Họat động của giáo viên

Họat động của học sinh

Nội dung

A. KHỞI ĐỘNG

* Mục tiêu:

-  Kích thích học sinh hứng thú tìm hiểu bài mới

 -  Rèn luyện năng lực tư duy phê phán  cho học sinh.

* Phương pháp:  trò chơi, gợi mở.

* Định hướng năng lực: Giải quyết vấn đề, năng lực nhận thức

Không chỉ hệ tiêu hoá và hệ hô hấp, mà cả hệ tuần hoàn cũng có vai trò rất quan trọng trong cơ thể, giúp cơ thể tồn tại, phát triển và thực hiện các hoạt động sinh lí bình thường. Bài hôm nay sẽ tìm hiểu về tuần hoàn máu ở giới động vật, xem có những dạng hệ tuần hoàn nào? và có cấu tạo ra sao?

ó SP cần đạt sau khi kết thúc hoạt động:

Học sinh tập trung chú ý;

Suy nghĩ về vấn đề được đặt ra;

Tham gia hoạt động đọc hiểu để tìm câu trả lời của tình huống khởi động,

Từ cách nêu vấn đề gây thắc mắc như trên, giáo viên dẫn học sinh vào các hoạt động mới: Hoạt động hình thành kiến thức.

ĐVĐ: GV giới thiệu sơ lược chương trình sinh 12.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

* Mục tiêu:

- Nêu được ý nghĩa tuần hoàn máu

- Phân biệt hệ tuần hoàn hở với hệ tuần hoàn kín,hệ tuần hoàn đơn với hệ tuần hoàn kép

- Nêu được ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so vơí hệ tuần hoàn hở, hệ tuần hoàn kép so với hệ tuần hoàn đơn

* Phương pháp: Thuyết trình , phân tích, giảng bình

* Định hướng năng lực: Giải quyết vấn đề, năng lực nhận thức

Giới thiệu bài mới: Thức ăn được biến đổi thành các chất dinh dưỡng ở hệ tiêu hóa và các chất khí (ôxi) của hô hấp không nằm lại một chổ mà được vận chuyển trong cơ thể nhờ cơ quan nào đảm nhiệm? Chúng ta tìm hiểu bài mới HỆ TUẦN HOÀN

Hoạt động 1:

Cho HS tự đọc I SGK và trả lời câu hỏi.

?1: HTH được cấu tạo chủ yếu bởi các bộ phận nào?

?2: Chức năng của HTH?

GVđặt câu hỏi: Tại sao động vật có kích thướt nhỏ không có hệ tuần hoàn, động vật có kích thướt lớn có hệ tuần hòan?

Hoạt động 2:

GV cho HS thảo luận nhóm. Chia lớp thành 4 nhóm

Nhóm 1&3 hoàn thành bài tập 1

Nhóm 2&4 hoàn thành bài tập 2

GV gọi HS đại diện nhóm 1&2 lên bảng trình bày

Gọi các nhóm khác nhận xét

GV nhận xét và hoàn thành nội dung

GV yêu cầu quan sát hình 18.1,18.2,18.3,18.4,v à trả lời   các câu lệnh  SGK

Lắng nghe

HS nghiên cứu SGK để trả lời

HS nghiên cứu SGK để trả lời

Thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập, cử đại diện trình bày

HS1 nhận xét

HS2 nhận xét

I. Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hoàn

1. Cấu tạo chung

Hệ tuần hoàn có 3 phần

- Dịch tuần hoàn: Máu hoặc hổn hợp máu (dịch mô)

- Tim

- Hệ thống mạch máu (ĐM, TM, MM)

2. Chức năng.

Vận chuyển các chất từ bộ phận này đến bộ phận khác đáp ứng cho các họat động sống củacơ thể

II. Các dạng hệ tuần hoàn

1. Hệ tuần hoàn hở

2. Hệ tuần hoàn kín: Gồm 2  loại

- Hệ tuần hoàn đơn

- Hệ tuần hoàn kép

(HS ghi và học theo phiếu học tập)

C. LUYỆN TẬP

Mục tiêu:

- Luyện  tập để HS củng cố những gì đã biết .

- Rèn luyện năng lực tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề cho HS.

Phương pháp dạy học:  Giao bài tập

Định hướng phát triển năng lực: Giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức.

Câu 1. Trật tự đúng về đường đi của máu trong hệ tuần hoàn hở là

A. Tìm → Động mạch→ khoang cơ thể→ trao đổi chất với tế bào→ hỗn hợp máu - dịch mô→ tĩnh mạch→ tim

B. Tìm→ động mạch→ trao đổi chất với tế bào→ hỗn hợp máu→ dịch mô→ khoang cơ thể→ tĩnh mạch→ tim

C. Tim→ động mạch→ hỗn hợp máu - dịch mô→ khoang cơ thể → trao đổi chất với tế bào→ tĩnh mạch→ tim

D. Tim→ động mạch→ quang cơ thể→ hỗn hợp máu - dịch mô→ tĩnh mạch→ tim

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 2. Trong hệ tuần hoàn mở, máu chảy trong động mạch dưới áp lực

A. Cao, Tốc độ máu chảy nhanh

B. Thấp, tốc độ máu chảy chậm

C. Thấp, tốc độ máu chảy nhanh

D. Cao, tốc độ máu chạy chậm

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 3. Trật tự đúng về đường đi của máu trong hệ tuần hoàn kín là

A. Tim → Động mạch→ tĩnh mạch→ mao mạch→ tim

B. Tim → động mạch→ mao mạch→ tĩnh mạch→ tim

C. Tim → mao mạch→ động mạch→ tĩnh mạch→ tim

D. Tim → động mạch→ mao mạch→ động mạch→ tim

Đáp án: B

Câu 4. Ở sâu bọ, hệ tuần hoàn hở thực hiện chức năng

A . Vận chuyển chất dinh dưỡng

B. Vận chuyển các sản phẩm bài tiết

C. tham gia quá trình vận chuyển khí trong hô hấp

D. vận chuyển chất dinh dưỡng và các sản phẩm bài tiết

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 5. Ở hô hấp trong, sự vận chuyển O₂ và CO₂ diễn ra như thế nào?

A. Sự vận chuyển O₂ từ cơ quan hô hấp đến tế bào và CO₂ từ tế bào tới cơ quan hô hấp được thực hiện chị nhờ dịch mô

B. Sự vận chuyển CO₂ từ cơ quan hô hấp nên tế bào và O₂ từ tế bào tới cơ quan hô hấp được thực hiện nhờ máu và dịch mô

C. Sự vận chuyển O₂ từ cơ quan hô hấp đến tế bào và CO₂ từ tế bào tới cơ quan hô hấp ( mang hoặc phổi) được thực hiện nhờ máu và dịch mô

D. Sự vận chuyển O₂ từ cơ quan hô hấp đến tế bào và CO₂ từ tế bào tới cơ quan hô hấp việc thực hiện chỉ nhờ máu

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

D. VẬN DỤNG (8’)

Mục tiêu:

- Tạo cơ hội cho HS vận dụng kiến thức và kĩ năng có được vào các tình huống, bối cảnh mới ,nhất là vận dụng vào thực tế cuộc sống.

- Rèn luyện năng lực tư duy, phân tích.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Phiếu học tập

Họ và tên…………

Lớp.  …………….

Nhóm……………

Bài tập 1:

Phân biệt hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín

E. MỞ RỘNG (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học:  Giao nhiệm vụ

Định hướng phát triển năng lực: tự chủ-tự học, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, giải quyết vấn đề

Bài tập 2

Phân biệt hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép

Hệ tuần hoàn hở

Hệ tuần hoàn kín

Loài đại diện

Đa số ĐV thân mềm: (ốc sên, trai, ngao, sò …) và chân khớp (tôm, cua …)

Mực ống, bạch tuộc, giun đốt, chân đầu, động vật có xương sống

Hệ thống mạch máu

ĐM và TM

ĐM, MM và TM

Đường đi của máu

Được tim bơm vào ĐM sau đó tràn vào khoang cơ thể

Được tim bơm đi lưu thông liên tục trong mạch kín: Từ ĐM- MM-TM-Tim

Phương thức trao đổi chất

Trao đổi trực tiếp với các tế bào

Trao đổi với tế bào qua thành mao mạch

Áp lực, tốc độ

Máu chảy với áp lực thấp, tốc độ chảy chậm

Máu chảy với áp lực cao hoặc trung bình, tốc độ chảy nhanh

Hệ tuần hoàn đơn

Hệ tuần hoàn kép

Khái niệm                              

Chỉ có 1 một vòng tuần hoàn, tim hai ngăn

Có 2 vòng tuần hoàn, vòng tuần hoàn lớn và vòng tuần hoàn nhỏ, tim 3 ngăn hoặc 4 ngăn

Đại diện

lớp cá

lớp lưỡng cư, bò sát,chim và thú

Máu đi nuôi cơ thể

Đỏ thẩm (tim 2 ngăn)

Máu pha (tim 3 ngăn) máu đỏ tươi (tim 4 ngăn)