Nội dung chính bài Tình yêu và thù hận.
[toc:ul]
A. Ngắn gọn những nội dung chính
1. Giới thiệu chung
- Tác giả: Uy-li-am Sếch-xpia (1564- 1616) là nhà thơ, nhà viết kịch thiên tài của nước Anh và của nhân loại thời phục hưng.
- Tác phẩm: Rô-mê-ô và Giu-li-ét là vở kịch nổi tiếng đầu tiên của Sếch-xpia, được viết vào khoảng những năm 1594 -1595. Vị trí của đoạn trích thuộc cảnh 2 hồi 2 trong đêm hội hoá trang, Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét và hai người đã yêu nhau say đắm…
2. Phân tích văn bản
a. Sự nảy sinh tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét
- Là tình yêu trên nền thù hận, với Giu-li-ét sự thù hận của hai dòng họ được nhắc đến như một nỗi sợ, nỗi ám ảnh thường trực.
- Với Rô-mê-ô chàng luôn mang tâm thế sẵn sàng, vượt lên trên thù hận với thái độ quyết đoán, sẵn sàng từ bỏ cả tên họ, từ bỏ cả dòng tộc vì tình yêu với Giu-li-ét, nhưng chàng lại băn khoăn và e dè vì chưa xác định được tình yêu của Giu-li-ét.
b. Diễn biến tâm trạng của Rô-mê-ô
- Bối cảnh: Đêm khuya thanh vắng, tĩnh mịch có ánh trăng, có những vì tinh tú, phù hợp để giãi bày tâm sự.
- Rô-mê-ô có những lời tán dương đầy si mê cho Giu-li-ét ví nàng như "mặt trời"với nhiều ẩn ý. Chính Giu-li-ét đã mang đến sức mạnh, củng cố nguồn sống, là sự hiện diện tuyệt đối cần thiết trong cuộc đời chàng.
- Ví mắt nàng như vì tinh tú. Chủ nghĩa nhân văn thời Phục Hưng, vẻ đẹp của con người đã được tôn vinh để sánh ngang với vẻ đẹp của vũ trụ, thổi bùng lên ngọn lửa yêu đương mãnh liệt ở Rô-mê-ô.
- Suy nghĩ của Rô-mê-ô lại thoáng và nhẹ nhàng hơn rất nhiều, lập tức khẳng định chàng sẵn sàng từ bỏ tên họ để xóa bỏ mối thù.
- Xóa tan mọi băn khoăn lo lắng của Giu-li-ét về tình yêu của chàng bằng cách khẳng định chắc chắn về tình yêu mãnh liệt dành cho nàng.
- Hình bóng bức tường trở thành đòn bẩy, là công thức chính minh cho tình yêu của Rô-mê-ô.
c. Diễn biến tâm lí của Giu-li-ét
- "Ôi chao": cảm xúc chất chứa dồn nén ở trong ấy, đó là tình cảm gói ghém dành cho mối tình đầu tiên của mình, nhưng cũng là tiếng thở dài lo lắng, là nỗi băn khoăn của nàng về tình yêu của Rô-mê-ô.
- Đề ra giải pháp là một trong hai người họ phải từ bỏ dòng họ, có thể thấy rằng tình yêu của Giu-li-ét dành cho Rô-mê-ô là vô cùng lớn lao, là lời mách bảo chân thành của trái tim.
- Dùng lý lẽ để bảo vệ, biện minh cho việc từ bỏ dòng họ vì tình yêu. Dường như Giu-li-ét đã không còn là cô bé 14 tuổi nữa mà đã vụt trưởng thành, chín chắn.
- Luôn ám ảnh nỗi sợ hãi thường trực, nàng luôn gợi nhắc về mối thù của hai đại gia tộc mà hiện thân của nỗi lo lắng ấy chính là bức tường đá.
- Bức tường đá bảo vệ dòng họ khỏi sự đột nhập của những kẻ có ý đồ bất chính, là sự ngăn trở tình yêu, là rào cản, là mối thù sâu đậm của hai dòng họ, nó còn là biểu tượng cho nỗi lo lắng của Giu-li-ét về tình yêu của Rô-mê-ô.
B. Phân tích chi tiết nội dung bài học
1. Tóm tắt nội dung
Rô-mê-ô và Giu-li-ét được viết dựa trên một cốt truyện có sẵn kể về một mối tình oan trái vốn là câu chuyện có thật, từng xảy ra ở Ý thời Trung Cổ. Câu chuyện bắt đầu tại thành Vê-rô-na, hai dòng họ Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét có mối hận thù lâu đời. Rô-mê-ô - con trai họ Môn-ta-ghiu và Giu-li-ét - con gái họ Ca-piu-lét đã yêu nhau say đắm ngay từ cái nhìn đầu tiên tại buổi dạ tiệc tổ chức tại nhà Ca-piu-lét (do là dạ tiệc hoá trang nên Rô-mê-ô mới có thể trà trộn vào trong đó). Đôi trai gái này đã đến nhà thờ nhờ tu sĩ Lâu-rân bí mật làm lễ cưới. Đột nhiên xảy ra một sự việc: do xung khắc, anh họ của Giu-li-ét là Ti-bân đã giết chết người bạn rất thân của Rô-mê-ô là Mơ-kiu-xi-ô. Để trả thù cho bạn, Rô-mê-ô đã đâm chết Ti-bân. Mối thù giữa hai dòng họ càng trở nên sâu sắc. Vì tội giết người nên Rô-mê-ô bị trục xuất khỏi Vê-rô-na và bị đi đày biệt xứ. Tưởng như mối tình của Rô-mê-ô và Giu-li-ét bị tan vỡ khi Rô-mê-ô đi rồi, Juliet bị cha mẹ ép gả cho bá tước Pa-rít. Giu-li-ét cầu cứu sự giúp đỡ của tu sĩ Lâu-rân. Tu sĩ cho nàng uống một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như người đã chết, thuốc có tác dụng trong vòng 24 tiếng. Tu sĩ sẽ báo cho Rô-mê-ô đến hầm mộ cứu nàng trốn khỏi thành Vê-rô-na. Đám cưới giữa Giu-li-ét và Pa-rít trở thành đám tang. Xác Giu-li-ét được đưa xuống hầm mộ. Tu sĩ chưa kịp báo cho Rô-mê-ô thì từ chỗ bị lưu đày nghe tin Giu-li-ét chết, Rô-mê-ô đau đớn trốn về Vê-rô-na. Trên đường về chàng kịp mua một liều thuốc cực độc dành cho mình. Tại nghĩa địa, gặp Pa-rít đến viếng Giu-li-ét, Rô-mê-ô đâm chết Pa-rít rồi uống thuốc độc tự tử theo người mình yêu. Rô-mê-ô vừa gục xuống thì thuốc của Giu-li-ét hết hiệu nghiệm. Nàng tỉnh dậy và nhìn thấy xác Rô-mê-ô bên cạnh đã tuyệt vọng, Giu-li-ét rút dao tự vẫn. Cái chết tang thương của đôi bạn trẻ đã thức tỉnh hai dòng họ. Bên xác hai người, hai dòng họ đã quên mối thù truyền kiếp và bắt tay nhau đoàn tụ, nhưng câu chuyện tình yêu ấy vẫn mãi sẽ là nỗi đau rất lớn trong lòng những người biết đến họ.
2. Phân tích chi tiết văn bản
a. Tình yêu trên nền thù hận của Rô-mê-ô và Giu-li-ét
- Sự thù hận của hai dòng họ cứ ám ảnh cả hai người trong suốt cuộc gặp gỡ. Rô-mê-ô đã thốt lên rằng: "Tôi thù ghét cái tên tôi... Chẳng phải Rô-mê-ô cũng chẳng phải Môn-ta-ghiu... Tù nay tôi sẽ không bao giờ còn là Rô-mê-ô nữa...". Còn Giu-li-ét: Chàng hãy khước từ cha chàng và từ chối dòng họ của chàng đi, Chỉ có tên họ chàng là thù địch của em thôi".
- Nỗi ám ảnh thù hận xuất hiện ở Giu-li-ét nhiều hơn. Nàng lo lắng day dứt không chỉ cho mình mà còn cả người yêu.
- Thái độ Rô-mê-ô quyết liệt hơn, chàng sẵn sàng từ bỏ dòng họ mình để đến với tình yêu. Cái chàng sợ là không có được, không chiếm được tình yêu của Giu-li-ét, sợ nàng nhìn mình bằng ánh mắt của sự thù hận.
- Cả hai đều nhắc đến thù hận song không phải để khơi dậy hay khoét sâu hận thù mà chỉ để vượt lên thù hận, bất chấp thù hận, quyết tâm xây đắp tình yêu.
b. Tâm trạng của Rô-mê-ô
- Màn đêm thanh vắng với vầng trăng trên trời cao tạo ra chiều sau cho sự bộ lộ tình cảm của đôi tình nhân. Thiên nhiên được nhìn qua các điểm nhìn nhân vật do vậy thiên nhiên là thiên nhiên hòa cảm đồng tình. Trăng ở đây đóng vai trò trang trí cho cảnh gặp gỡ tình tứ và đoan chính của đôi tình nhân.
- Trăng đã trả thành đối tượng để Rô-mê-ô so sánh với vẻ đẹp của Giu-li-ét: Cách Rô-mê-ô đưa ra so sánh Giu-li-ét như “vừng dương” lúc bình minh và sự xuất hiện của vừng dương khiến ả hằng nga heo hon, nhợt nhạt. Như vậy sự xuất hiện của Giu-li-ét trước cửa sổ giống như sự xuất hiện của vừng dương trước buổi bình minh, do vậy Giu-li-ét là ánh sáng, là phương đông, là mặt trời của Rô-mê-ô.
- Tiếp theo, Rô-mê-ô hướng sự chú ý của mình vào đôi mắt. Đôi mắt của Giu-li-ét được Rô-mê-ô so sánh với các ngôi sao và đó là hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời. Rô-mê-ô nhận thấy đôi mắt đó như hai vì sao long lanh, hai ngôi sao đẹp nhất hầu trời, đã mượn mắt nàng để lấp lánh, toả sáng. Thậm chí đôi mắt nàng đẹp và sáng hơn cả sao trên trời : các vì tinh tú cũng phải hổ ngươi, như ánh sáng ban ngày làm đèn nên phải thẹn thùng, cặp mắt nàng trên hầu trời sẽ rọi khắp không gian một làn ánh sáng tưng hừng đến nổi chim chóc lên tiếng hót vang và tưởng đêm đã tàn.
- Tâm trạng choáng ngợp trước vẻ đẹp của Giu-li-ét, thiên nhiên chỉ có thể làm nền cho cảnh gặp gỡ tình tứ này. Đây là diễn biến tâm trạng đơn giản của một người đang yêu một cách nồng nàn và say đắm.
c. Tâm trạng của Giu-li-ét
- Qua lời độc thoại nội tâm
- Nàng thể hiện sự băn khoăn, day dứt, rối bời trước hoàn cảnh eo le bằng hai từ "Chao ôi". Nàng bận tâm là môi thù giữa hai nhà nhưng mối thù ấy không thể ngăn cản nổi tình yêu của nàng. Tâm trạng băn khoăn cao độ khiến nàng tự vấn bản thân: "Sao chàng lại là Rô-mê-ô nhỉ?" Nhưng nàng cũng không ngần ngại mà muốn “Chàng hãy khước từ… hãy thề yêu em đi” ,“chỉ có tên họ chàng là thù địch của em thôi”. Đây là một tình yêu mãnh liệt không chút che dấu, không chút ngượng ngùng, suy nghĩ chín chắn, cảm nhận được mối tình có thể sẻ trở ngại bởi sự thù hận của hai dòng họ.
- Qua lời đối thoại với Rô-mê-ô
- Câu hỏi để giải toả băn khoăn vì chưa thật tin vào tình yêu mới bất ngờ của chàng: "Anh tới đây bằng cách nào và tới đây làm gì?", "Anh làm cách nào tới được chốn này.. người nhà em bắt gặp nơi đây." Câu hỏi hướng tới Rô-mê-ô cũng là để thể hiện nỗi lo lắng giằng xé tâm can Giu-li-ét. Liệu tình yêu của Rô-mê-ô có đủ sức mạnh để vượt qua bức tường rào hữu hình ở gia đình Ca-pu-lét hay không? Tình yêu của chàng có đủ sức mạnh vượt qua bức tường thù hận ở hai gia đình hay không?
- Một lời tế nhị chấp nhận tình yêu của Rô-mê-ô, trái tim nàng đã hoàn toàn hướng về Rô-mê-ô: "Em chẳng đời nào muốn họ bắt gặp anh nơi đây."
- Qua ngôn ngữ sống động và đầy chất thơ nhà văn đã thể hiện được diễn biến nội tâm đầy phức tạp nhưng phù hợp với tâm trạng của người đang yêu. Thể hiện một tình yêu mãnh liệt trong trắng vượt lên trên sự hận thù truyền kiếp của hai dòng họ.
d. Tình yêu bất chấp hận thù
- Giu-li-ét đã ý thức được bức tường đang ngăn cách họ. Đó là bức tường của hiện thực, của hận thù, của lễ giáo phong kiến và bức tường tình cảm khi Giu-li-ét chưa biết Rô-mê-ô có thật lòng với mình hay không.
- Cả hai nhân vật đều rất cố gắng, quyết tâm vượt lên hoàn cảnh, chiến thắng hận thù để có được tình yêu của mình. Với Rô-mê-o, sẵn sàng từ bỏ họ tên của mình để đến được với Giu-li-ét. Còn Giu-li-ét, nàng luôn trăn trở về hận thù của hai dòng họ, lo lắng cho tính mạng của người yêu nhưng khi biết được tình cảm của Rô-mê-ô, nàng đã không còn nghi ngại, băn khoăn gì nữa.
3. Tổng kết:
- Nội dung: tình yêu trên nền của sự thù hận và sự cố gắng của Rô-mê-ô và Giu-li-ét để có được tình yêu của mình.
- Nghệ thuật: Miêu tả diễn tâm lí và diễn biến tâm lí nhân vật; ngôn ngữ độc thoại và đối thoại thể hiện sự phát triển của xung đột nhân vật.
- Ý nghĩa: Khẳng định vẻ đẹp của tình người, tình đời theo lí tưởng của chủ nghĩa nhân văn thông qua sự chiến thắng của tình yêu chan chính và mãnh liệt đối với những thù hận dòng tộc.