Giải bài 9 Thiên nhiên châu Phi

Giải bài 9: Thiên nhiên châu Phi - Sách lịch sử và địa lí 7 chân trời sáng tạo. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..

1. Vị trí địa lí, hình dạng và kích thước châu Phi

Câu hỏi: Dựa vào hình 9.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Nêu đặc điểm hình dạng và kích thước châu Phi.

- Trình bày đặc điểm vị trí địa lí châu Phi.

Câu trả lời:

Đặc điểm hình dạng và kích thước châu Phi:

- Hình dạng: Dạng khối, đường bờ biển ít bị chia cắt.

- Kích thước: Diện tích hơn 30 triệu km², lớn thứ ba thế giới.

* Đặc điểm vị trí địa lí châu Phi:

- Châu Phi nằm ở cả bán cầu Bắc và bán cầu Nam, bán cầu Đông và bán cầu Tây, phần lớn lãnh thổ nằm giữa chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam.

- Tiếp giáp:

+ Tiếp giáp lục địa: phía bắc giáp châu Âu qua biển Địa Trung Hải; phía đông bắc giáp châu Á qua Biển Đỏ và bán đảo Xi-nai.

+ Tiếp giáp đại dương: giáp Ấn Độ Dương ở phía đông và Đại Tây Dương ở phía tây.

2. Đặc điểm tự nhiên

Câu hỏi 1: Dựa vào hình 9.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Phân tích đặc điểm địa hình châu Phi.

- Cho biết sự phân bố các loại khoáng sản chính ở châu Phi.

Câu trả lời:

Đặc điểm địa hình châu Phi:

- Bề mặt khá bằng phẳng, độ cao trung bình khoảng 750m so với mực nước biển.

- Địa hình cao về phía đông nam và thấp về phía tây bắc.

- Các dạng địa hình chính: sơn nguyên, bồn địa, hoang mạc, núi thấp và đồng bằng.

+ Sơn nguyên: nơi có nhiều đỉnh núi cao hơn 4000 m, phân bố phía đông và nam như sơn nguyên Ê-ti-ô-pi-a, sơn nguyên Đông Phi,...

+ Bồn địa: xen giữa các vùng đất cao, điển hình như bồn địa Công-gô, Ca-la-ha-ri, bồn địa Sat,...

+ Hoang mạc: rộng lớn và rất khô hạn như Xa-ha-ra, Na-mip,...

+ Núi thấp: tập trung phía bắc và phía nam châu Phi như Át-lát, Đrê-ken-béc,...

+ Đồng bằng: thấp, diện tích nhỏ, phân bố ven biển như đồng bằng châu thổ sông Nin, các đồng bằng ven vịnh Ghi-nê,...

*  Sự phân bố các loại khoáng sản chính ở châu Phi: khoáng sản ở châu Phi phân bố không đều:

- Dầu mỏ: Bắc Phi.

- Kim loại quý (vàng, kim cương): Nam Phi.

Câu hỏi 2: Dựa vào hình 9.2 và thông tin trong bài, em hãy :

- Nêu tên các đới khí hậu ở châu Phi.

- Nhận xét đặc điểm chung của khí hậu châu Phi.

Câu trả lời:

- Các đới khí hậu ở châu Phi:

+ Đới khí hậu xích đạo;

+ Đới khí hậu cận xích đạo;

+ Đới khí hậu nhiệt đới;

+ Đới khí hậu cận nhiệt.

- Đặc điểm chung của khí hậu châu Phi:

+ Có nhiệt độ trung bình cao nhất thế giới trên 20^oC.

+ Khí hậu khô nóng, lượng mưa thấp.

Câu hỏi 3: Dựa vào hình 9.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Nêu tên các sông và hồ chính ở châu Phi.

- Nhận xét đặc điểm mạng lưới sông, hồ ở châu Phi.

Câu trả lời:

Các sông và hồ chính ở châu Phi:

- Các sông chính: Công-gô, Nin, Dăm-be-đi, Ni-giê,...

- Các hồ chính: Vic-to-ri-a, Tan-ga-ni-ca, Ma-la-uy,...

Nhận xét đặc điểm mạng lưới sông, hồ ở châu Phi:

- Mạng lưới sông ngòi của phân bố không đều.

- Nguồn cung cấp nước chủ yếu là nước mưa nên chế độ nước sông phụ thuộc chế độ mưa.

- Các hoang mạc rất ít sông, chỉ có dòng chảy vào mùa mưa và không có nước vào mùa khô

+ Bồn địa Công-gô và phía bắc vịnh Ghi-nê do mưa nhiều nên mạng lưới sông dày đặc, lượng nước lớn.

- Phần lớn hệ thống sông chính ở châu Phi đổ nước vào các biển, vịnh biển,...thuộc Đại Tây Dương.

- Các hồ lớn của châu Phi phân bố chủ yếu ở Đông Phi.

- Các hồ lớn của châu Phi là nguồn cung cấp nước ngọt và thủy sản quan trọng cho người dân.

Câu hỏi 4: Dựa vào thông tin trong bài, em hãy trình bày đặc điểm các môi trường thiên nhiên ở châu Phi.

Câu trả lời: 

Đặc điểm các môi trường thiên nhiên ở châu Phi:

- Môi trường Xích đạo

+ Phạm vi: gồm bồn địa Công-gô và phía bắc vịnh Ghi-nê.

+ Sinh vật: rất phát triển, đặc trưng là rừng thường xanh.

+ Sông ngòi: mạng lưới dày đặc, nhiều nước quanh năm.

+ Đất: màu mỡ, thuận lợi phát triển nông nghiệp.

- Môi trường nhiệt đới

+  Phạm vi: phân bố ở hai bên môi trường xích đạo.

+ Sinh vật: càng về phía chí tuyến, thảm thực vật chuyển từ kiểu rừng sang đồng cỏ cao và cây bụi gai.

+ Sông ngòi: có lưu lượng nước khá lớn nhưng thay đổi theo mùa .

+ Đất: đất đỏ vàng là chủ yếu, có thể khai thác tốt cho nông nghiệp nếu đảm bảo được nước tưới.

- Môi trường hoang mạc 

+ Phạm vi: chiếm diện tích lớn nhất, phân bố chủ yếu ở khu vực chí tuyến.

+ Thảm thực vật, sông ngòi kém phát triển.

- Môi trường cận nhiệt 

+ Phạm vi: chiếm một phần lãnh thổ nhỏ ở phía bắc và nam châu Phi. 

+ Thực vật: phát triển cây lá cứng để hạn chế thoát nước.

+ Sông ngòi: mạng lưới sông ít phát triển.