Những nét đặc sắc trên “đất vật” Bắc Giang
1.
- Những đặc điểm trong văn bản Những nét đặc sắc trên “đất vật” Bắc Giang cho thấy đó là văn bản thông tin:
- Cung cấp cho người đọc thông tin về các sới vật, hội vật tại nhiều địa phương của Bắc Giang.
- Nêu lên các quy định, mục đích của các sới vật, hội vật.
2.
- Chuẩn bị: chọn hai đô thực hiện keo vật thờ.
- Mở đầu, hai đô vật thờ tiến hành nghi lễ bái tổ: sau đó là nghi thức xe đài.
- Sau nghi thức xe đài, keo vật thờ chính thức diễn ra.
3.
- Giới thiệu rất trang trọng về hai đô vật thờ (tên tuổi, địa chỉ, thành tích đã đạt được, những sở trường trong thi đấu, …)
- Hai đô vật “mình trần đóng khố”, chân quỳ vai sánh, hai tay chắp sườn nghênh diện.
- Hai đô vật chắp tay, đồng thời khom lưng “bái tổ” theo thế ba bước tiến lên, ba bước lùi xuống.
- Hai đô thực hiện nghi thức xe đài, như xe đài ở Bắc Giang: đó là những thế “đại bàng tung cánh, sư tử vờn cầu”; hay hiền hòa và uốn lượn như “dòng sông Cầu nước chảy lơ thơ”, “dòng sông Thương nước chảy đôi dòng”, …
- Keo vật thờ chính thức diễn ra với nhiều miếng/ mẹo vật được giới thiệu: miếng bốc, miếng gồng; miếng mói, miếng sườn, …
4.
a)
Nội dung chính của đoạn trích: Giới thiệu khái quát về hội vật ở Bắc Giang và quy cách của một sới vật.
b) Đoạn trích trên được coi là văn bản thông tin vì:
- Cung cấp cho người đọc thông tin về các sới vật ở Bắc Giang.
- Giới thiệu hình thức của một sới vật chuẩn.
c) Quy định về các sới vật có ý nghĩa như sau:
“Đó là sới vật hình tròn được đặt trước sân đình hình vuông, đây không phải là sự sắp đặt ngẫu nhiên mà còn có ý nghĩa sâu sắc. Vuông và tròn theo quan niệm của dân tộc ta là hai hình toàn vẹn và là biểu tượng cho trời đất (trời tròn, đất vuông). Mặt khác, tròn là Mặt Trời, các đô vật thường là nam, biểu hiện cho tính dương. Thông qua đấu vật, người ta mong cho dương vượng để có “mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt, bội thu”. Đồng thời, đấu vật còn là hình thức tôn vinh tinh thần thượng võ ngàn đời của dân tộc.”.
d) Văn thuyết minh cũng có thể kết hợp các yếu tố biểu cảm; trong đoạn trích có nhiều câu, nhưng tập trung thể hiện rõ dấu ấn cảm xúc tự hào của người viết về hội vật trong câu văn: “Hòa mình vào những hội vật mùa xuân trên quê hương Bắc Giang mới có thể cảm nhận được cái hay, cái đẹp của vật dân tộc thông qua thủ tục vô cùng độc đáo, không giống bất cứ môn thể thao nào trên thế gian này.”.