I. Khái niệm trao đổi khí ở sinh vật
Câu hỏi 1. Quan sát hình 23.1, mô tả sự trao đổi khí ở sinh vật
Hướng dẫn giải:
Mô tả sự trao đổi khí ở sinh vật: Đó là sự di chuyển khí từ vùng có nồng độ phân tử khí cao sang vùng có nồng độ phân tử khí thấp . Cụ thể : Cơ thể sinh vật tiếp nhận khí oxi từ bên ngoài vào, qua hô hấp tế bào sẽ chuyển hoá thành năng lượng, nước và đào thải khí carbon dioxide ra ngoài.
Luyện tập 1. Sự trao đổi khí và hô hấp tế bào ở cơ thể sinh vật có liên quan như thế nào ?
Hướng dẫn giải:
Trao đổi khí cung cấp khí oxi, phục vụ cho hoạt động hô hấp của tế bào sinh vật.
II. Trao đổi khí ở thực vật
1. Cấu tạo và chức năng của khí khổng
Câu hỏi 2. Quan sát hình 23.2, cho biết chất nào đi vào và chất nào đi ra qua khí khổng trong quang hợp?
Hướng dẫn giải:
- Chất đi vào : Carbon dioxide
- Chất đi ra : Oxigen và nước
Câu hỏi 3. Cho biết khí khổng có ở mặt trên hay mặt dưới của lá cây.
Hướng dẫn giải:
Khí khổng có ở cả mặt trên và mặt dưới của lá cây. Nhưng tập trung chủ yếu ở mặt dưới của lá cây.
Câu hỏi 4. Quan sát hình 23.3, mô tả cấu tạo của khí khổng. Chức năng khí khổng là gì?
Hướng dẫn giải:
- Mô tả cấu tạo khí khổng: Có 2 tế bào hình hạt đậu, xếp úp vào nhau tạo nên khe khí khổng . Các tế bào hình hạt đậu chứa nhiều lục lạp ( có vai trò đóng mở khe khí khổng ), không bào và nhân .
- Chức năng khí khổng: Là thực hiện quá trình trao đổi khí và thoát hơi nước cho cây.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
2. Qúa trình trao đổi khí qua khí khống ở lá cây
Câu hỏi 5. Mô tả sự trao đổi khí diễn ra ở lá cây. Nêu ảnh hưởng của môi trường tới trao đổi khí trong quang hợp ở lá cây.
Luyện tập 2. Quan sát hình 23.4, cho biết quá trình trao đổi khí trong quang hợp và hô hấp của thực vật như thế nào theo gợi ý ở bảng 23.1
|
Qúa trình trao đổi khí |
Khí được trao đổi |
Thời gian diễn ra |
||||
|
Oxygen |
Cacbon dioxide |
Ban đêm |
Ban ngày |
|||
|
Lấy vào |
Thải ra |
Lấy vào |
Thải ra |
|||
|
Quang hợp |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
|
Hô hấp |
? |
? |
? |
? |
? |
? |
III. Trao đổi khí ở động vật
Câu hỏi 6. Cho biết cơ quan nào thực hiện quá trình trao đổi khí ở động vật ?
Câu hỏi 7. Quan sát hình 23.5, quá trình trao đổi khí ở cá, châu chấu, ếch và chim là gì ?
Luyện tập 3. Vì sao khi bắt giun đất để trên bề mặt: đất khô ráo thì giun đất nhanh bị chết?
2. Qúa trình trao đổi khí ở động vật
Câu hỏi 8. Sự trao đổi khí giữa cơ thể người với môi trường được thực hiện như thế nào?
Câu hỏi 9. Quan sát hình 23.6, mô tả con đường đi của khí qua các cơ quan của hệ hô hấp ở người?
Luyện tập 4. Phân biệt trao đổi khí ở động vật và thực vật theo nội dung gợi ý như bảng 23.2
|
Tiêu chí |
Thực vật |
Động vật |
|
Cơ quan trao đổi khí giữa cơ thể và môi trường |
? |
? |
|
Đường đi của khí |
? |
? |
|
Cơ chế trao đổi khí |
? |
? |
|
Chất khí trao đổi giữa cơ thể với môi trường |
? |
? |
Vận dụng 1. Vì sao mở nắp mang cá có thể biết cá còn tươi hay không?
Vận dụng 4. Vì sao ta không nên để rau quả trong ngăn đá của tủ lạnh? Muốn bảo quản rau, củ, quả tươi lâu ta phải làm như thế nào?
Vận dụng 5. Muốn bảo quản lạc (đậu phộng) ta phải làm thế nào?