện tích toàn phần của hình trụ: $Stp=2.\pi .r.h+2.\pi .r^{2}$
($r$: là bán kính đường tròn đáy, $h$ là chiều cao)
3. Thể tích hình trụ
Công thức tính thể tích hình trụ: $V=Sh=\pi .r^{2}.h$
($S$ là diện tích đáy, $h$: là chiều cao)
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 110 - SGK Toán 9 tập 2
Hãy điền thêm các tên gọi vào dấu "..."
Câu 2: Trang 110- SGK Toán 9 tập 2
Lấy một băng giấy hình chữ nhật ABCD (h.80). Biết AB = 10cm, BC = 4cm; dán băng giấy như hình vẽ (B sát với A và C sát với D, không được xoắn).
Có thể dán băng giấy để tạo nên mặt xung quanh của hình trụ được không?
Hình 80
Câu 3: Trang 110 - SGK Toán 9 tập 2
Quan sát ba hình dưới đây và chỉ ra chiều cao, bán kính đáy của mỗi hình.
Câu 4: Trang 110 - SGK Toán 9 tập 2
Một hình trụ có bán kính đáy là $7cm$, diện tích xung quanh bằng $352cm^{2}$.
Khi đó, chiều cao của hình trụ là:
(A) 3,2 cm; (B) 4,6cm; (C) 1,8 cm
(D) 2,1cm; (E) Một kết quả khác
Hãy chọn kết quả đúng.
Câu 5: Trang 111 - SGK Toán 9 tập 2
Điền đủ các kết quả vào những ô trống của bảng sau:
Câu 6: Trang 111 - SGK Toán 9 tập 2
Chiều cao của một hình trụ bằng bán kính đường tròn đáy. Diện tích xung quanh của hình trụ $314cm^{2}$.
Hãy tính bán kính đường tròn đáy và thể tích hình trụ (làm tròn kết quả đến chữ số thập phân thứ hai).
Câu 7: Trang 111 - SGK Toán 9 tập 2
Một bóng đèn huỳnh quang dài 1,2m, đường kính của đường tròn đáy là 4cm, được đặt khít vào một ống giấy cứng dạng hình hộp (h.82). Tính diện tích phần giấy cứng dùng để làm một hộp. (Hộp hở hai đầu, không tính lề và mép dán).
Hình 82
Câu 8: Trang 111 - SGK Toán 9 tập 2
Cho hình chữ nhật ABCD (AB = 2a, BC = a). Quay hình chữ nhật đó quanh AB thì được hình trụ có thể tích $V_{1}$; quanh BC thì được hình trụ có thể tích $V_{2}$. Trong các đẳng thức dưới đây, hãy chọn đẳng thức đúng:
(A) $V_{1}=V_{2}$ (B) $V_{1}=2V_{2}$ (C) $V_{2}=2V_{1}$
(D) $V_{2}=3V_{1}$ (E) $V_{1}=3V_{2}$
Câu 9: Trang 112 - SGK Toán 9 tập 2
Hình 83 là một hình trụ cùng với hình khai triển của nó kèm theo kích thước.
Hình 83
Hãy điền vào các chỗ ... và các ô trống những cụm từ hoặc các số cần thiết.
Câu 10: Trang 112 - SGK Toán 9 tập 2
Hãy tính:
a) Diện tích xung quanh của một hình trụ có chu vi hình tròn đáy là 13cm và chiều cao là 3cm.
b) Thể tích của hình trụ có bán kính đường tròn đáy là 5mm và chiều cao là 8mm.
Câu 11: Trang 112 - SGK Toán 9 tập 2
Người ta nhấn chìm hoàn toàn một tượng đá nhỏ vào một lọ thủy tinh có nước dạng hình trụ (h.84)
Diện tích đáy lọ thủy tinh là $12,8cm^{2}$. Nước trong lọ dâng lên thêm $8,5mm$. Hỏi thể tích của tượng đá là bao nhiêu?
Câu 12: Trang 112 - SGK Toán 9 tập 2
Điền đủ các kết quả vào những ô trống của bảng sau:
Câu 13: Trang 113 - SGK Toán 9 tập 2
Một tấm kim loại được khoan thủng bốn lỗ như hình 85 (lỗ khoan dạng hình trụ), tâm kim loại này dày 2cm, đáy của nó là hình vuông cạnh là 5 cm. Đường kính của mũi khoan là 8 mm. Hỏi thể tích phần còn lại của tấm kim loại là bao nhiêu?
Câu 14: Trang 113 - SGK Toán 9 tập 2
Đường ống nối hai bể cá trong một thủy cung ở miền nam nước Pháp có dạng một hình trụ, độ dài của đường ống là 30m (h.86). Dung tích của đường ống nói trên là 1 800 000 lít. Tính diện tích đáy của đường ống.
Hình 86