Bài 31: Đặc điểm khí hậu Việt Nam

Khí hậu nước ta là khí hậu nhiệt đới gió mùa, đa dạng và thất thường. So với các nước khác cùng vĩ độ, khí hậu Việt Nam có nhiều nét khác biệt. Việt Nam không bị khô hạn như những khu vực Bắc Phi và Tây Nam Á, cũng không nóng ẩm quanh năm như các quốc đảo ở Đông Nam Á..

A. Kiến thức trọng tâm

1. Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm

a. Tính chất nhiệt đới

• Quanh năm nhận lượng nhiệt dồi dào
• Số giờ nắng cao: 1400 – 3000 giờ/ năm
• Số kcalo/m2: trên 1 triệu Kcalo/m2
• Nhiệt độ trung bình năm trên 21oC và tăng dần từ Bắc vào Nam.

b. Tính chất gió mùa

Có 2 mùa gió:

• Gió màu Đông Bắc ( thổi vào mùa đông, lạnh và khô hanh)
• Gió mùa Tây Nam ( thổi vào mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều).

c. Tính chất ẩm

• Mưa nhiều: Trung bình 1500 – 2000mm/năm
• Mưa phân bố không đều
• Độ ẩm cao: 80%

2. Tính chất đa dạng và thất thường

a. Tính chất đa dạng

• Phân hóa theo không gian: Thay đổi theo chiều Bắc – Nam (Có 4 miền khí hậu), Đông – tây, thấp lên cao.
• Môi trường khí hậu phía Bắc: có mùa đông lạnh, mưa ít, cuối mùa đông có mưa phùn, mùa hè nóng và mưa nhiều.
• Môi trường khí hậu đông Trường Sơn: mưa vào thu đông.
• Môi trường khí hậu phía Nam: nhiệt độ quanh năm cao, có một mùa mưa và một mùa khô sâu sắc.
• Môi trường khí hậu Biển Đông: mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dương.
• Phân hóa theo thời gian: Các mùa (miền Bắc có 4 mùa, miền Nam có 2 mùa).

b. Tính chất thất thường

• Thể hiện rõ qua chế độ nhiệt, chế độ mưa: Năm rét sớm, năm rét muộn, rét hại.
• Năm mưa lớn, năm khô hạn, năm ít bão, năm bão nhiều…