1. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba.
=>Tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ ba: Giúp câu chuyện được kể từ cái nhìn toàn cảnh của người kể chuyện ngôi thứ ba (người kể chuyện toàn tri). Bất cứ điều gì từ các nhân vật, người kể chuyện ngôi thứ ba này đều nắm rõ.
2. Mục đích bài tập này nhằm rèn luyện cho các em kĩ năng phân tích đặc điểm tính cách nhân vật qua các biểu hiện ngoại hình, hành động, lời nói,... mà ở đây là hành động, lời nói cho thấy suy nghĩ chín chắn, già dặn trước tuổi và những quan tâm lớn lao ở tầm lịch sử, quốc gia, vượt trên đời sống thường tình của một đứa trẻ. Có thể chấp nhận những nhận xét riêng khác nhau theo cái nhìn lịch sử khách quan, tỉnh táo và trên hết là tấm lòng yêu nước, thương dẫn sớm hình thành từ truyền thống quê hương, gia đình ở cậu bé Côn.
3. Qua việc đưa con đi thăm các di tích lịch sử, văn hoá và giảng giải cho con hiểu về các di tích đó, nhân vật quan Phó bảng đã hướng các con đến nhiều giá trị trong việc tu dưỡng làm người. Chẳng hạn, khi kể lại cho con nghe chuyện My Châu – Trọng Thuỷ, quan Phó bảng muốn con thấy được: sống cần biết tôn trọng chữ “tín”, phải biết cảnh giác, đừng nhẹ dạ tin người và cần có lòng tự trọng “chết vinh còn hơn sống nhục”. Đạo lí đó thể hiện trong lời nói của cậu bé Côn: “vua nhà Triệu nước Tàu nham hiểm ghê gớm ... Còn vua nhà Thục nước ta lại trọng chữ tín, ... không đề phòng sự gian giảo, bội ước của vua nhà Triệu. Nàng My Châu lại ruột để ngoài da. Cha vậy, con vậy thì giữ nước làm sao được? Nhưng câu chuyện lại cho thấy điều đáng trọng, không khinh được của vua Thục là: Người đã phải tự chém con gái mình và tự xử án mình bằng hành động nhảy xuống biển về tội để mất nước chứ không cam chịu nộp mình cho giặc.”.
Dựa vào căn cứ hình tượng cụ thể trong truyện, nên phần lớn sẽ thấy được tinh thần trọng nghĩa khinh tài,cái nhìn lịch sử khách quan, tỉnh táo và trên hết là tấm lòng yêu nước, thương dẫn sớm hình thành từ truyền thống quê hương, gia đình ở cậu bé Côn.
4.
Có thể thấy rất rõ đặc điểm tính cách của hai cha con quan Phó bảng trong văn bản Dọc đường xứ Nghệ. Cả quan Phó bảng và cậu bé Côn đều ham thích các câu chuyện liên quan đến lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc, đến các giá trị văn hoá – văn học của dân tộc.
Ông Phó bảng là người am hiểu sâu sắc lịch sử nước nhà, thể hiện lòng yêu nước một cách thẳng thắn, trung thực, rõ ràng; muốn con mình hiểu và sống theo các đạo lí tốt đẹp ấy. Cậu bé Nguyễn Sinh Côn thể hiện tư chất thông minh, ham học hỏi, có cá tính và bản lĩnh ngay từ khi còn rất nhỏ.
5.
a) Đang nói chuyện Thục Phán – An Dương Vương, quan Phó bảng lại chuyển sang nói về núi non quê hương với những hòn Hai Vai, Trống Thủng, núi Cờ Rách,... là có ý muốn con mình hướng tới câu chuyện quê hương, nhớ tới những sự tích oai hùng của nhân dân mình hiện vẫn để lại dấu tích ngay trên quê hương, đất nước.
b) Bài học mà quan Phó bảng muốn nhắn nhủ hai con ở đây là cha ông mình một thời đã anh dũng, bất khuất, không chịu sống quỳ, luôn giữ trọn khí tiết, thà chết núi “Tướng quân rơi đầu”... Còn phía xa xa kia là hòn Trống Thủng, ... là núi trong chứ không sống đục nên “hòn núi kia giống một người cụt đầu ... là Cờ Rách.”. Mỗi địa danh đều là sự tích về sự thất thủ, hi sinh nhưng luôn “giữ trọn khí tiết”.