Nêu rõ các thủ đoạn, mánh khóe bắt lính của bọn thực dân. Người dân thuộc địa có thực “tình nguyện” hiến dâng xương máu như lòi lẽ bịp bợm của bọn cầm quyền không .
Thủ đoạn, mánh khóe bắt lính của bọn thực dân:
- Tiến hành các cuộc lùng ráp lớn về nhân lực trên toàn cõi Đông Dương.
- Lợi dụng việc bắt lính để nhũng lạm- tham nhũng.
- Bắt những người nghèo khổ, khỏe mạnh và tống tiền con nhà giàu.
- Dựng lên màn kịch rêu rao về chế độ " tình nguyện" đi lính.
=> Bọn thực dân với những thủ đoạn tàn ác, lừa gạt, sự bịp bợm đến trơ trẽn của toàn quyền Đông Dương.
Người dân thuộc địa không tình nguyện như lời lẽ bọn cầm quyền:
- Họ tự tìm cách làm cho mình bị nhiễm những căn bệnh nặng nhất để không phải đi lính.
- Họ bị xiềng xích, bắt bớ, tống giam và bị áp tải xuống tàu.
=>Thân phận hẩm hiu, số phận cùng cực của người dân thuộc địa.