Giải bài 12: Một số phương pháp chọn, tạo giống cây trồng - Sách công nghệ trồng trọt 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
MỞ ĐẦU
Giống cây trồng được tạo ra bằng những phương pháp nào? Các phương pháp chọn tạo giống cây trồng có những điểm gì giống và khác nhau?
Câu trả lời:
- Các phương pháp tạo giống cây trồng:
- Tạo giống bằng phương pháp lai
- Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến
- Tạo giống bằng công nghệ gene
- Các phương pháp chọn tạo giống cây trồng có những điểm giống và khác nhau.
I. CÁC PHƯƠNG PHÁP CHỌN GIỐNG CÂY TRỒNG
1. Chọn lọc hỗn hợp
Khám phá 1: Quan sát Hình 12.1, mô tả phương pháp chọn lọc hỗn hợp một lần và chọn hỗn hợp nhiều lần.
Câu trả lời:
- Chọn lọc hỗn hợp 1 lần:
- Vụ 1: Gieo trồng quần thể giống khởi đầu (giống ban đầu trước khi chọn lọc) (1), chọn khoảng 10% các cây tốt, thu hoạch hỗn hợp hạt.
- Vụ 2: Gieo chung hạt của các cây được chọn (2), so sánh với giống khởi đầu (1) và giống đối chứng (3) để đánh giá hiệu quả chọn giống.
- Chọn lọc hỗn hợp nhiều lần:
- Vụ 1: Gieo trồng quần thể giống khởi đầu (giống ban đầu trước khi chọn lọc) (1), chọn khoảng 10% các cây tốt, thu hoạch hỗn hợp hạt.
- Vụ 2: Gieo chung hạt của các cây được chọn (2), so sánh với giống khởi đầu (1) và giống đối chứng (3) để đánh giá hiệu quả chọn giống.
- Vụ 3 (4,5...): Nếu chưa đạt mục tiêu chọn giống thì lặp lại chu kì của vụ 1 và vụ 2 cho đến khi đạt được mục tiêu.
2. Chọn lọc cá thể
Khám phá 2: Quan sát Hình 12.2 và mô tả phương pháp chọn lọc cá thể.
Câu trả lời:
- Vụ 1: Gieo trồng quần thể giống khởi đầu, chọn một vài cá thể tốt nhất, thu hoạch, bảo quản hạt riêng để trồng cho vụ sau.
- Vụ 2: Gieo riêng hạt của các cây được chọn, so sánh với giống khởi đầu và giống đối chứng để đánh giá hiệu quả chọn giống.
- Vụ 3 (4, 5...): Lặp lại chu kì của vụ 1 và vụ 2 cho đến khi đạt được mục tiêu chọn giống.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
II. Một số phương pháp tạo giống cây trồng
1. Tạo giống bằng phương pháp lai
a. Tạo giống thuần chủng
Khám phá 3: Quan sát Hình 12.3 và mô tả các bước trong quy trình chọn tạo giống cây trông thuần chủng bằng phương pháp lai đơn.
b. Tạo giống ưu thế lai
Khám phá 4: Quan sát Hình 12.5, mô tả các bước tạo giống ưu thế lai.
Kết nối năng lực 1: Tìm hiểu thêm về các thành tựu tạo giống lai ưu thế ở Việt Nam và trên thế giới.
2. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến
Khám phá 5: Quan sát Hình 12.7 và mô tả các bước tạo giống cây bằng phương pháp gây đột biến.
3. Tạo giống bằng công nghệ gene.
a. Cách tiến hành
Khám phá 6: Quan sát Hình 12.9 và mô tả các bước tạo giống cây trồng bằng kĩ thuật chuyển gene.
b. Một số thành tựu
Kết nối năng lực 2: Tìm hiểu thêm về các thành tựu của tạo giống cây trồng bằng công nghệ gene ở Việt Nam và trên thế giới.
LUYỆN TẬP
Câu 1. So sánh chọn lọc hỗn hợp và chọn lọc cá thể. Nêu ưu, nhược điểm của từng phương pháp.
Câu 2. So sánh các bước tạo giống thuần và giống ưu thế lai bằng phương pháp lai.
Câu 3. Tạo giống cây trồng bằng phương pháp gây đột biến và phương pháp chuyển gene có những điểm gì giống và khác nhau?
VẬN DỤNG
Vận dụng kiến thức đã học kết hợp với tìm hiểu qua internet, sách, báo... em hãy viết một đoạn văn nêu quan điểm của em về cây trồng biến đổi gene.