Dựa theo cấu trúc SGK hóa học 11, Tech 12h xin chia sẻ với các bạn bài: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ. Với kiến thức trọng tâm và các bài tập có lời giải chi tiết, hi vọng rằng đây sẽ là tài liệu giúp các bạn học tập tốt hơn..

A – KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

I. Công thức đơn giản nhất

Công thức đơn giản nhất là công thức biểu thị tỉ lệ tối giản về số nguyên tử của các nguyên tố trong phân tử.

Cách thiết lập công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơ CxHOZ

  • Theo khổi lượng:

$x : y : z = n_{C} : n_{H} : n_{O} = \frac{m_C}{12,0} : \frac{m_H}{1,0} : \frac{m_O}{16,0}$

  • Theo tỉ lệ phần trăm:

Bài 21: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

II. Công thức phân tử

Công thức phân tử là công thức biểu thị số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử.

  • Số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong công thức phân tử là số nguyên lần số nguyên tử của nó trong công thức đơn giản nhất.
  • Trong nhiều trường hợp công thức phân tử chính là công thức đơn giản nhất.

Các thiết lập công thức phân tử

  • Dựa vào phần trăm khối lượng các nguyên tố: CxHyOz có M (g)

 Bài 21: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

  • Qua công thức đơn giản
  • Tính trực tiếp theo khối lượng sản phẩm cháy

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Câu 2. (Trang 95 /SGK) 

Limonen là một chất có mùi thơm dịu được tách từ tinh dầu chanh. Kết quả phân tích nguyên tố cho thấy limonen được cấu tạo từ hai nguyên tố C và H, trong đó C chiếm 88,235% về khối lượng. Tỉ khối hơi của limonen so với không khí gần bằng 4,69. Lập công thức phân tử của limonen.

Câu 3. (Trang 95 /SGK) 

Đốt cháy hoàn toàn 0,3 gam chất A (phân tử chỉ chứa C, H, O) thu được 0,44 gam khí cacbonic và 0,18 gam nước. Thể tích hơi của 0,3 gam chất A bằng thể tích của 0,16 gam khí oxi (ở cùng điều kiện về nhiệt độ, áp suất).

Xác định công thức phân tử của chất A.

Câu 4. (Trang 95 /SGK) 

Từ tinh dầu hồi, người ta tách được anetol - một chất thơm được dùng sản xuất kẹo cao su. Anetol có khối lượng mol phân tử bằng 1448 g/mol. Phân tích nguyên tố cho thấy, anetol có %C = 81,08%; %H = 8,1%, còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất và công thức phân tử của anetol.

Câu 5. (Trang 95 /SGK) 

Hợp chất X có phần trăm khối lượng cacbon, hiđro và oxi lần lượt bằng 54,54%, 9,1% và 36,36%. Khối lượng mol phân tử của X bằng 88 g/mol. Công thức phân tử nào sau đây ứng với hợp chất của X?

A. C4H10O.            

B. C4H8O2.        

C. C5H12O.          

D. C4H10O2.

Câu 6. (Trang 95 /SGK) 

Hợp chất Z có công thức đơn giản nhất là CH3O và có tỉ khối hơi so với hiđro bằng 31. Công thức phân tử nào sau đây ứng với hợp chất Z?

A. CH3O.              

B. C2H6O2.            

C. C2H6O.            

D. C3H9O3.