Chu trình sinh địa hóa là gì? Tại sao sinh quyển được coi là hệ sinh thái lớn nhất hiện nay? Trong bài 44, chúng ta cùng nghiên cứu và giải đáp các vấn đề này. Sâu đây, Trắc nghiệm Online tóm tắt kiến thức trọng tâm và hướng dẫn giải các câu hỏi trong bài. .
A. Lý thuyết
I. Trao đổi vật chất qua chu trình sinh địa hóa
- Chu trình sinh địa hóa là chu trình trao đổi các chất trong tự nhiên
- Con đường: các chất được truyền từ môi trường vào cơ thể sinh vật, qua các bậc dinh dưỡng và quay trở lại môi trường
- Một số chu trình sinh địa hóa:
- Tổng hợp các chất
- Tuần hoàn các chất trong tự nhiên
- Phân giải và lắng đọng một phần vật chất trong đất, nước
II. Một số chu trình sinh địa hóa
1. Chu trình Cacbon
- Cacbon đi vào chu trình dưới dạng cacbon ddioxxit (CO2), thông qua quang hợp
- Khí CO2 thải ra bầu khí quyển qua hô hấp của sinh vật, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, núi lửa, ...
=> Nồng độ khí CO2 trong khí quyển đăng tăng cao gây thêm nhiều thiên tai trên Trái Đất
2. Chu trình Nito
- Thực vật hấp thụ N dưới dạng muối amon (NH4 +) , nitrat (NO3 -)
- Các muối trên được hình thành trong tự nhiên bằng các con đường vật lí, hóa học, sinh học
- N từ xác sinh vật trở lại môi trường đất, nước thông qua hoạt động phân giải chất hữu cơ của vi khuẩn, nấm, ...
- Hoạt động phản nitrat của vi khuẩn trả lại một lượng N phân tử N2 cho đất, nước và bầu khí quyển
3. Chu trình nước
- Nước trong Trái Đất luôn luân chuyển theo vòng tuần hoàn và phụ thuộc nhiều vào thảm thực vật
- Nguồn nước không phải là vô tận, nguồn nước đang suy giảm nghiêm trọng
=> Chúng ta cần phải bảo vệ nguồn nước trong sạch
III. Sinh quyển
- Sinh quyển bao gồm toàn bộ sinh vật sống trong các lớp đất, nước và không khí của Trái Đất.
- Gồm nhiều khu sinh học, mỗi khu có những đặc điểm địa lí, khí hậu và thành phần sinh vật khác nhau
- Bao gồm:
- Các khu sinh học trên cạn
- Các khu sinh học nước ngọt
- Các khu sinh học biển
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 200 - sgk Sinh học 12
Hãy trình bày khái quát thế nào là chu trình sinh địa hóa trên Trái Đất.
Câu 2: Trang 200 - sgk Sinh học 12
Trong mỗi chu trình sinh địa hoá có một phần vật chất trao đổi và tuần hoàn, một phần khác trở thành nguồn dự trữ hoặc không còn tuần hoàn trong chu trình. Em hãy phân biệt hai phần đó và lấy ví dụ minh hoạ.
Câu 4: Trang 200 - sgk Sinh học 12
Hãy nêu các biện pháp sinh học để nâng cao hàm lượng đạm trong đất nhằm cải tạo đất và nâng cao năng suất cây trồng.
Câu 5: Trang 200 - sgk Sinh học 12
Nguyên nhân nào làm ảnh hưởng tới chu trình nước trong tự nhiên, gây nên lũ lụt, hạn hán hoặc ô nhiễm nguồn nước? Nêu cách khắc phục.
Câu 6: Trang 200 - sgk Sinh học 12
Thế nào là sinh quyển? Nêu các khu sinh học trong sinh quyển. Hãy sắp xếp các khu sinh học trên cạn theo thứ tự từ phía Bắc xuống phía Nam của Trái Đất.