Thành thị trung đại xuất hiện là bởi vì: cuối thế kỉ XI, hàng thủ công ngày càng nhiều, sản phẩm của thợ thủ công không những phục vụ cho giai cấp thống trị mà còn trao đổi với nhân dân quanh vùng. Nhiều thợ thủ công tìm cách thoát khỏi lãnh địa phong kiến, một số thợ thủ công đã đưa hàng hoá của mình đến những nơi có đông người qua lại để bán và lập xưởng sản xuất. Từ đó họ lập ra các thị trấn, sau trở  thành các thành phố lớn, gọi là các thành thị trung đại.

Sự khác biệt giữa nền kinh tế thành thị và nền kinh tế lãnh địa:

  • Nền kinh tế lãnh địa:
    • Sản xuất chủ yếu là nông nghiệp
    • Sản xuất ra sản phẩm chỉ để tiêu dùng trong lãnh địa, không trao đổi, mua bán ra bên ngoài nên gọi là nền kinh tế “tự cấp, tự túc”.
    • Kinh tế lãnh địa kìm hãm sự phát triển của xã hội phong kiến.
  • Nền kinh tế thành thị:
    • Sản xuất chủ yếu là thủ công nghiệp
    • Sản xuất ra sản phẩm thủ công để trao đổi, mua bán nên gọi là nền kinh tế hàng hóa.
    • Kinh tế thành thị tạo điều kiện cho xã hội phong kiến phát triển.