Bài 9 : VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN CHÂU PHI
1. Dựa vào bản đồ tự nhiên châu Phi trang 128 SGK, hãy cho biết tên:
a) Các biển và đại dương bao quanh châu Phi.
b) Các đảo, bán đảo và vịnh biển lớn nhất châu Phi.
Trả lời:1. a) Các biển và đại dương bao quanh châu Phi: Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Địa Trung Hải, Biển Đỏ.
b) Các đảo, bán đảo và vịnh biển lớn nhất châu Phi: đảo Ma-đa-ga-xca, bán đảo Xô-ma-li, vịnh Ghi-nê
2. Lựa chọn đáp án đúng.
a) Địa hình toàn bộ châu Phi có độ cao trung bình là
A. 700 m. C. 800 m.
B. 750 m. D. 850 m.
Trả lời: B. 750 m.
b) Phần động của châu Phi có địa hình
A. tập trung nhiều hệ thống núi trẻ cao đồ sộ.
B. thấp và khá bằng phẳng, chủ yếu là các cao nguyên, đồng bằng cao.
C. thấp và bằng phẳng, chủ yếu là các đồng bằng thấp.
D. được nâng lên mạnh, tạo thành nhiều thung lũng sâu.
Trả lời: D. được nâng lên mạnh, tạo thành nhiều thung lũng sâu.
c) Các khoáng sản chính của châu Phi bao gồm:
A. than đá, dầu mỏ, u-ra-ni-um ti-tan.
B, vàng, đồng, dầu mỏ, kim cương.
C. than đá, chì, ti-tan.
D. u-ra-ni-um, thiếc, kim cương, than bùn.
Trả lời: B, vàng, đồng, dầu mỏ, kim cương.
d) Động vật đặc trưng ở xa van nhiệt đới châu Phi là:
A. ngựa vằn, báo gấm, trăn.
B. khỉ, hươu cao cổ, báo gấm
C. sư tử, ngựa vằn, hươu cao cổ.
D. trăn, linh cẩu, hươu cao cổ.
Trả lời: C. sư tử, ngựa vằn, hươu cao cổ.
e) Vấn đề nào là vấn đề môi trường nổi cộm trong sử dụng thiên nhiên châu Phi hiện nay?
A. Suy giảm tài nguyên rừng, săn bắt và buôn bán động vật hoang dã.
B. Nguồn nước sinh hoạt bị suy giảm
C. Suy giảm tài nguyên sinh vật biển, đặc biệt là sinh vật biển ven bờ.
D. Hoang mạc hoá.
Trả lời: A. Suy giảm tài nguyên rừng, săn bắt và buôn bán động vật hoang dã.
3. Dựa vào lược đồ các đới khí hậu ở châu Phi (hình 2 trang 129 SGK).
a) Hãy sắp xếp các đới khí hậu châu Phi cho đúng theo thứ tự phân hóa từ Xích đạo về hai phía Bắc Phi và Nam Phi
A. Nhiệt đới B. Cận nhiệt
C. Xích đạo D. Cận xích đạo
b) Nhận xét sự phân bố các đới khí hậu ở châu Phi.
Trả lời:
a) CBAD
b) Các môi trường tự nhiên của châu Phi nằm đối xứng qua xích đạo. Nguyên nhân: do đường xích đạo đi ngang qua giữa lãnh thổ châu Phi nên có sự đối xứng của các đới khí hậu qua xích đạo .
4. Trình bày đặc điểm của sông, hồ ở châu Phi bằng cách hoàn thành sơ đồ theo mẫu sau:
Trả lời:
5. Ghép các ô bên trái với các ô bên phải sao cho phù hợp
Trả lời:
1 - a
2 - d
3 - b
4 - c
6. Kể tên một số loài động, thực vật tiêu biểu của các môi trường tự nhiên ở châu Phi, theo bảng mẫu sau:
Trả lời:
7. Hãy sử dụng những cụm từ sau để hoàn thành đoạn thông tin dưới đây.
Tại châu Phi tình trạng săn bắt và buôn bán động vật hoang dã, lấy ngà voi, sừng tê giác đã làm (1)............. các loài động vật hoang dã, nhiều loài đứng trước (2)... Hiện nay, các tổ chức bảo vệ động vật trên thế giới và chính quyền các nước châu Phi đã có nhiều biện pháp như kiểm soát, (3).................. ban hành các quy định và xây dựng các (4).... . của chúng. thiên nhiên để bảo vệ động vật hoang dã cũng như (5)...
Trả lời:
(1) giảm số lượng
(2) nguy cơ tuyệt chủng
(3) tuyên truyền
(4) khu bảo tồn
(5) môi trường sống
8. Cho bảng số liệu dưới đây.
NHIỆT ĐỘ VÀ LƯỢNG MƯA TẠI AN-GIÊ, AN-GIÊ-RI
(36°43'B, 3°14'Đ, độ cao 28 m),
– Nhận xét về đặc điểm nhiệt độ, lượng mưa của địa điểm An-giê, theo gợi ý.
+ Tháng có nhiệt độ cao nhất.
+ Tháng có nhiệt độ thấp nhất.
+ Biên độ nhiệt độ năm.
+ Số tháng mùa khô, số tháng mùa mưa.
- Cho biết địa điểm An-giê thuộc đới khí hậu nào
Trả lời:
+ Tháng 8 có nhiệt độ cao nhất lượng mưa thấp gần nhất
+ Tháng 1 có nhiệt độ thấp nhất lượng mưa cao nhất.
+ Biên độ nhiệt độ năm.
+ 3 tháng khô 9 tháng mưa
- Cho biết địa điểm An-giê thuộc đới khí Địa Trung Hải
9. Dựa vào hình 1 trang 128 SGK, hãy so sánh sự khác nhau về địa hình giữa khu vực đông nam và khu vực tây bắc của châu Phi.
Trả lời:
10. Bằng kiến thức đã học, hãy giải thích vì sao châu Phi là châu lục khô nóng bậc nhất thế giới.
Trả lời:
Đại bộ phận lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng, nhiệt độ trung bình năm trên 20°C, châu Phi có vị trí nằm gần như cân xứng so với Xích đạo, phần lớn lãnh thổ nằm giữa hai đường chí tuyến, lục địa có dạng hình khối rõ rệt, ảnh hưởng của biển vào đất liền bị hạn chế, tất cả những yếu tố đó làm cho châu Phi có khí hậu nóng nhất thế giới.
11. Khí hậu có vai trò như thế nào đối với sự phân bố các môi trường tự nhiên ở châu Phi?
Trả lời:
Sự phân bố các môi trường tự nhiên sẽ phụ thuộc vào sự phân bố các đới khí hậu:
+ Khí hậu xích đạo tương ứng với môi trường xích đạo.
+ Khí hậu cận xích đạo tương ứng với môi trường nhiệt đới.
+ Khí hậu nhiệt đới tương ứng với môi trường hoang mạc.
+ Khí hậu cận nhiệt tương ứng với môi trường cận nhiệt
12. Chú thích các môi trường tự nhiên ở châu Phi cho lược đồ dưới đây
Trả lời:
13. Tìm hiểu thông tin, nêu một số biện pháp để bảo vệ tài nguyên rừng và bảo vệ động vật hoang dã ở châu Phi.
Trả lời:
Tăng cường phòng, chống vi phạm; thực hiện chính sách, pháp luật về bảo tồn đa dạng sinh học, phòng, chống săn bắt, vận chuyển, tàng trữ, chế biến, buôn bán trái phép động vật hoang dã. Bổ sung kịp thời các nguồn lực cho công tác bảo tồn, chống săn bắt, buôn bán trái phép động vật, thực vật hoang dã; đầu tư cho các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng về thiên nhiên, nhất là về pháp luật của quốc gia, quốc tế trong bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ các loài nguy cấp, quý hiếm. Quản lý hoạt động gây nuôi, phát triển động, thực vật hoang dã hiệu quả, minh bạch hơn. Tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong việc bảo vệ thiên nhiên, đấu tranh phòng, chống buôn bán động vật hoang dã, hiệu quả hóa việc bảo vệ, ngăn chặn hoạt động săn bắt, buôn bán, tiêu thụ bất hợp pháp động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm.
Bên cạnh đó, cần sử dụng truyền thông làm công cụ để thay đổi hành vi của cộng đồng xã hội, góp phần hỗ trợ thực hiện các quy định pháp luật, nhằm ngăn chặn việc tiêu thụ sừng tê giác, ngà voi và các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật hoang dã bất hợp pháp khác.