Văn minh ĐNA được hình thành trên những cơ sở nào?.
Những cơ sở hình thành nên văn minh ĐNA:
- Cơ sở tự nhiên:
- Vị trị địa lí: Đông Nam Á nằm ở phía đông nam của châu Á, gồm hai bộ phận là Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo. Khu vực này được coi là cầu nối giữa Ấn Độ Dương với Thái Bình Dương, lục địa Á-Âu với châu Úc, là nơi giao thoa giữa các nền văn hóa lớn.
- Điều kiện tự nhiên:
- Địa hình ĐNA bao gồm hệ thống núi, cao nguyên, thung lũng, đồng bằng, xen kẽ với đảo, quần đảo,... Sự chia cắt giữa lục địa với hải đảo, giữa các đảo và ngay trong lục địa đã tạo ra sự đa dạng của cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái.
- Phần lớn các quốc gia ĐNA đều tiếp giáp biển, có điều kiện thuận lợi để phát triển nghề đi biển và buôn bán bằng đường biển. Biển tạo ra đường giao thông cho các nước trong khu vực, đồng thời nối liên ĐNA với các tuyến thương mại hàng hải quốc tế.
- ĐNA có nhiều sông lớn như như Mê Công, I-ra-oa-đi,... Các con sông này tạo nên những vùng đồng bằng châu thổ màu mỡ, phì nhiêu như đồng bằng sống Cửu Long, đồng bằng Mê Nam,... Đây là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nghề nông trồng lúa nước.
- Hệ thống sông ngòi đóng vai trò là những tuyến đường giao thông huyết mạch, phục vụ cho sự quần cư, đi lại của cư dân ĐNA.
- ĐNA nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa điển hình với đặc trưng là nóng ẩm, mưa nhiều. Điều này tạo cho khu vực ĐNA những đặc điểm tự nhiên khác với các nước cùng vĩ độ.
- ĐNA có nguồn TNTN đa dạng, đặc biệt là sự phong phú của các loại khoáng sản, lâm sản, thổ sản,....Khu vực này cũng là xứ sở của những cây hương liệu, gia vị đặc trưng, như trầm hương, quế, hồ tiêu,..
- Cơ sở xã hội:
- Cư dân tộc người:
- Cư dân ĐNA được cho là kết quả của sự pha trộn giữa hai chủng tộc: Môn-gô-lô-ít, Ốt-Xtra-lô-ít.
- Từ mỗi loại hình nhân chủng trên và sự pha trộn giữa các nhóm đã hình thành nên những tộc người khác nhau. Thành phần tộc người ở ĐNA rất phong phú, mỗi tộc người hay một nhóm tộc người lại có những nét văn hóa khác nhau. Điểm chung là các quốc gia ĐNA đều có mặt hầu hết các tộc người thuộc cả nhóm Nam Á và ANh-đô-nê-riêng.
- Tổ chức xã hội:
- Tổ chức cơ bản của cư dân ĐNA là làng (với tên gọi khác nhau ở mỗi vùng, miền).
- Làng có vai trò tạo dựng nên các cộng đồng cư dân có quan hệ gần gũi với nhau, cùng đoàn kết để chinh phục thiên nhiên và chống ngoại xâm. Chính sự phát triển của các cộng đồng cư dân này đã chuẩn bị cho sự ra đời của văn minh ĐNA.
- Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ, Trung Quốc:
- Từ khoảng đầu Công nguyên, cư dân ĐNA đã có sự tiếp xúc, giao lưu với văn hóa Ấn Độ thông qua các thương nhân và nhà truyền đạo. Trên cơ sở giữ gìn nền văn hóa bản địa, cư dân ĐNA đã tiếp nhận có chọn lọc và sáng tạo các giá trị mới từ văn hóa Ấn Độ như tôn giáo, chữ viết, văn học,... Hin-đu giáo, Phật giáo từ Ấn Độ để lại dấu ấn sâu đậm trong cách thức tổ chức bộ máy NN và đời sống tinh thần của nhiều quốc gia. Chữ viết, văn học Ấn Độ có mặt ở hầu hết các quốc gia ĐNA, đặc biệt là chữ Phạn và sử thi Ra-ma-y-a-na, Ma-ha-bha-ra-ta, nhiều quốc gia ĐNA đã sáng tạo ra những tác phẩm của riêng mình như Riêm Kê, Phạ Lắc Phạ Lam,...
- Các quốc gia ĐNA tiếp xúc với Trung Quốc từ những thế kỉ tiếp giáp với Công nguyên. Sự bành trướng của các vương triều Trung Quốc xuống ĐNA đã tạo ra sự tiếp xúc và giao thoa văn hóa. Nho giáo, Đạo giáo và nhiều học thuyết tư tưởng khác của Trung Quốc đã được truyền bá vào ĐNA tạo ra sự tiếp xúc và giao thoa văn hóa. Nho giáo, Đạo giáo và nhiều học thuyết tư tưởng khác của Trung Quốc đã được truyền bá vào ĐNA. Nho giáo có tác động tới tư tưởng trị nước của một số nhà nước quân chú, tiêu biểu là Việt Nam. Ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc còn được thể hiện trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội cư dân ĐNA như ngôn ngữ, văn học, ẩm thực, trang phục, kiến trúc,...