Nhằm áp dụng kiến thức lý thuyết vào thực tiễn, Trắc nghiệm Online xin chia sẻ bài Thực hành: Tìm hiểu tình hình môi trường môi ở địa phương Sinh học lớp 9. Hi vọng với kiến thức trọng tâm và hướng dẫn trả lời các câu hỏi chi tiết, đây sẽ là tài liệu giúp các bạn học tập tốt.
I. Mục tiêu
- Học sinh chỉ ra được nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường ở địa phương và từ đó đề xuất được các biện pháp khắc phục.
- Nâng cao nhận thức của học sinh đối với công tác chống ô nhiễm môi trường.
II. Chuẩn bị
- Giấy bút
- Kẻ sẵn các bảng theo mẫu trong bài vào giấy A4
III. Cách tiến hành
1. Điều tra tình hình ô nhiễm môi trường
Điều tra tình hình ô nhiễm
- Xác định thành phần của hệ sinh thái nơi điều tra, điền vào bảng 56.1
Bảng 56.1. Các nhân tố sinh thái trong môi trường điều tra ô nhiễm
Nhân tố vô sinh | Nhân tố hữu sinh | Hoạt động của con người trong môi trường |
- Ánh sáng, đất, nước, không khí... - Rác thải: bao nilon, hộp xốp, đất đá | - Thực vật: bàng, xà cừ, cỏ, chuối… - Động vật: chó, mèo, lợn, gà, ruồi, muỗi... - Vi sinh vật: virut, vi khuẩn, vi nấm... - Con người | - Đun nấu - Xả rác - Đi lại bằng phương tiện cơ giới - Xây dựng nhà cửa - Chăn nuôi - Sản xuất thủ công nghiệp |
- Điền vảo bảng 56.2 về tình hình và mức độ ô nhiễm
Bảng 56.2. Điều tra tình hình và mức độ ô nhiễm
| Các tác nhân gây ô nhiễm | Mức độ ô nhiễm | Nguyên nhân gây ô nhiễm | Đề xuất biện pháp khắc phục |
| Khí thải | Rất ô nhiễm | Đun nấu, hoạt động giao thông vận tải | - Thu gom và xử lý rác đúng cách, đổ rác đúng nơi quy định, tái sử dụng rác - Tăng cường sử dụng năng lượng sạch thay thế cho xăng, dầu, ga… - Tích cực vệ sinh nhà ở và nơi công cộng - Bón phân và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật một cách hợp lý - Trồng nhiều cây xanh - Nâng cao ý thức của cộng đồng về bảo vệ và giữ gìn vệ sinh môi trường |
| Nước thải | Nhiều | Nước thải sinh hoạt và chế biến | |
| Chất thải rắn | Nhiều | Xây dựng, hoạt động xả rác của người dân | |
| Hoá chất | Ít | Từ nhu cầu trong chăn nuôi, trồng trọt (thuốc trừ sâu, phân bón…) | |
| Tiếng ồn | Nhiều | Hoạt động giao thông vận tải, giải trí | |
| Vi sinh vật gây bệnh | Nhiều | Xác sinh vật, rác thải không được xử lý hợp vệ sinh |
2. Điều tra tác động của con người tới môi trường
- Bước 1: Điều tra các thành phần hẹ sinh thái trong khu vực thực hành
- Bước 2: Điều tra tình hình môi trường nước khi có tác động của con người
- Bước 3: Phân tích hiện trạng của môi trường. Phỏng đoán sự biến đổi của môi trường trong thời gian tới
- Bước 4: Ghi tóm tắt các kết quả trên vào bảng 56.3
Bảng 56.3. Điều tra tác động của con người tới môi trường
| Các thành phần của hệ sinh thái hiện tại | Xu hướng biến đổi các thành phần của hệ sinh thái trong thời gian tới | Những hoạt động của con người đã gây nên sự biến đổi hệ sinh thái | Đề xuất biện pháp khắc phục, bảo vệ |
| Nhân tố vô sinh:ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, đất đá… | Diễn biến theo chiều hướng xấu: ánh sáng mạnh, nhiệt độ tăng, độ ẩm không ổn định… - Xả rác bừa bãi | - Đun nấu trong gia đình - Đốt cháy nhiên liệu - Sự gia tăng của hoạt động giao thông vận tải - Tàn phá thảm thực vật | - Thu gom và xử lý rác đúng cách, đổ rác đúng nơi quy định, tái sử dụng rác - Sử dụng các nguồn năng lượng thay thế: năng lượng gió, năng lượng mặt trời… - Tích cực vệ sinh nhà ở và nơi công cộng - Trồng nhiều cây xanh - Sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật một cách hợp lý - Nâng cao ý thức của cộng đồng về bảo vệ và giữ gìn vệ sinh môi trường |
| Thực vật | Ngày một nghèo nàn | ||
| Động vật nuôi | Dễ mắc bệnh truyền nhiễm | ||
| Vi sinh vật gây bệnh | Ngày một nhiều và biến đổi phức tạp | ||
| Con người | Mau lão hoá, sinh nhiều bệnh tật, khả năng miễn dịch suy giảm |
IV. Thu hoạch
1. Kiến thức lí thuyết
a, Nguyên nhân nào dẫn tới ô nhiễm hệ sinh thái đã quan sát? Có cách nào khắc phục được không?
Hướng dẫn:
Nguyên nhân:
- Nước thải chưa qua xử thải vào môi trường nước, cá tôm chết hàng loạt;
- Rác thải từ các khu công nghiệp, rác thải sinh hoạt của con người thải ra môi trường;
- Khí thải từ khu công nghiệp, các nhà máy, các phương tiện giao thông thải ra môi trường không khí.
Cách khắc phục:
- Trồng nhiều cây xanh.
- Xử lí khí thải và nước thải trước khi thải ra môi trường.
- Thu gom rác thải đúng nơi quy định để môi trường thêm sạch đẹp.
b, Những hoạt động nào của con người đã gây nên sự biến đổi hệ sinh thái đó? Xu hướng biến đổi của hệ sinh thái đó là xấu đi hay tốt lên? Theo em, chúng ta cần làm gì để khắc phục những biến đổi xấu của hệ sinh thái đó?
Hướng dẫn:
Hoạt động của con người gây ra hiện tượng ô nhiễm
Hoạt động sản xuất của các nhà máy, các khu công nghiệp đã tạo ra các chất thải và rác thải thải trực tiếp vào môi trường
- Vứt rác thải sinh hoạt bừa bãi
- Vứt các vỏ thuốc sâu, thuốc bảo quản thực vật bừa bãi, không đúng nơi quy định
- Sử dụng phân hữu cơ chưa qua xử lí
- Đốt cháy nhiên liệu của các phương tiện giao thông thải các chất độc hại vào môi trường
=> Xu hướng đó là xấu. Ta cần khắc phục nhanh chóng, giảm thiểu các quá trình gây ô nhiễm khác nhau.
Biện pháp cần thực hiện để khắc phục:
- Trồng nhiều cây xanh
- Giữ gìn vệ sinh nơi ở, khu dân cư
- Sử dụng các nguồn năng lượng mới không sinh ra khí thải
- Xây dựng hệ thống xử lí chất thải trong các nhà máy khu công nghiệp, xây dựng các nhà máy xử lí và chế tái rác.
2. Cảm nhận của em sau khi học xong bài thực hành
- Sau khi học xong bài thực hành chúng em rất buồn vì tình trạng ô nhiễm ở địa phương em đã làm cho nhiều hệ sinh thái bị tàn phá nghiêm trọng. Đồng thời chúng em phát hiện ra được nhiều nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường. Và nguyên nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường ở đây chính là do các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người như: sử dụng các phương tiện giao thông sinh ra các khí thải vào môi trường, các chất thải sinh hoạt, hiện tượng vứt rác bừa bãi…
Sau buổi học này chúng em cảm thấy mình cần có trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ môi trường sống ở địa phương em. Vì nếu môi trường sống bị ô nhiễm thì chất lượng sống của con người cũng sẽ không được đảm bảo. Em hy vọng, mọi người sẽ cùng nhau bảo vệ môi trường dù là những hành động nhỏ nhặt nhất.