Soạn bài 8: Bazo - sách VNEN khoa học tự nhiên 8 trang 59. Phần dưới đây sẽ hướng dẫn trả lời và giải đáp các câu hỏi trong bài học, cách làm chi tiết, dễ hiểu, hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học.
A. Hoạt động khởi động
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Hãy viết công thức hóa học của ba chất là bazo mà em biết và cho biết thành phần phân tử của các bazo đó
| TT | Công thức hóa học | Số nguyên tử kim loại | Số nhóm $-OH$ |
| 1 | |||
| 2 | |||
| 3 |
Theo em, bazo là gì?
B. Hoạt động hình thành kiến thức
I. Khái niệm, phân loại, cách gọi tên
1. Khái niệm, công thức
Chọn từ/ cụm từ thích hợp cho dưới đây để điền vào chỗ trống hoàn thành khái niệm bazo:
(nhiều, hợp chất, đơn chất, một hay nhiều, hidroxit, gốc axit, một)
Bazo là những $...(1)...$ mà phân tử gồm có $...(2)...$ nguyên tử kim loại liên kết với $...(3)...$ nhóm $...(4)...$
Viết công thức hóa học chung của bazo và chú thích các kí hiệu trong công thức chung đó.
2. Phân loại, gọi tên
- Dựa bào tính tan, bazo được chia làm mấy loại? Là những loại nào?
- Hãy nêu cách gọi tên bazo.
- Gọi tên các bazo sau: $KOH,\; Cu(OH)_2,\; Ba(OH)_2,\; Fe(OH)_3$
II. Tính chất hóa học của bazo
Thực hiện các thí nghiệm sau và ghi các hiện tượng quan sát được theo bảng dưới đây
| Thí nghiệm | Cách tiến hành | Hiện tượng |
| 1. Tác dụng của dung dịch bazo với chất chỉ thị màu | Lấy 1 mẩu giấy quỳ tím nhỏ để vào hõm của đế sứ; nhỏ 1 - 2 giọt dung dịch $NaOH/Ca(OH)_2$ vào mẩu giấy quỳ tím. | |
| Nhỏ 1 - 2 giọt dung dịch phenophtalein (không màu) vào ống nghiệm có chứa sẵn 1 - 2 ml dung dịch $NaOH,\;Ca(OH)_2$ ... | ||
| 2. Nhiệt phân bazo không tan | Quan sát rồi thực hiện thí nghiệm nhiện phân $Cu(OH)_2$ |
- Viết PTHH.
- Dựa vào các thông tin và các kiến thức đã học, hãy nêu các tính chất hóa học của bazo, mỗi tính chất viết một PTHH (nếu có) để minh họa.
| Thí nghiệm | Cách tiến hành | Hiện tượng |
| 1. Khả năng hút ẩm của $NaOH$ | Lấy một ít tinh thể natri hiđroxit để vào hõm để sứ, để ngoài không khí khoảng 1-2 phút. Quan sát về màu sắc khả năng hút ẩm $NaOH$ rắn | |
| 2. Tính tan của $NaOH$ | Cho một ít tinh thể natri hiđroxit vào ống nghiệm chứa sẵn 1ml $H_2O$ . Lắc đều cho $NaOH$ tan hết, sau đó nắm nhẹ tay ở phía đáy ống nghiệm . Nêu hiện tượng quan sát/ cảm nhận được. |
Cho biết tính chất vật lí (trạng thái, màu sắc, khả năng hút ẩm, tính tan, ...) của $NaOH$.
b) Tính chất hóa học
Hãy dự đoán tính chất hóa học của $NaOH$.
c) Ứng dụng
Quan sát hình và cho biết các ứng dụng chính của $NaOH$:
d) Sản xuất natri hidroxit
Đọc thông tin và cho biết trong công nghiệp natri hidroxit được sản xuất từ nguyên liệu chính nào? Bằng phương pháp nào? Sản phẩm phản ứng là những chất nào?
2. Canxi hidroxit ($Ca(OH)_2$
a) Tính chất vật lí
Đọc thông tin sau và cho biết tính chất vật lí của canxi hidroxit.
b) Tính chất hóa học
Hãy cho biết tính chất hóa học của dung dịch $Ca(OH)_2$ (mỗi tính chất viết một PTHH để minh họa).
c) Ứng dụng
Quan sát hình và cho biết các ứng dụng chủ yếu của $Ca(OH)_2$
3. Thang pH
Cho biết 3 dung dịch X, Y, Z lần lượt có các giá trị pH là 1, 3, 7. Hãy sắp xếp các dung dịch trên theo thứ tự tăng dần độ axit của dung dịch.
C. Hoạt động luyện tập
1. Viết PTHH của các phản ứng xảy ra (nếu có) khi cho khí $CO_2$ lần lượt tác dụng với:
a) $Cu(OH)_2$
b) $KOH$
c) $Fe(OH)_3$
d) $Ba(OH)_2$
2. Viết PTHH của các phản ứng nhiệt phân các chất sau (nếu có)
$NaOH,\; Ba(OH)_2,\; Mg(OH)_2,\;Fe(OH)_3,\;Al(OH)_3$
3. Viết các PTHH thực hiện dãy chuyển hóa sau
4. Tính thể tích dung dịch $NaOH$ 1M cần dùng vừa đủ để trung hòa hết 100ml dung dịch hỗn hợp gồm $HCl$ 1M và $H_2SO_4$ 1M
5. Hãy trình bày cách phân biệt các dung dịch riêng biệt (không nhãn) sau bằng phương pháp hóa học: $HCl,\; H_2SO_4$ loãng, $NaOH,\; Ba(OH)_2$. Viết PTHH cả các phản ứng xảy ra (nếu có).
6. Khí $CO$ bị lẫn các khí $CO_2$ và $SO_2$. Làm thế nào để loại bỏ được các khí $CO_2$, $SO_2$ ra khỏi khí $CO$ nói trên bằng hóa chất rẻ tiền nhất? Viết PTHH của các phản ứng xảy ra.
D. Hoạt động vận dụng
1. Có nên dùng trực tiếp nước mưa làm nước ăn/ uống hằng ngày không? Tại sao?
2. Dùng giấy pH xác định pH của kem đánh răng và giải thích tại sao kem đánh răng lại có độ pH như vậy?
E. Hoạt động tìm tòi mở rộng
1. Tại sao những người bị bệnh viêm, loét dạ dày không nên ăn thức ăn quá chua hoặc quá cay hoặc uống nhiều rượu, bia, hoặc dùng các đồ uống có gas.