Bài 9: Nhật Bản (Các ngành kinh tế và các vùng kinh tế)

Nhật Bản là quốc gia quần đảo, nghèo tài nguyên khoáng sản, dân cư cần cù. Từ giữa thập niên 50 của thế kỉ XX, Nhật Bản đã nhanh chóng phát triển thành một cường quốc kinh tế. Để hiểu rõ về đất nước “mặt trời mọc”, chúng ta sẽ đến với bài “Nhật Bản” tiết 2 các ngành kinh tế và các vùng kinh tế..

A. Kiến thức trọng tâm

I. Các ngành kinh tế.

1. Công nghiệp:

Đặc điểm:

Giá trị sản lượng công nghiệp đứng thứ hai thế giới, nhiều ngành đứng hàng đầu thế giới.
Một số ngành chiếm tỉ trọng lớn trong cơ cấu công nghiệp.

Phân bố:

Mức độ tập trung cao.
Nhiều nhất trên đảo Hôn-su và duyên hải Thái Bình Dương.
Một số sản phẩm nổi bật: Tàu biển, sản phẩm tin học, rôbôt….

2. Dịch vụ

Đặc điểm:

Là khu vực kinh tế quan trọng.
Thương mại, tài chính có vai trò to lớn.
Giao thông vận tải biển có vị trí đặc biệt quan trọng.

* Một số ngành dịch vụ phát triển hàng đầu thế giới:

Ngành thương mại (đứng thứ 4 TG).
Ngành giao thông vận tải biển (đứng thứ 3 TG).
Ngành tài chính, ngân hàng (đứng hàng đầu TG)

3. Nông nghiệp

Đặc điểm:

Có vị trí thứ yếu trong nền kinh tế (1% GDP).
Diện tích đất nông nghiệp ít.
Phát triển theo hướng thâm canh.
Đánh bắt và nuôi trồng hải sản được chú trọng.

Phân loại:

Trồng trọt (lúa gạo, chè, dâu tằm…).
Chăn nuôi (bò, lợn, gà…).
Đánh bắt hải sản (cá thu, tôm…).
Nuôi trồng hải sản (tôm, rau câu, trai lấy ngọc…) được chú trọng.

II. Bốn vùng kinh tế gắn với bốn đảo lớn

1. Hôn-xu

Kinh tế phát triển nhất trong các vùng tập trung ở phần phía nam đảo
Các trung tâm công nghiệp lớn: Tô-ki-ô, I-ô-cô-ha-ma, Ki-ô-tô, Ô-xa-ka, Cô-bê tạo nên chuỗi đô thị.

2. Kiu-xiu

Phát triển công nghiệp nặng, đặc biệt khai thác than, luyện thép. Các trung tâm công nghiệp lớn: Phu-cu-ô-ca, Na-ga-xa-ki.
Miền Đông Nam trồng nhiều cây công nghiệp và rau quả.

3. Xi-cô-cư

Khai thác quặng đồng.
Nông nghiệp đóng vai trò chính.

4. Hô-cai-đô

Rừng bao phủ phần lớn diện tích, dân cư thưa thớt.
Công nghiệp: khai thác than đá, quặng sắt, luyện kim đen, khai thác và chế biến gỗ, sản xuất giấy và bột xenlulô.
Các trung tâm công nghiệp lớn là Sa-pô-rô, Mu-rô-ran.