Giải bài 12: Văn minh Đại Việt - Sách lịch sử 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
Khởi động
Em đã tìm hiểu về các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX, trong kỉ nguyên đất nước độc lập và phát triển theo mô hình quân chủ trung ương tập quyền, nền văn minh Đại Việt được hình thành và phát triển. Hãy chia sẻ một số thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Đại Việt mà em biết. Nền văn minh Đại Việt có ý nghĩa như thế nào đối với lịch sử dân tộc?
Trả lời:
- Một số thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Đại Việt mà em biết:
- Đặc trưng là nông nghiệp lúa nước và văn hóa làng xã.
- Nổi tiếng với các nghề dệt, gốm sứ, luyện kim.
- Có các cơ quan chuyên chế đề điều.
- Đúc các loại tiền kim loại riêng,...
- Ý nghĩa của nền văn minh Đại Việt với lịch sử dân tộc:
- Là nền tảng để Việt Nam đạt được những thành tựu rực rỡ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Tạo dựng bản sắc riêng để người Việt Nam vững vàng vượt qua thử thách, vững bước vào kỉ nguyên hội nhập và phát triển mới.
1. Khái niệm và cơ sở hình thành
a. Khái niệm văn minh Đại Việt
Em hiểu thế nào về khái niệm văn minh Đại việt?
Trả lời:
Văn minh Đại Việt là những sáng tạo vật chất và tinh thần tiêu biểu trong kỉ nguyên độc lập của Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
1. Khái niệm và cơ sở hình thành
b. Cơ sở hình thành
Hãy phân tích cơ sở hình thành văn minh Đại Việt. Theo em, cơ sở nào là quan trọng nhất. Vì sao?
2. Tiến trình phát triển
Hãy nêu khái quát tiến trình phát triển văn minh Đại Việt qua các triều đại thông qua trục thời gian.
3. Những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đại Việt
a. Chính trị
Hãy nêu những thành tựu tiêu biểu về chính trị của văn minh Đại Việt.
b. Kinh tế
Câu 1. Hãy nêu một số thành tựu tiêu biểu về kinh tế của văn minh Đại Việt.
Câu 2. Kể tên một số làng nghề thủ công có từ thời kì này mà còn tồn tại đến ngày nay.
c. Tín ngưỡng, tư tưởng, tôn giáo
Hãy cho biết một số nét nổi bật trong đời sống tín ngưỡng, tôn giáo của văn minh Đại Việt.
d. Giáo dục và khoa cử
Câu 1. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX, nền giáo dục, khoa cử của Đại Việt có điểm gì nổi bật?
Câu 2. Theo em, vì sao các vương triều Đại Việt quan tâm đến giáo dục, khoa cử?
e. Chữ viết và văn học
Hãy trình bày những thành tựu tiêu biểu về chữ viết và văn học của văn minh Đại Việt.
g. Nghệ thuật
Câu 1. Nêu nhận xét về nghệ thuật của Đại Việt thời kì trung đại.
Câu 2. Nêu những thành tựu tiêu biểu về nghệ thuật của văn minh Đại Việt. Thành tựu nào khiến em ấn tượng nhất? Vì sao?
h. Khoa học, kĩ thuật
Hãy nêu một số thành tựu cơ bản của văn minh Đại Việt về khoa học, kĩ thuật. Hãy lựa chọn và giới thiệu về thành tựu tiêu biểu nhất.
4. Ý nghĩa của văn minh Đại Việt trong lịch sử Việt Nam
a. Ưu điểm và hạn chế của văn minh Đại Việt
Em hãy nêu nhận xét về một số ưu điểm, hạn chế của văn minh Đại Việt.
4. Ý nghĩa của văn minh Đại Việt trong lịch sử Việt Nam
b. Ý nghĩa của văn minh Đại Việt
Em hãy phân tích ý nghĩa của văn minh Đại Việt trong lịch sử Việt Nam.
Luyện tập
Câu 1. Lập bảng thống kê những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Đại Việt theo gợi ý sau:
| Lĩnh vực | Thành tựu tiêu biểu | Ý nghĩa, giá trị |
Câu 2. Chứng minh những thành tựu văn minh Đại Việt là sự kế thừa, phát triển các thành tựu của nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam và tiếp thu có chọn lọc những ảnh hưởng từ bên ngoài.
Câu 3. Có ý kiến cho rằng, văn minh Đại Việt phát triển rất phong phú, đa dạng và mang tính dân tộc sâu sắc. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?
Vận dụng
Câu 1. Theo em, mỗi cá nhân cần làm gì để bảo tồn và phát huy giá trị của những thành tựu văn minh Đại Việt trong thời đại ngày nay?
Câu 2. Lựa chọn thành tựu thuộc một lĩnh vực của văn minh Đại Việt, thực hiện theo nhóm, tổ và xây dựng bài thuyết trình rồi trình bày trước lớp.