Giải bài 12: Kĩ thuật cấp cứu và chuyển thương - Sách giáo dục quốc phòng và an ninh 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
KHỞI ĐỘNG
Khi đang chơi thể thao cùng các bạn, bất chợt em thấy bạn mình bị đau ở cổ chân và không thể vận động được nữa. Cổ chân của bạn em đã bị làm sao? Em sẽ hành động như thế nào?
Câu trả lời:
- Khi đang chơi thể thao cùng các bạn, bất chợt em thấy bạn mình bị đau ở cổ chân và không thể vận động được nữa. Cổ chân của bạn em đã bị bong gân.
- Em sẽ hành động: băng ép nhẹ; ngâm vị trí đau vào nước muối ấm hoặc chườm đá; băng cố định, tập vận động ngay khi bớt đau. Nếu đau quá nặng, cần đến ngay cơ sở y tế.
KHÁM PHÁ
1. CẤP CỨU BAN ĐẦU CÁC TAI NẠN THÔNG THƯỜNG
Câu hỏi: Trình bày trước lớp cách nhận biết, cấp cứu và đề phòng những tai nạn thường gặp: Bong gân, sai khớp, điện giật, đuối nước, ngất, rắn cắn, say nóng, say nắng.
Câu trả lời:
Cách nhận biết, cấp cứu và đề phòng những tai nạn thường gặp: bong gân, sai khớp, điện giật, đuối nước, ngất, rắn cắn, say nóng, say nóng:
- Bong gân:
- Cấp cứu: băng ép nhẹ; ngâm vị trí đau vào nước muối ấm hoặc chườm đá; băng cố định, tập vận động ngay khi bớt đau. Nếu đau quá nặng, cần đến ngay cơ sở y tế.
- Đề phòng: khởi động kĩ trước khi bắt đầu hoạt động thể dục thể thao; tập thể dục thường xuyên và nghỉ giải lao phù hợp; thực hiện an toàn trong lao động, sinh hoạt; sân bãi luyện tập đảm bảo an toàn.
- Sai khớp:
- Cấp cứu: để nạn nhân nằm bất động, giữ nguyên tư thế và chuyển ngay đến bệnh viện.
- Đề phòng: khi hoạt động phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định về an toàn. Kiểm tra kĩ an toàn nơi lao động, luyện tập.
- Điện giật:
- Cấp cứu: nhanh chóng cách li nạn nhân khỏi nguồn điện (không dùng tay tiếp xúc trực tiếp). Nếu nạn nhân không còn thở thì hô hấp nhân tạo ngay. Khi nạn nhân thở được thì chuyển đến bệnh viện.
- Đề phòng: bảo đảm an toàn các nguồn điện, chống cháy nổ, rò rỉ, chập. Không để trẻ em gần ổ cắm và công tắc điện.
- Đuối nước:
- Cấp cứu: nhanh chóng vớt nạn nhân lên bờ bằng mọi cách. Đặt nạn nhân trên nền phẳng cứng, khô ráo, thoáng khí và nhận định tình trạng nạn nhân; dùng bông, gạc móc bùn đất, dãi nhớt khỏi miệng; hô hấp nhân tạo; chuyển đến bệnh viện để điều trị tiếp.
- Đề phòng: Thực hiện nghiêm các quy định về giao thông đường thủy và quy tắc an toàn khi bơi, làm việc ở dưới nước; quản lí trẻ em và hướng dẫn kĩ năng bơi lội, đề phòng đuối nước cho người lớn trong điều kiện lao động.
- Ngất:
- Cấp cứu: đặt nạn nhân nằm nơi thoáng khí, yên tĩnh, kê gối dưới vai cho đầu hơi ngửa ra sau. Dùng bông, gạc lau chùi đất, cát, đờm (dãi) ở, mũi, miệng; cởi khuy áo, quần, nới dây lưng để máu dễ lưu thông. Xoa bóp cơ thể, tát vào má, giật tóc mai.
- Đề phòng: trong quá trình lao động, luyện tập phải bảo đảm an toàn. Tránh làm việc căng thẳng, quá sức, cần làm việc điều độ, nghỉ ngơi hợp lí. Rèn luyện sức khỏe thường xuyên.
- Rắn cắn:
- Cấp cứu: cho nạn nhân nằm yên, trấn an họ. Bất động và đặt nơi bị rắn cắn thấp hơn so với tim để hạn chế hấp thu nọc độc. Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước. Băng chun hoặc vải sạch lên vết thương và phía trên vết thương. Nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
- Đề phòng: biết về các loại rắn cắn và nơi chúng sống. Đi ủng, giày cao cổ và quần dài. Phát quang khu vực xung quanh để rắn không trú ẩn.
- Say nóng, say nắng:
- Cấp cứu: nhanh chóng đưa nạn nhân vào nơi thoáng mát, nới lỏng quần áo; quạt mát, chườm lạnh bằng khăn ướt hoặc đá; cho uống nước orezol hoặc nước đường chanh. Trường hợp nặng thì sau khi sơ cứu chuyển ngay đến bệnh viện.
- Đề phòng: ăn uống đủ chất, khi làm việc dưới trời nắng phải đội mũ, nón, bảo hộ lao động và thông gió tốt, không hoạt động dưới trời nắng gắt; luyện tập tăng dần khả năng chịu đựng; thích nghi với thời tiết nắng, nóng.
3. KĨ THUẬT CẦM MÁU TẠM THỜI
Câu hỏi:
- Nếu không tiến hành cầm máu khẩn trương, thì sẽ xảy ra điều gì?
- Em hãy tìm hiểu và trình bày nguyên tắc đặt garo.
Câu trả lời:
- Nếu không tiến hành cầm máu khẩn trương, sẽ rất đến tình trạng mất máu nhiều, gây sốc nặng và có thể dẫn tới tử vong.
- Trình bày nguyên tắc đặt garo:
- Đặt garo phía trên vết thương và xoắn dần, bỏ tay ấn động mạch, vừa xoắn vừa theo dõi mạch ở dưới hoặc theo dõi máu chảy ở vết thương. Nếu mạch ngừng đập hoặc máu ngừng chảy là được.
- Cố định que xoắn. Nếu là dây cao su thì cuốn nhiều vòng tương đối chặt rồi buộc hoặc càu khuy.
- Sau khi đặt garo, phải nới garo 1 giờ 1 lần, không để garo quá 3-4 giờ.
4. KĨ THUẬT CỐ ĐỊNH GÃY XƯƠNG
Câu hỏi:
- Nêu mục đích và nguyên tắc cố định tạm thời gãy xương.
- Có thể sử dụng những loại nẹp nào để cố định gãy xương?
Câu trả lời:
- Mục đích và nguyên tắc cố định tạm thời gãy xương:
- Mục đích: nhằm giữ cho ổ gãy được tương đối ổn định, người bị thương được vận chuyển an toàn đến cơ sở y tế.
- Nguyên tắc: giảm đau trước khi cố định gãy xương; nẹp phải được cố định cả khớp trên và khớp dưới ổ gãy; có thể nhẹ nhàng kéo chỉnh lại trục cho bớt biến dạng nếu được giảm đau thật tốt, trước khi đặt nẹp cố định, phải lót bông, gạc hoặc vải mềm chống loét điểm tì.
- Những loại nẹp nào để cố định gãy xương: nẹp tre, nẹp Crame,...
B. Bài tập và hướng dẫn giải
5. KĨ THUẬT SƠ CỨU BỎNG
Câu hỏi:
- Bỏng thường do những nguyên nhân nào?
- Mục đích và biện pháp sơ cứu bỏng là gì?
6. HÔ HẤP NHÂN TẠO
Câu hỏi:
- Những nguyên nhân nào gây ra ngạt thở?
- Làm thế nào để nhận biết một người bị ngạt thở và cách xử lí.
7. KĨ THUẬT CHUYỂN THƯƠNG
Câu hỏi:
- Mục đích và yêu cầu chuyển thương là gì?
- Kĩ thuật thực hiện các phương pháp chuyển thương nêu trên như thế nào?
VẬN DỤNG
1. Trong một lần đi tập thể dục buổi chiều, khi ngang qua hồ nước em thấy có người bị đuối nước đang vùng vẫy dưới hồ. Khi đó, em sẽ hành động như thế nào?
2. Trong lúc em cùng các bạn vui đùa, không may bạn em bị va đầu vào tường gây chảy máu và khiến mọi người hoảng hốt. Để giúp đỡ bạn, em sẽ làm gì?