Khởi động
Mọi hoạt động đều cần năng lượng. ví dụ như xe máy chạy cân năng lượng từ xăng, sinh vật hoạt động cũng cần năng lượng. Vậy năng lượng cung cấp cho sinh vật lấy từ đầu và nhờ quá trình nào?
Hướng dẫn giải:
Mọi hoạt động đều cần năng lượng. Ví dụ như xe máy chạy cần năng lượng từ xăng, sinh vật hoạt động cũng cần năng lượng, năng lượng của sinh vật là sản phẩm của quá trình trao đổi và chuyển hóa năng lượng phức tạp.
Năng lượng của sinh vật lấy từ quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng.
- Ở thực vật: quá trình quang hợp.
- Ở động vật: quá trình tiêu hóa thức ăn.
I. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng
Câu hỏi 1. Quan sát hình 17.2, cho biết cơ thể người lấy vào và thải ra những gì trong quá trình trao đổi chất
Hướng dẫn giải:
Trong quá trình trao đổi chất, cơ thể con người :
- Lấy vào : Oxygen, Thức ăn, nước uống
- Thải ra : Carbon dioxide, Năng lượng nhiệt và chất thải
Câu hỏi 2. Kể tên các dạng năng lượng, nêu một số ví dụ về chuyển hoá năng lượng ở thực vật và động vật
Hướng dẫn giải:
- Các dạng năng lượng : năng lượng ánh sáng, năng lượng hoá học, ...
- Ví dụ :
- Ở thực vật : Lá cây tiếp nhận năng lượng ánh sáng mặt trời tạo chất diệp lục trong lá
- Ở động vật : Động vật ăn thức ăn, giữa lại các chất cần thiết có trong thức ăn để tạo năng lượng nuôi sống cơ thể, còn những chất không cần thiết sẽ đào thải qua phân ra ngoài.
Luyện tập 1. Các hoạt động ở con người (đi lại, chơi thể thao…) đều cần năng lượng. Năng lượng đó do đâu mà có và và đã được biến đổi từ dạng này sang dạng nào?
Hướng dẫn giải:
Năng lượng phục vụ cho các hoạt động của con người là sản phẩm của quá trình chuyển hóa năng lượng từ thức ăn.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
II. Vai trò trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong cơ thể.
Câu hỏi 3. Vì sao trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng là đặc trưng cơ bản của sự sống?
Luyện tập 2. Lấy ví dụ minh hoạ về vai trò của trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong cơ thể?
II. Vai trò trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong cơ thể
Vận dụng 1. Cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi có tiêu dùng năng lượng không? Tại sao?
Vận dụng 2. Vì sao làm việc nhiều cần tiêu thụ nhiều thức ăn?
Vận dụng 3. Vì sao khi vận động thì cơ thể nóng dần lên?
Vận dụng 4. Vì sao cơ thể thường sởn gai ốc, rùng mình khi gặp lạnh?