Giải bài 19 sinh 12: Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào

Phương pháp tạo giống truyền thống là dựa trên nguồn biến dị tổ hợp và tạo giống lai cho ưu thế lai. Trong thế kỉ của công nghệ sinh học hiện đại, 2 phương pháp mới được áp dụng là gây đột biến và công nghệ tế bào. .

A. Lý thuyết

I. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến

1. Quy trình

• Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
• Chọn các cá thể có kiểu hình mong muốn
• Tạo dòng thuần chủng

2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam

• Sử dụng tia phóng xạ, hóa chất (consixin,..) tạo nhiều chủng vi sinh vật, lúa, đậu tương, dâu tằm tứ bội, ... có đặc điểm quý

II. Tạo giống bằng công nghệ tế bào

1. Công nghệ tế bào thực vật

• Công nghệ tế bào thực vật giúp nhân giống vô tính các loại cây trồng quý hiếm hoặc giúp tạo ra giống cây lai khác loài thông qua kĩ thuật dung hợp tế bào trần.
• Nuôi cấy các tế bào đơn bội rồi cho phát triển thành cây lưỡng bội có thể tạo thành những cây trồng có kiểu gen đồng hợp về tất cả các gen.

2. Công nghệ tế bào động vật

a. Nhân bản vô tính động vật

• Nhân bản vô tính tự nhiên: tách phôi và nuôi cấy phôi phát triển thành từng cá thể
• Nhân bản vô tính của Winmut:
• Lấy trừng của con cừu ra khỏi cơ thể
• Loại bỏ nhân của trứng
• Lấy nhân của tế bào vú đưa vào tế bào trứng
• Nuôi trứng trong ống nghiệm để phát triển thành phôi
• Cấy phôi và tử cung của cừu

b. Cấy truyền phôi 

• Cắt phôi thành nhiều phôi rồi cấy vào tử cung con vật khác