Bài 29: Ôn tập chương V và chương VI

A. Kiến thức trọng tâm

1. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền

• Vua quan ăn chơi xa xỉ
• Nội bộ Vương chiều mâu thuẫn chia bè cánh, tranh giành quyền lực, chém giết lẫn nhau
• Quan lại địa phương lộng quyền ức hiếp dân

=> Bùng nổ các cuộc khởi nghĩa của nông dân và xảy ra các cuộc chiến tranh phong kiến

• Sự mục nát của triều đình phong kiến, tha hoá cuả tầng lớp thống trị.
• Chiến tranh phong kiến:
• Nam triều - Bắc triều
• Chiến tranh Trịnh - Nguyễn

=>Chia cắt đất nước, gây đau thương, tổn hại cho dân tộc

2. Quang Trung thống nhất đất nước

Thống nhất đất nước:

• Lật đổ chính quyền các tập đoàn phong kiến
• Lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong (1777).
• Lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài (1786), Vua Lê (1788).
• Đánh tan quân xâm lược Xiêm, Thanh.

Xây dựng quốc gia:

• Phục hồi kinh tế, văn hoá dân tộc
• Củng cố quốc phòng, thi hành chính sách đối ngoại khéo léo

3. Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền

• Đặt kinh đô, quốc hiệu
• Tổ chức bộ máy quan lại ở triều đình và các địa phương.

4. Tình hình kinh tế văn hoá

Lĩnh vực		Những đặc điểm nổi bật
		Thế kỉ XVI - XVII	Thế kỉ XVIII	Nửa đầu thế kỉ XIX
Kinh tế	Nông nghiệp	Đàng ngoài: Trì trệ, bị kìm hãm Đàng Trong: có những bước phát triển.	Vua Quang Trung ban hành chiếu khuyến nông	Vua Nguyễn chú ý việc khai hoang, lập ấp, lập đồn điền. Việc sửa đắp đê không được chú trọng.
	Thủ công nghiệp	Xuất hiện nhiều làng thủ công	Nghề thủ công được phục hồi dần	Xuất hiện nhiều xường, làng thủ công
	Thương nghiệp	Mở rộng buôn bán với nước ngoài. Xuất hiện nhiều chợ, phố xã, đô thị.	Giảm thuế, mở cửa ải, thông chợ búa.	Hạn chế buôn bán với người phương Tây Nhiều thành thị, thị trấn mới.
Văn hóa	Văn học – nghệ thuật	Phát triển mạnh Chữ quốc ngữ ra đời	Ban hành “ chiếu lập học”, phát triển chữ Nôm.	Nghệ thuật sân khấu: chèo… Văn học chữ Nôm, dân gian phát triển.
	Khoa học			Tiếp thu kĩ thuật phương Tây. Sử học, địa lí học…đạt nhiều thành tựu.