Soạn bài Bố của Xi-mông: mục B Hoạt động hình thành kiến thức.
a. Xác đinh bố cục và nội dung
- Phần 1: Nỗi tuyệt vọng của Xi - mông
- Phân 2: Phi – líp gặp Xi – mông và nói sẽ cho em một ông bố
- Phần 3: Phi – líp đưa Xi – mông về nhà trả cho chị Blăng-sốt
- Phần 4: Xi – mông đến trường sau khi có bố
b, Vì không có bố mà Xi – mông bị bạn bè trong lớp khinh ghét và hành hạ. Điều này khiến em vô cùng đau khổ. Được thể hiện qua những chi tiết sau:
- Em bỏ nhà ra bờ sông, định nhảy xuống cho chết đuối vì không có bố.
- Nỗi đau thể hiện qua những giọt nước mắt của em: “em lại khóc, người em rung lên”, “những cơn nức nở lại kéo đến…mà chỉ khóc hoài”, “em tả lời, mắt đẫm lệ, giọng nghẹn ngào”…
- Nỗi đau đớn còn thể hiện ở cách nói của em. Nhà văn diễn tả em nói không nên lời, nghẹn ngào, ngắt quãng, diễn tả bằng những dấu ba chấm.
c,
- Ngôi nhà của chị: "Một ngôi nhà nhỏ, quét vôi trắng, hết sức sạch sẽ". Điều đó nói lên rằng dù chị nghèo nhưng sống rất nghiêm túc, đứng đắn.
- Cách chị đối xử với khách: "Đứng nghiêm nghị trước của nhà mình như muốn cấm đàn ông bước qua ngưỡng cửa". Ban đầu bác Phi-líp cũng có ý định không hẳn nghiêm túc, nhưng khi nhìn thấy chị "bỗng tắt nụ cười", vì bác hiểu ngay là không bỡn cợt được nữa với cô gái cao lớn, xanh xao ấy.
- Khi nghe con nói bị bạn đánh vì không có bố "đôi má thiếu phụ đỏ bừng và tê tái đến tận xương tủy...nước mắt lã chã tuôn rơi". Khi nghe Xi-mông hỏi bác Phi-líp "Bác có muốn làm bố cháu không?", chị "lặng ngắt và quằn quại vì hổ thẹn, dựa người vào tường, hai tay ôm ngực...".
- Những biểu hiện ấy càng chứng tỏ Blăng-sốt là người rất có ý thức về nhân cách của mình.
d, Diễn biến tâm trajg nhân vật Phi-lip
Diễn biến tâm lí của nhân vật Phi - líp qua các đoạn:
Khi Xi-mông đang khóc, chú cảm nhận được nỗi thống khổ của Xi - mông liền đến hỏi han. Biết được nỗi đau của em, chú đã động viên: “Người ta sẽ cho cháu... một ông bố”
Đưa Xi-mông về nhà, chú nhận Xi - mông là con chị Blăng-sốt, người phụ nữ đã một lần lầm lỡ. Chú chợt nảy ra ý nghĩ không được trong sáng: “một tuổi xuân đã lầm lỡ rất có thể lỡ lầm lần nữa”. Nghĩa là chú định mượn tình thế này làm quen với chị để lợi dụng.
Khi gặp chị Blăng - sốt, Phi-lip nhận ra chị là người tốt, sống đứng đắn nên không thể đùa giỡn với chị được.
Lúc đối đáp với Xi - mông, phần vì thương em, phần vì cảm mến chị Blăng - sốt, chú đã nhận lời làm bố của Xi - mông. Chú làm việc này xuất phát từ lòng nhân hậu, thương Xi-mông. Chứ không ngờ mình đã cho Xi-mông lòng tin vững chắc. Cuối cùng đó không phải chuyện đùa mà là chuyện thật. Chú đã bắt gặp hạnh phúc gia đình.
e, Qua câu chuyện, tác giả muốn nhắn nhủ chúng ta hãy biết thông cảm với số phận của những em bé thiệt thòi phải sống thiếu tình thương và sự dạy dỗ của cha (hoặc mẹ).