Giải bài 2: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận - Sách hướng dẫn học toán 7 tập 1 trang 54. Sách này nằm trong bộ VNEN của chương trình mới. Dưới đây sẽ hướng dẫn trả lời và giải đáp các câu hỏi trong bài học. Cách làm chi tiết, dễ hiểu, Hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học..

A. Hoạt động khởi động

Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Hãy điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau:

x

-4

-0,5

 

2,5

 

y

6

 

-2,25

 

-7,5

Trả lời:

x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận mà khi $x = -4$ thì $y = 6$, nên $y = \frac{-3}{2}x$ hay $x = \frac{-2}{3}y$.

Từ đó, ta có bảng sau:

x

-4

-0,5

1,5

2,5

5

y

6

0,75

-2,25

-3,75

-7,5

B. Hoạt động hình thành kiến thức

Giải các bài toán sau:

1. Bài toán 1

Hình vẽ sau mô tả các máy bán xăng (cùng một loại xăng) ở một điểm bán xăng (cây xăng).

               Giải VNEN toán đại 7 bài 2: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận

Hãy cho biết:

a) Để mua 10,5l xăng cần phải trả bao nhiêu tiền?

b) Một xe ô tô sẽ dược đổ bao nhiêu lít xăng nếu trả 783 500 đồng?

Giải:

a) Dung lượng xăng đã mua và số tiền phải trả là hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau.

Gọi k là hệ số tỉ lệ, ta có: 4,5k = 70515 <=> k = 70515 : 4,5 <=> k = 15670.

Ta có giá tiền 1 lít xăng là 15670 đồng.

Vậy số tiền phải trả để mua 10,5l xăng là: 15670.10,5 = 164535 (đồng).

b) Nếu trả 783500 đồng sẽ mua được 783500 : 15670 = 50(l) xăng

Trả lời: a) Số tiền phải trả để mua 10,5l xăng là 164535 đồng.

            b) Nếu trả 783500 đồng sẽ mua được 50l xăng.

* Ghi chú: Giá xăng RON 92 bán trên thị trường (ngày 21 tháng 1 năm 2015) la 15670 đồng/lít.

2. Bài toán 2

Tam giác ABC có số đo các góc $\widehat{A}$, $\widehat{B}$, $\widehat{C}$ lần lượt tỉ lệ với 1; 2; 3. Tính số đo các góc của tam giác ABC.

Giải:

Theo đề bài ta có:  $\widehat{A}$ + $\widehat{B}$ + $\widehat{C}$ = 180$^{0}$ và $\frac{\widehat{A}}{1}=\frac{\widehat{B}}{2}=\frac{\widehat{C}}{3}$.

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau, ta có:

$\frac{\widehat{A}}{1}=\frac{\widehat{B}}{2}=\frac{\widehat{C}}{3}=\frac{\widehat{A}+\widehat{B}+\widehat{C}}{1+2+3}=\frac{180^{0}}{6}=30^{0}$

Từ đó: $\widehat{A}$ = $30^{0}$.1= $30^{0}$; $\widehat{A}$ = $30^{0}$.2= $60^{0}$; $\widehat{C}$ = $30^{0}$.3= $90^{0}$.

Trả lời: Số đo các góc của tam giác ABC là: $\widehat{A}$ =  $30^{0}$; $\widehat{A}$ = $60^{0}$; $\widehat{C}$ = $90^{0}$

* Chú ý: Bài toán 2 còn được gọi là bài toán chia một số thành những phần tỉ lệ thuận với các số trước.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

C. Hoạt động luyện tập

Câu 1: Trang 56 sách toán VNEN lớp 7 tập 1

Các đại lượng x và y như dưới các bảng đây có tỉ lệ thuận với nhau hay không?

a)

x

1

2

3

4

5

y

9

18

27

36

45

b)

X

1

2

5

6

9

y

12

24

60

72

90

Câu 2: Trang 56 sách toán VNEN lớp 7 tập 1

Trong nhiều trường hợp, thay cho việc đo chiều dài các cuộn dây thép người ta thường cân chúng. Cho biết 3 mét dây nặng 75 g.

a) Giả sử x mét dây nặng y gam. Hãy biểu diễn y theo x;

b)  Cuộn dây dài bao nhiêu mét biết rằng nó nặng 4,5 kg?

Câu 3: Trang 56 sách toán VNEN lớp 7 tập 1

Học sinh ba lớp 7 của trường Trung học cơ sở Lý Tự Trọng cần phải trồng và chăm sóc 24 cây xanh. Lớp 7A có 32 học sinh, lớp 7B có 28 học sinh, lớp 7C có 36 học sinh. Hỏi mỗi lớp phải trồng và chăm sóc bao nhiêu cây xanh, biết rằng số cây xanh tỉ lệ với số học sinh?

Câu 4: Trang 56 sách toán VNEN lớp 7 tập 1

Đồng bạch là một loại hợp kim của niken, kẽm và đồng với khối lượng của chúng lần lượt tỉ lệ với 3; 4 và 13. Hỏi cần bao nhiêu kilogam niken, kẽm và đồng để sản suất 150 kg đồng bạch?

D.E Hoạt động vận dụng và tìm tòi, mở rộng

Câu 1: Trang 57 sách toán VNEN lớp 7 tập 1

Cho biết z tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ k = 0,8 và y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ h = 5. Chứng tỏ rằng z tỉ lệ thuận với x và tìm hệ số tỉ lệ giữa chúng.

Câu 2: Trang 57 sách toán VNEN lớp 7 tập 1

Để làm thuốc ho, người ta ngâm chanh đào với mật ong và đường phèn theo công thức: cứ 0,5 kg chanh đào thì cần 250g đường phèn và 0,5l mật ong. Theo công thức đó để ngâm 2,5kg chanh đào thì cần bao nhiêu kilogam đường phèn và bao nhiêu lít mật ong?