Giới thiệu về tác giả Phan Chu Trinh và bài thơ Đập đá ở Côn Lôn.
Phan Chu Trinh là một trong những chí sĩ cách mạng nổi tiếng đầu thế kỉ XX. Ông sinh năm 1892, mất năm 1926, trong các sáng tác ông lấy hiệu là Tây Hồ. Quê ông làng Tây Lộc, huyện Hà Đông, tỉnh Quảng Nam. Ông từng đỗ đạt làm quan nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, ông từ quan và chuyên tâm vào sự nghiệp cứu nước. Ông đã đề xướng các phong trào yêu nước những năm đầu thế kỉ XX và gây được tiếng vang lớn ở trong nước, cũng như ở Pháp Và Nhật. Ông là người có tài năng văn chương và nhiều áng văn chính luận của ông đều thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân chủ như Tây Hồ thi tập, Tỉnh quốc hồn ca… Đến năm 1908, Phan Chu Trinh bị khép tội xúi giục nhân dân nổi loạn trong phong trào chống thuế ở Trung Kì và đến 1910, nhờ sự can thiện của Hội nhân quyền (Pháp) ông mới được tha.
Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn được sáng tác trong những ngày ông và nhiều tù nhân khác bị bắt đày ra Côn Đảo, bị bắt lao động khổ sai. Nhà tù thực dân Côn Đảo là địa ngục trần gian với nhiều hình thức tra tấn dã man các chí sĩ yêu nước thời đó. Trong đó, đập đá là một công việc mà những người đi đày phải làm. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh đẹp, phong thái cứng cỏi của người anh hùng cứu nước. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, người chí sĩ vẫn không hề nao núng, chùn bước mà càng thêm quyết tâm và tình yêu nước sâu sắc. Tác giả đã sử dụng bút pháp lãng mạn, ngôn ngữ hàm súc với hình ảnh ẩn dụ trong bài thơ đã khắc họa vẻ đẹp lẫm liệt của người chí sĩ dù gặp phải tình cảnh gian nguy nhưng vẫn không hề sờn lòng đổi chí.