Lập bảng so sánh về cơ sở hình thành nền văn minh Chăm-pa, văn minh Phù Nam theo mẫu dưới đây.

Các nền văn minh/ Nội dung so sánhVăn minh Chăm-paVăn minh Phù Nam
Tương đồng

- Sớm có điều kiện giao lưu với văn hóa từ bên ngoài, đặc biệt là ảnh hưởng từ Ấn Độ.

- Cư dân bản địa sinh sống lâu đời kết hợp với một bộ phận dân cư từ bên ngoài.

Khác biệt

- Văn minh Chăm-pa hình thành trên vùng duyên hải và một phần cao nguyên miền Trung Việt Nam ngày nay, có địa hình đan xen khu vực cao nguyên với đồng bằng nhỏ hẹp. Những cánh đồng màu mỡ ven sống Thu Bồn tạo điều kiện thuận lợi cho sự định cư và canh tác nông nghiệp của cư dân.

- Cơ sở dân cư hình thành nền văn minh Chăm-pa: Cư dân bản địa sinh sống lâu đời ở vùng duyên hải và một phần cao nguyên miền Trung là những người nói tiếng Môn Cổ. Bên cạnh đó, còn có sự xuất hiện của bộ phận của cư dân nói tiếng Mã Lai - Đa Đảo. Những nhóm cư dân này cộng cư với nhau và là chủ nhân đầu tiên của văn minh Chăm-pa.

- Văn minh Phù Nam hình thành trên lưu vực châu thổ sông Cửu Long với hệ thống sống ngòi, kênh rạch chẳng chịt đổ ra biển. Địa hình khu vực thấp, nguồn nước dồi dào, thuận lợi cho canh tác nông nghiệp trồng lúa nước.

- Cơ sở dân cư hình thành nền văn minh Phù Nam: chủ nhân của văn minh Phù Nam chủ yếu là cư dân bản địa (người Môn cổ) kết hợp với một bộ phận cư dân đến từ bên ngoài. Họ cùng nhau thiết lập quốc gia mới, làm chủ nền văn minh Phù Nam.