Soạn bài 6: Thực hành tiếng Việt (trang 9) sách cánh diều ngữ văn 7 tập 2. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng câu hỏi có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..

Câu 1. Xác định biện pháp tu từ nói quá trong những câu dưới đây. Cách nói quá trong mỗi trường hợp đó biểu thị điều gì? Chỉ ra tác dụng của chúng.

a) Đêm tháng Năm chưa nằm đã sáng,

Ngày tháng Mười chưa cười đã tối.

                                           (Tục ngữ)

b) Thuận vợ thuận chồng, tát Biển Đông cũng cạn.

                                         (Tục ngữ)

c) Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày

Ai ơi bưng bát cơm đầy

Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần!

                                        (Ca dao)

Trả lời:

CâuBiện pháp tu từ nói quáĐiều muốn biểu thịTác dụng
a

- chưa nằm đã sáng

- chưa cười đã tối

Nói đến mùa hè ngày dài, đêm ngắn và mùa đông ngày ngắn, đêm dài.Gây ấn tượng mạnh, tăng sức biểu cảm để nói đến cảm quan về thời gian trong ngày của mùa hè và mùa đông.
btát biển Đông cũng cạn

Những việc to lớn, phi thường tưởng như phi thực tế đề có thể thành hiện thực.

Đề cao sự hòa thuận giữa vợ chồng trong gia đình, biểu thị sự hòa thuận thì việc khó thế nào cũng có thể làm được.
c

mô hôi thánh thót như mưa

Mồ hôi nhiều, biểu thị sự vất vả trong việc cày cấy, làm nông.Cho thấy được sự vất vả trong việc cày cấy, làm nông. Từ đó gửi gắm thông điệp về việc trân trọng những hạt gạo, bát cơm hay rộng ra là các sản phẩm nông nghiệp.

Câu 2. Tìm cách nói quá tương với cách nói thông thường:

Cách nói quáCách nói thông thường
1) nghìn cân treo sợi tóca) rất hiền lành
2) trăm công nghìn việcb) quá yếu, không quen lao động chân tay
3) hiền như đấtc) rất bận
4) trói gà không chặtd) ở tình thế vô cùng nguy hiểm

Mẫu: 1) - d)

Trả lời:

2) - c)

3) - a)

4) - b)

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Câu 3. Xác định biện pháp tu từ nói giảm - nói tránh trong những câu sau. Cách nói giảm - nói tránh trong mỗi trường hợp đó biểu thị điều gì? Chỉ ra tác dụng của chúng.

a) Có người thợ dựng thành đồng

Đã yên nghỉ tận sông Hồng, mẹ ơi!

                                    (Thu Bồn)

b) Ông mất năm nao, ngày độc lập

Buồm cao đỏ sóng bóng cờ sao

Bà "về" năm đói, làng treo lưới

Biển động: Hòn Mê, giặc bắn vào...

                                      (Tố Hữu)

c) Năm ngoái, cụ Bọ Ngựa già yếu đã khuất núi. 

                                                     (Tô Hoài)

Câu 4. Viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) về một chủ đề tự chọn, trong đó có sử dụng biện pháp tu từ nói quá hoặc nói giảm - nói tránh.