Soạn văn 8 tập 2, soạn bài Hội thoại sgk ngữ văn 8 tập 2, để học tốt văn 8. Bài soạn giúp ta phân biệt vai xã hội trong hội thoại và xác định thái độ đúng đắn trong giao tiếp. Những kiến thức trọng tâm, những câu hỏi trong bài học sẽ được hướng dẫn trả lời, soạn bài đầy đủ, chi tiết..

A- KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. VAI XÃ HỘI TRONG HỘI THOẠI

Đọc đọan văn sau và trả lời câu hỏi:

" Một hôm, cô tôi gọi tôi đến bên cười hỏi:.....và mày cũng còn phải có họ, có hàng, người ta hỏi đến chứ?"

( Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)

Câu hỏi:

1. Quan hệ giữa các nhân vật tham gia hội thoại trong đoạn trích trên là quan hệ gì? Ai ở vai trên, ai ở vai dưới?

2. Cách xử sự của ngưòi cô có gì đáng chê trách ?

3. Tìm những chi tiết cho thấy nhân vật chú bé Hồng đã cố gắng kìm nén sự bất bình của mình để giữ được thái độ lễ phép. Giải thích vì sao Hồng phải làm như vậy.

Trả lời:

1. Quan hệ giữa các nhân vật trong đoạn hội thoại là quan hệ trên- dưới: (Bà cô Hồng là vai trên, Hồng là vai dưới)

2. Người cô không thể hiện sự tôn trọng và mối quan hệ ruột thịt với người cháu của mình( Gieo rắc vào đầu người cháu những ý nghĩ xấu, để đứa cháu ghét bỏ mẹ).

=> Cách cư xử này không phù hợp với quan hệ ruột thịt, vừa không thể hiện được tư cách của người bê trên phải thành tâm, đại lượng với người bề dưới.

3.  Hồng đã kìm nén sự bất bình của mình để giữ được thái độ lễ phép:

  • Nhận ra những ý nghĩa cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi rất kịch của cô tôi kia, tôi cúi đầu không đáp.
  • Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất: lòng tôi càng thắt lại, khóe mắt tôi đã cay cay.
  • Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ý khóc không thành tiếng.

=> Hồng phải nhẫn nhịn, im lặng vì Hồng ý thức được vai giao tiếp của mình, cậu thể hiện thái độ lịch sự lễ phép với người hơn tuổi .

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Câu 1: trang 94 sgk Ngữ văn 8 tập 2

Hãy tìm những chi tiết trong bài Hịch tướng sĩ thể hiện thái độ vừa nghiêm khác vừa khoan dung của Trần Quốc Tuấn đối với binh sĩ dưới quyền.

Câu 2: trang 91 sgk Ngữ văn 8 tập 2

Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi:

Tôi nắm lấy cái vai gầy của lão, ôn tồn bảo:
- Chẳng kiếp gì sung sướng thật, nhưng có cái này sung sướng: bây giờ cụ ngồi xuống phản này chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu một ấm nước chè tươi thật đặc; ông con mình ăn khoai, uống nước chè rồi hút thuốc lào… Thế là sung sướng.
- Vâng! Ông giáo dạy phải ! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.
Nói xong lão lại cười đưa đà. Tiếng cười gượng nhưng nghe đã hiền hậu lại. Tôi vui vẻ bảo:
- Thế là được, chứ gì? Vậy cụ ngồi xuống đây, tôi đi luộc khoai, nấu nước.
- Nói đùa thế, chứ ông giáo để cho khi khác.
(Nam Cao, Lão Hạc)

Câu hỏi:

a) Dựa vào đoạn trích và những điều em biết về truyện Lão Hạc, hãy xác định vai xã hội của hai nhân vật tham gia cuộc thoại trên.
b) Tìm những chi tiết trong lời thoại của nhân vật và lợi miêu tả của nhà văn cho thấy thái độ vừa kính trọng vừa thân tình của ông giáo đối với lão Hạc? 
c) Những chi tiết nào trong lời thoại của lão Hạc và lời miêu tả của nhà văn nói lên thái độ vừa quý trọng vừa thân tình của lão Hạc đối với ông giáo? Những chi tiết nào thể hiện tâm trạng không vui và sự giữ ý của lão Hạc?

Câu 3: trang 95 sgk Ngữ văn 8 tập 2

Hãy thuật lại một cuộc trò chuyện mà em đã được đọc, đã chứng kiến hoặc tham gia. Phân tích vai trò xã hội của những ngưòi tham gia cuộc thoại, cách đối xử của họ với nhau thể hiện qua lời thoại và cử chỉ, thái độ kèm theo lời. 

Phần tham khảo mở rộng

Câu 1: Viết đoạn hội thoại và xác định vai xã hội, lượt lời của các nhân vật

 n

Câu 2: Trình bày những nội dung chính trong bài: "Hội thoại". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 8 tập 2