B. Bài tập và hướng dẫn giải
1. Quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết hình ảnh nào thể hiện ý nghĩa của quản lí tiền hiệu quả. Em hãy phân tích ý nghĩa của quản lí tiền hiệu quả được thể hiện trong mỗi hình ảnh đó.
2. Hãy ước lượng số tiền em có được trong năm vừa qua, các khoản chi tiêu theo mẫu dưới đây và nhận xét thói quen sử dụng tiền của bản thân.
Các khoản tiền em có được trong năm qua (nghìn đồng) |
Các khoản chi tiêu và tiết kiệm của em (nghìn đồng) |
Tỉ lệ % chi tiêu so với số tiền em có (%) |
1. Lì xì |
Tổng tiền em có |
|
2. Người thân cho |
2. Mua đồ dùng học tập |
|
3. Tiền thưởng |
3. Giải trí |
|
4. Khoản khác 5. |
4. Cho đi |
|
Tổng tiền em có |
5. Khoản khác |
|
|
– Tổng chi tiêu – Số tiền tiết kiệm được |
|
3. Theo em, việc làm nào dưới đây thể hiện đúng nguyên tắc quản lí tiền hiệu quả? (Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)
A. Bạn G có thói quen tiết kiệm tiền đều đặn hằng tháng. Khi có bất kì khoản tiền nào, G thường để một phần cho tiết kiệm trước khi chi tiêu.
B. Bố mę cho tiền chi tiêu hằng tháng, nhưng tháng nào H cũng xin thêm tiền của bố mẹ để mua quà vặt.
C. Bạn P thường chi tiêu không tính toán. Có lần P dùng hết số tiền tiết kiệm được để mua đồ chơi đắt tiền, nhưng chơi một vài lần xong là P vứt bỏ.
D. Khi có tiền, bạn X thường chi tiêu trước, nếu còn thì tiết kiệm, không còn thì thôi.
4. Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
A. Quản lí tiền hiệu quả góp phần giúp mỗi người có thể cân bằng cuộc sống hiện tại.
B. Khi quản lí tiền hiệu quả, chúng ta có thể giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn.
C. Chỉ những người chi tiêu không có kế hoạch mới cần học cách quản lí tiền.
D. Quản lí tiền hiệu quả giúp mỗi người tránh được tình trạng nợ nần.
5. Hãy liệt kê 5 việc làm thể hiện quản lí tiền hiệu quả và 5 việc làm thể hiện việc quản lí tiền không hiệu quả.
Việc làm thể hiện quản lí tiền hiệu quả |
Việc làm thể hiện quản lí tiền không hiệu quả |
1 |
1 |
2 |
2 |
3 |
3. |
4. |
4. |
5. |
5. |
6. Bài học về quản lí tiền
Mỗi tháng, Mai được bố cho một khoản tiền nhỏ để chi tiêu cá nhân. Thời mẹ gian đầu, khi chưa hết tháng, Mai đã tiêu hết số tiền bố mẹ cho. Mai rất băn khoăn chưa biết làm thế nào để quản lí tiền hiệu quả. Một lần, Mai đọc được một bài viết về cách quản lí tiền, Mai thấy thích thú và bắt đầu làm theo. Đầu tiên, Mai xác định các khoản chi tiêu cụ thể bằng cách: lập danh sách những chi phí bắt buộc như ăn sáng, mua sách vở, đồ dùng học tập,... Sau đó, Mai chia số tiền mình có theo từng khoản đã liệt kê sao cho hiệu quả nhất. Để sử dụng tiền một cách hợp lí và hiệu quả, Mai áp dụng nhiều biện pháp như lựa chọn đi xe buýt để vừa tiết kiệm tiền vừa thân thiện với môi trường; giữ gìn cẩn thận đồ dùng học tập để có thể dùng lâu dài. Mai cũng ghi chép lại nhật kí chi tiêu hằng tháng để xem mình có hoàn thành mục tiêu đề ra hay không. Đến cuối năm tổng kết lại, Mai thấy mình đã có một khoản tiềnnhỏ đủ đê mua sách vở ủng hộ các bạn học sinh miền núi theo phong trào mà nhà trường phát động.
a) Việc làm của Mai có ý nghĩa gì đối với bản thân, gia đình và xã hội?
b) Hãy liệt kê những biện pháp mà Mai sử dụng để quản lí tiền một cách hợp lí và hiệu quả.
c) Em học điều gì từ cách quản lí tiền của Mai?
7. A có thói quen ghi chép lại các khoản tiền mình có, lập kế hoạch quản lí tiền một cách hợp lí. Khi nhận được tiền mừng tuổi, tiền học bổng hay người thân cho, A đều tính toán cân đối giữa tiết kiệm và chi tiêu. A ưu tiên cho mục tiêu tiết kiệm chiếm khoảng 30% số tiền có được để thực hiện các dự định của bản thân. Số tiền còn lại, A sử dụng cho nhu cầu thiết yếu (ăn sáng, mua đồ dùng học tập) với tỉ lệ khoảng 50%; chi tiêu cá nhân (giải trí, cho đi,...) 20%. Nhờ vậy, mỗi năm A đều có được một số tiền để thực hiện các dự định của bản thân.
a) Hãy liệt kê các nguyên tắc quản lí tiền mà A đã thực hiện.
b) A đã chi tiêu số tiền mình có như thế nào? Hãy vẽ sơ đồ cách phân chia các khoản tiền của bạn A.
8. Bố mẹ cho K một số tiền để ăn sáng hoặc phòng khi cần đến. Cầm tiền trong tay, K nghĩ ngay đến việc mua một số đồ chơi mình thích. Chỉ sau một tuần, K đã tiêu hết số tiền bố mẹ cho và phải xin thêm tiền của bố mẹ. Thấy K chi tiêu không tính toán, bố mẹ nhắc nhở nhưng K vẫn sử dụng tiền tuỳ hứng.
a) Em hãy nhận xét cách sử dụng tiền của K.
b) Nếu là bạn của K, em sẽ khuyên K như thế nào?
9. Hân có một cuốn sổ ghi chép chi tiêu của bản thân. Khi nhận được tiền mừng tuổi hay ai cho thêm để tiêu, Hân đều cân nhắc sử dụng số tiền đó một cách hợp lí, để dành một khoản cho vào lợn đất. Nhờ vậy, mỗi năm Hân đều tiết kiệm được một số tiền nhỏ để mua sách vở và đồ dùng học tập. Hân chia sẻ cách quản lí tiền của mình với Khánh, Khánh cho rằng việc làm này là mất thời gian, không cần thiết.
a) Em đồng tình hay không đồng tình với thái độ, việc làm của các bạn học sinh trong tình huống trên?
b) Theo em, học sinh trung học có cần quản lí tiền không? Vì sao?
10. Huy dự định tiết kiệm tiền để mua một chiếc cặp sách mới vào đầu năm học. Số tiền đã sắp đủ nhưng khi thấy bạn rủ đi chơi điện tử, Huy băn khoăn có nên dùng số tiền mình tiết kiệm được để đi chơi không. Sau khi suy nghĩ, Huy đã quyết định không đi chơi cùng bạn.
a) Huy có cân nhắc trước khi chi tiêu không?
b) Theo em, Huy đã thực hiện nguyên tắc nào trong quản lí tiền?
11. Có quan điểm cho rằng, nếu chúng ta cứ mua những thứ không cần thiết thì sớm muộn chúng ta sẽ phải bán đi những thứ mình cần.
a) Em đồng tình hay không đồng tình với quan điểm trên? Vì sao?
b) Theo em, có những cách nào để quản lí chi tiêu hiệu quả?
12. Em hãy sưu tầm các cách để quản lí tiền hiệu quả theo gợi ý sau đây:
- Cách quản lí tiền mừng tuổi; -Cách lựa chọn khi mua sắm; Cách tiết kiệm tiền hiệu quả;
- Cách kiểm soát thói quen chi tiêu tuỳ hứng.
13. Hãy liệt kê các khoản chi tiêu hằng ngày của em. Áp dụng các nguyên tắc quản lí tiền hiệu quả để đưa ra các biện pháp góp phần quản lí các khoản chi tiêu đó sao cho hiệu quả.
14. Là học sinh, em đã và sẽ làm gì để góp phần tạo thu nhập cho bản thân và gia đình?