Nội dung chính bài: Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn.
[toc:ul]
A. Ngắn gọn những nội dung chính
1. Ngắn gọn kiến thức trọng tâm.
- Phóng vấn và trả lời phóng vấn là một cuộc hỏi - đáp có mục đích, nhằm thu thập hoặc cung cấp thông tin về một chủ đề được quan tâm.
- Người phóng vấn, từ khi chuẩn bị đến lúc tiến hành và trình bày kết quả phỏng vấn, cần tìm những cách thức hữu hiệu đế khai thác được nhiều nhất các thông tin chân thực, đặc sắc về chủ đề được hỏi.
- Người trả lời phóng vấn cần cung cấp đầy đủ những thông tin trung thực, phù hợp với chú đề phỏng vấn. Câu trả lời phái rõ ràng và cố gắng được trình bày sao cho hấp dẫn.
- Trong quá trình phóng vấn, cả người hỏi và người trả lời đều phải giữ thái độ lịch thiệp, tôn trọng lẫn nhau.
B. Nội dung chính cụ thể
I. Mục đích tầm quan trọng của phỏng vấn và trả lời phỏng vấn
- Không phải bất cứ cuộc trò chuyện, hỏi đáp nào cũng được xem là phỏng vấn.
- Cuộc trò chuyện được xem là phỏng vấn khi thu thập được những thông tin về một chủ đề quan trọng, ý nghĩa.
VD: Hoạt động phóng vấn khi đi xin việc: Nhà tuyển dụng sẽ hỏi ứng cử viên những câu hỏi để lấy thông tin của họ, hỏi về trình độ hay những điều kiện của người ứng cử viên có dáp ứng yêu cầu của nhà tuyển dụng hay không?. Trong khi đó, ứng cử viên là người phải trả lời phỏng vấn phải trả lời khéo léo, thể hiện được khả năng của mình có thể đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng.
- Tôn trọng phỏng vấn và trả lời phỏng vấn là tôn trọng sự thật, tôn trọng quyền được bày tỏ ý kiến của công chúng, vì thế, nó là biểu hiện của tinh thần dân chủ trong xã hội văn minh.
II. Những yêu cầu cơ bản đối với hoạt động phỏng vấn
1. Chuẩn bị phỏng vấn
Trong hoạt động phỏng vấn, có năm yếu tố không thể thiếu gồm người phỏng vấn, người trả lời phỏng vấn, mục đích phỏng vấn, chủ đề phỏng vấn và phương tiện phỏng vấn.
Trong phỏng vấn, , để đạt được mục đích phỏng vấn, câu hỏi cần đảm bảo các yêu cầu sau:
- Ngắn gọn, rõ ràng.
- Phù hợp với mục đích và đối tượng phỏng vấn.
- Làm rõ chủ đề.
- Liên kết với nhau và được sắp xếp theo trình tự hợp lí.
Muốn thu thập được những thông tin cần thiết trong phỏng vấn, cần tránh những câu hỏi mà người trả lời chỉ cần đáp ngắn gọn (có, không, đúng, sai).
2. Tiến hành phỏng vấn
a) Không phải lúc nào người phỏng vấn cũng chỉ nêu những câu hỏi đã chuẩn bị sẵn. Ngược lại trong quá trình hỏi đáp, người hỏi còn cần lắng nghe lời đáp, để đưa ra những câu hỏi có tính chất "ngẫu hứng", "ứng đối" nhằm:
- Làm cho câu chuyện liên tục, không rời rạc.
- Khéo léo lái người được phỏng vấn trở lại chủ đề phỏng vấn nếu thấy họ có dấu hiệu "lạc đề" hoặc thậm chí có khi họ cố ý né tránh vấn đề.
- Gợi mở khiến họ có thể nêu ý kiến rõ ràng hơn.
b) Cuộc phỏng vấn diễn ra trong không khí thân tình, tự nhên. Người phỏng vấn cần lịch thiệp, nhã nhặn, biết lắng nghe, đồng cảm với người cùng nói chuyện, mà còn cần tỏ thái độ tôn trọng ý kiến của họ bằng cách chăm chú ghi chép và tránh chạm vào những chỗ có thể làm cho người phỏng vấn không vui.
c) Kết thúc phỏng vấn người phỏng vấn không nên quên việc cảm ơn người trả lời phỏng vấn đã dành thời gian và công sức cho buổi nói chuyện.
3. Biên tập sau khi phỏng vấn
- Buổi phỏng vấn có thế được phát trực tiếp trên truyền hình hay trên sóng phát thanh, nhưng cũng có thể được công bố sau khi đã biên tập lại.
- Trong trường hợp công bố cuộc phỏng vấn đã được biên tập, kết quả phỏng vấn phải được ghi lại trung thực (người phỏng vấn không được tự ý sửa chữa những câu trả lời phỏng vấn).
- Bài phỏng vấn phải được trình bày rõ ràng, trong sáng và hấp dẫn, có thể thêm những lời miêu tả hoặc kể chuyện ngắn gọn (nếu cần).
III. Những yêu cầu đối với người trả lời phỏng vấn
- Người trả lời phỏng vấn phải nói trung thực, rõ ràng ý kiến của mình về điều được hỏi thông qua thái độ thẳng thắn, chân thành.
- Người được phỏng vấn cần được trình bày câu trả lời hấp dẫn, dễ hiểu.