Tây nguyên có vị trí địa lí quan trọng về an ninh quốc phòng, đồng thời có nhiều tiềm năng tự nhiên để phát triển kinh tế. Các dân tộc Tây Nguyên có truyển thống đoàn kết, vừa có bản sắc văn hóa đa dạng vừa có nhiều nét đặc thù riêng..

A. Kiến thức trọng tâm

  • Các tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk , Đắk Nông và Lâm Đồng.
  • Diện tích: 54475 km2
  • Dân số: 4,4 triệu người ( năm 2002)

I. Vị trí địa lí  và giới hạn lãnh thổ

  • Vị trí và giới hạn

Tiếp giáp:

    • Phía Đông Bắc, Đông và Đông Nam: giáp duyên hải Nam Trung Bộ
    • Phía Tây Nam: giáp Đông Nam Bộ
    • Phía Tây: giáp Lào và Cam- pu-chia

=>Là vùng đất duy nhất ở nước ta không giáp biển

  • Ý nghĩa:
    • Gần vùng Đông Nam Bộ, duyên hải Nam Trung Bộ thuận lợi cho việc phát triển, tiêu thị sản phẩm.
    • Mở rộng quan hệ với hai nước láng giềng Lào và Cam –pu-chia.
    • Có vị trí chiến lược về mặt kinh tế và quốc phòng.

II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên

  • Địa hình: cao nguyên xếp tầng
  • Đất chiếm 60% diện tích đất bazan cả nước
  • Khí hậu: nhiệt đới cận xích đạo, phân hóa theo độ cao.
  • Sông ngòi: có nhiều sông chảy về các vùng lân cận.
  • Rừng có diện tích và trữ lượng lớn nhất cả nước.
  • Khoáng sản: bô xít có trữ lượng lớn khoảng 3 tỉ tấn.
  • Khó khăn:
    • Mùa khô kéo dài =>thiếu nước, cháy rừng
    • Địa hình xếp tầng =>khó đi lại, sản xuất.

III. Đặc điểm dân cư, xã hội.

  • Tây Nguyên có 4,4 triệu người,  khoảng 30% dân số là dân tộc ít người: Gia –rai, Ê-đê…
  • Là vùng thưa dân nhất nước ta, mật độ dân số khoảng 81 người/km2.
  • Dân cư phân bố không đều phân bố chủ yếu ở các đô thị, ven đường giao thông, các nông trường, lâm trường.
  • Đời sống dân cư còn nhiều khó khăn, tuy nhiên đang được cải thiện đáng kể.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học

Trang 101 sgk Địa lí 9

Quan sát hình 28.1, hãy xác định giới hạn lãnh thổ và nêu ý nghĩa vị trí địa lí của vùng?

Trang 101 sgk Địa lí 9

Quan sát hình 28.1, hãy tìm các dòng sông bắt nguồn từ Tây Nguyên chảy vể các vùng Đông Nam Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ và về phía Đông Bắc Cam-pu-chia.

Nêu ý nghĩa của việc bảo vệ rừng đầu nguồn đối với các dòng sông này.

Trang 103 sgk Địa lí 9

Quan sát hình 28.1, hãy nhận xét sự phân bố các vùng đất badan, các mỏ bôxit?

Trang 104 sgk Địa lí 9

Căn cứ vào bảng 28.2, hãy nhận xét về tình hình dân cư, xã hội ở Tây Nguyên.

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học

Câu 1: Trang 105 sgk Địa lí 9

Trong xây dựng kinh tế - xã hội, Tây Nguyên có những điều kiện thuận lợi và khó khăn gì?

Câu 2: Trang 105 sgk Địa lí 9

Hãy nêu đặc điểm phân bố dân cư của Tây Nguyên?

Câu 3: Trang 105 SGK Địa lý 9

Dựa vào bảng số liệu 28.3:

Bảng 28.3. Độ che phủ rừng của các tỉnh ở Tây Nguyên, năm 2003

Các tỉnh

Kon Tum

Gia Lai

Đăk Lăk

Lâm Đồng

Độ che phủ rừng (%)

64,0

49,2

50,2

63,5

 Vẽ biểu đồ thanh ngang thể hiện độ che phủ rừng theo các tỉnh và nêu nhận xét.