Giải bài 9: Cơ sở hình thành văn minh Đông Nam Á thời kì cổ - trung đại - Sách lịch sử 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..

Khởi động

"Tàu thanh niên Đông Nam Á - Nhật Bản", hoạt động thường niên của đại diện thanh niên các nước Đông Nam Á và Nhật Bản, bắt đầu từ năm 1974 đến nay, là chuyến hải trình mà các bạn trẻ mong muốn được tham dự. Một trong các hoạt động thu hút các bạn trẻ là tìm hiểu, khám phá và trải nghiệm về lịch sử, văn hóa Đông Nam Á. Tất cả đều tự hào về nền văn minh lâu đời trong khu vực và mong muốn được chia sẻ với bạn bè quốc tế về các giá trị trường tồn của nó. Vì sao văn minh Đông Nam Á là chủ đề thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ?

Trả lời:

"Tàu thanh niên Đông Nam Á - Nhật Bản", hoạt động thường niên của đại diện thanh niên các nước Đông Nam Á và Nhật Bản, bắt đầu từ năm 1974 đến nay, là chuyến hải trình mà các bạn trẻ mong muốn được tham dự. Một trong các hoạt động thu hút các bạn trẻ là tìm hiểu, khám phá và trải nghiệm về lịch sử, văn hóa Đông Nam Á. Tất cả đều tự hào về nền văn minh lâu đời trong khu vực và mong muốn được chia sẻ với bạn bè quốc tế về các giá trị trường tồn của nó. Văn minh Đông Nam Á là chủ đề thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ vì: Văn minh Đông Nam Á là một nền văn hóa bản địa khá phát triển với những đặc trưng của khu vực, với văn hóa nông nghiệp là một trong những yếu tố gốc của văn hóa Đông Nam Á, là một nền văn hóa thống nhất trong đa dạng. Đông Nam Á có một bản sắc văn hóa riêng, thường xuyên tiếp nhận có chọn lọc những tinh hoa văn hóa khác để làm phong phú văn hóa khu vực. Cùng với sự phát triển kinh tế của khu vực, những giá trị văn hóa truyền thống tiến bộ của các nước Đông Nam Á càng được chú trọng, phát huy, trở thành một động lực quan trọng cho sự phát triển của mỗi quốc gia và của các khu vực.

1. Cơ sở tự nhiên

a. Vị trí địa lí

Xác định trên lược đồ Hình 1 (tr.77) các nước Đông Nam Á. Xác định và nêu nhận xét của em về vị trí địa lí khu vực Đông Nam Á.

Trả lời:

Xác định và nêu nhận xét  về vị trí địa lí khu vực Đông Nam Á:

  • Đông Nam Á là một khu vực gồm các bán đảo và quần đảo chạy dài tử Thái Bình Dương sang Ấn Độ Dương. Ngày nay, khu vực gồm 11 quốc gia, được phân thành 2 nhóm:
    • Đông Nam Á lục địa gồm Việt Nam , Lào, Cam-pu-chia, Thái Lan, Mi-an-ma.
    • Đông Nam Á hải đảo gồm Bru-nây, In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xing-ga-po, Đông-ti-mo.
  • Với vị trí nằm trên con đường hàng hải nối liền Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, Đông Nam Á được xem như một ngã tư đường, cầu nối của những nền văn minh lớn trên thế giới.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

b. Điều kiện tự nhiên

Câu 1. Xác định trên lược đồ Hình 1 (tr.77) một số sông lớn ở Đông Nam Á.

Câu 2. Nêu một số đặc điểm về điều kiện tự nhiên của khu vực Đông Nam Á.

Câu 3. Phân tích những tác động của cơ sở tự nhiên đến sự hình thành văn minh Đông Nam Á.

2. Cơ sở xã hội

a. Cư dân, tộc người

Theo em, sự đa dạng về cư dân, tộc người có tác động như thế nào đến văn minh Đông Nam Á thời kì cổ - trung đại?

b. Tổ chức xã hội

Câu 1. Các Tư liệu 3, 4 cho em biết những thông tin gì về cơ sở xã hội hình thành văn minh Đông Nam Á?

Câu 2. Hãy phân tích cơ sở xã hội hình thành văn minh Đông Nam Á. 

3. Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ, Trung Hoa

a. Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ

Tư liệu 5 và các Hình 7, 8, 9 (tr.82) cho em biết những thông tin gì về ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ với ĐNA?

b. Ảnh hưởng của văn minh Trung Hoa

Câu 1. Em hãy cho biết những ảnh hưởng của văn minh Trung Hoa đối với ĐNA được thể hiện trên những lĩnh vực nào?

Câu 2. Nêu một số ví dụ cho thấy ảnh hưởng của văn minh Trung Hoa ở Việt Nam mà em biết.

Luyện tập

Lập bảng tóm tắt về cơ sở hình thành văn minh Đông Nam Á (theo gợi ý sau):

Cơ sở hình thành Nội dung
Về tự nhiên  
Về xã hội  
Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ, Trung Hoa  

Vận dụng

Câu 1. Quan sát hình lá cờ của Hiệp hội các quốc gia ĐNA (ASEAN), em hãy giải thích vì sao hình ảnh bó lúa vàng được đặt ở vị trí trung tâm của lá cờ.

Câu 2. Sưu tầm tư liệu và bài viết giới thiệu (khoảng 500 từ) về ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ đến một nước Đông Nam Á (tự chọn).