Trên nền tảng về phép lai 1 cặp tính trạng đưa ra quy luật phân li, Menđen tiếp tục nghiên cứu về phép lai 2 hay nhiều cặp tính trạng đưa ra quy luật phân li độc lập. Vậy phương pháp nghiên cứu của Menđen có gì thay đổi? Quy luật phân li độc lập là gì? .
A. Lý thuyết
I. Thí nghiệm lai hai cặp tính trạng
- Thí nghiệm:
P(t/c): vàng, trơn x xanh, nhăn
F1: 100% vàng, trơn
F1 tự thụ phấn
F2: 9 vàng, trơn : 3 vàng, nhăn : 3 xanh, trơn : 1 xanh, nhăn
- Nội dung của quy luật phân li độc lập: "Các cặp nhân tố di truyền quy định các cặp tính trạng khác nhau phân li độc lập trong quá trình hình thành giao tử. "
- Sơ đồ lai:
P: AABB x aabb
F1: AaBb (100% vàng, trơn)
F1 x F1: AaBb x AaBb
G1: AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2: 9 A - B- : 3 A -bb : 3 aaB - : 1 aabb
9 V,T : 3 V, N : 3 X, T : 1 X, N
II. Cơ sở tế bào học
- Khi các cặp alen quy định các tính trạng khác nhau nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau thì chúng phân li độc lập trong quá trình hình thành giao tử.
II. Ý nghĩa của các quy luật Menđen
- Sự phân li độc lập của các NST trong quá trình giảm phân và sự tổ hợp ngẫu nhiên của các giao tử trong quá trình thụ tinh là những cơ chế chính tạo nên các biến dị tổ hợp.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Nêu điều kiện nghiệm đúng cho quy luật phân li độc lập của Menđen.
Câu 2: Nêu các điều kiện cần có để khi lai các cá thể khác nhau về hai tính trạng ta thu được đời con có tỉ lệ phân li kiểu hình xấp xỉ 9: 3: 3: 1.
Câu 3: Làm thế nào để biết được hai gen nào đó nằm trên hai NST tương đồng khác nhau nếu chi dựa trên kết quả của các phép lai?
Câu 4: Giải thích tại sao lại không thể tìm được 2 người có kiểu gen giống hệt nhau trên Trái Đất, ngoại trừ trường hợp sinh đôi cùng trứng.
Câu 5: Hãy chọn phương án trả lời đúng.
Quy luật phân li độc lập thực chất nói về ...
A. sự phân li độc lâp của các tính trạng.
B. sự phân li kiểu hình theo tỉ lệ 9: 3:3: 1.
C. sự tổ hợp của các alen trong quá trình thụ tinh.
D. sự phân li độc lập của các alen trong quá trình giảm phân