Nội dung chính bài: Câu cầu khiến.
[toc:ul]
A. Ngắn gọn những nội dung chính
1. Ngắn gọn kiến thức trọng tâm.
- Câu cầu khiến là câu có những từ cầu khiến như : hãy, đừng, chớ,... đi, thôi, nào,... hay ngữ điệu câu khiến ; dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên báo,...
- Khi viết, câu câu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than, nhưng khi ý cầu khiến không được nhãn mạnh thì có thể kết thúc bằng dấu chấm.
B. Nội dung chính cụ thể
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
Câu cầu khiến trong tiếng việt còn được gọi là câu mệnh lệnh, là loại câu có những từ câu khiến như hãy, đừng, chớ,… ở phía trước động từ, những từ đi, thôi, nào,… ở phía sau động từ. Câu cầu khiến được sử dụng với ngữ điệu để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị hay khuyên bảo người nghe nên làm hoặc không làm điều gì.Khi viết, câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than, nhưng khi ý cầu khiến không được nhấn mạnh thì có thể kết thúc bằng dấu chấm.
Đặc điểm:
- Câu cầu khiến có thể mang ngữ điệu cầu khiến, và ngữ điệu ấy thường tới từ việc sử dụng động từ – cụm động từ với sắc thái nhấn mạnh vấn đề. Câu cầu khiến cũng thường sử dụng những từ ngữ mang tính chất ra lệnh hay yêu cầu. Từ cầu khiến có thể xen đứng trước động từ hoặc sau động từ trung tâm.
Chức năng:
- Câu cầu khiến được sử dụng rất nhiều trong đời sống hàng ngày, bởi đây là loại câu có thể dùng làm ra lệnh, yêu cầu, đề nghị hoặc khuyên nhủ. Tùy theo mục đích cầu khiến mà người dùng có thể lựa chọn từ ngữ để tại vị câu cho phù hợp.
Ví dụ 1: Một số câu cầu khiến như:
– Ăn nhanh lên nào!
– Hãy đứng lên đi!
Ví dụ 2:
– Hãy ăn cơm nhanh đi! → đây là câu cầu khiến có mục đích ra lệnh.
– Tất cả chúng ta cùng đi tiếp nào. → đây là câu cầu khiến có mục đích ra lệnh nhưng ý cầu khiến không cần nhấn mạnh vấn đề nên có thể kết thúc bằng dấu chấm.
– Đừng chơi game nữa! → đây là câu cầu khiến có mục đích khuyên bảo.