Giải bài 16: Một số sâu hại cây trồng thường gặp và biện pháp phòng trừ - Sách công nghệ trồng trọt 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
MỞ ĐẦU
Cây trồng bị sâu hại thường có biểu hiện như thế nào? Làm thế nào để phòng trừ được các loại sâu hại cây trồng một cách hiệu quả nhất.
Câu trả lời:
- Tùy thuộc vào loại sâu hại mà cây trồng có những biểu hiện khác nhau:
- Sâu tơ hại rau: lá rau xuất hiện những vết trong, mờ, lá bị ăn thủng. Khi mật độ sâu cao, vườn rau bị hại xơ xác, chỉ còn trơ lại gân lá.
- Rầy nâu hại lúa: lúa bị khô héo và chết, hạt bị lép.
- Sâu keo mùa thu trên cây ngô: trên các phiến lá có các lỗ thủng lớn, bắp ngô bị đục phá...
- Các biện pháp phòng trừ sâu hại cây trồng hiệu quả:
- Thường xuyên kiểm tra, thăm khám để phát triển sâu bệnh kịp thời
- Sử dụng bẫy để bắt các loại côn trùng gây hại
- Canh tác hợp lí và sử dụng giống chống sâu bệnh
- Phòng trừ sâu bệnh bằng biện pháp sinh học: sử dụng các chế phẩm sinh học hoặc nuôi các loại sinh vật là thiên địch của sâu hại cây trồng...
I. MỘT SỐ LOẠI SÂU HẠI CÂY TRỒNG THƯỜNG GẶP VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ
1. Sâu tơ hại rau
Kết nối năng lực 1: Giải thích ý nghĩa của việc xen canh, luân canh trong phòng trừ sâu tơ hại rau.
Câu trả lời:
Mỗi loại sâu bệnh đều dựa vào một số ký chủ (cây trồng) chủ yếu. Vì vậy nếu độc canh là tạo điều kiện cho sâu bệnh lây lan và phát triển.
2. Rầy nâu hại lúa
Kết nối năng lực 2: Sử dụng internet, sách, báo... để tìm hiểu về các trận dịch lớn do rầy nâu gây ra ở Việt Nam và trên thế giới.
Câu trả lời:
Đầu tháng 3/2011, rầy nâu và bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá đã gây thiệt hại nặng tại nhiều vùng trồng lúa ở Trung Java, Indonesia, đã khiến nước này gia tăng nhập khẩu gạo từ Việt Nam trong quý 1/2011 để đảm bảo an ninh lương thực. Cũng trong tháng 3/2011, dịch bệnh tiếp tục phát sinh gây hại nặng cho khỏang 48.000 ha lúa tại một số tỉnh Ayutthaya, Chainat, Suphan Buri và Singburi, Thái Lan. Mật số rầy nâu bay vào đèn dày đặc vào chiều tối đã khiến một vài dịch vụ như cửa hàng ăn uống phải đóng cửa.
Khám phá 1: Vì sao phải sử dụng giống kháng bệnh là biện pháp quan trọng nhất để phòng trừ rầy nâu hại lúa?
Câu trả lời:
Vì giống lúa là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong sản xuất lúa.
Rầy nâu thích hợp với điều kiện khí hậu nóng, độ ẩm cao, mưa nắng xen kẽ. Rầy xâm nhập vào ruộng lúa ngay từ khi mới cấy và hại cả trên mạ $\Rightarrow$ Rầy nâu rất linh hoạt và phát triển mạnh trong điều kiện môi trường ở Việt Nam. Việc sử dụng giống kháng bệnh ngay từ đầu giúp người nông dân bớt vất vả trong việc tiêu diệt rầy nâu về sau.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
VẬN DỤNG
Câu 1. Sưu tầm tranh, ảnh, video về các loại sâu hại cây trồng.
Câu 2. Năm 2016 - 2017 đã xảy ra dịch châu chấu tre tại Cao Bằng, Sơn La với mật độ từ 500 đến 1 000 con/m2, gây hại hàng chục héc ta ruộng ngô, thuốc lá (Hình 16.9)... Em hãy đề xuất một số việc nên làm để hạn chế việc phát sinh các loại dịch hại cây trồng trong tương lai.