Soạn bài tiếng Việt 4 tập 2, Giải bài tập làm văn: Cấu tạo bài văn miêu tả cây cối - trang 30 sgk. Tất cả những câu hỏi, bài tập trong bài tập đọc này đều được TracNghiem.Vn hướng dẫn giải chi tiết, dễ hiểu..

I. Nhận xét

1. Đọc bài sau đây. Xác định các đoạn văn và nội dung mỗi đoạn.

Bãi ngô

   Bãi ngô quê em ngày càng xanh tốt. Mới dạo nào những cây ngô còn lấm tấm như mạ non. Thế mà chỉ ít lâu sau, ngô đã thành cây rung rung trước gió và ánh nắng. Những lá ngô rộng dài, trổ ra mạnh mẽ, nõn nà.

  Trên ngọn, một thứ búp như kết bằng nhung và phấn vươn lên. Những đàn bướm trắng, bướm vàng bay đến, thoáng đỗ rồi bay đi. Núp trong cuống lá, những búp ngô non nhú lên và lớn dần. Mình có nhiều khía vàng vàng và những sợi tơ hung hung bọc trong làn áo mỏng óng ánh.

   Trời nắng chang chang, tiếng tu hú gần xa ran ran. Hoa ngô xơ xác như cỏ may. Lá ngô quắt lại rủ xuống. Những bắp ngô đã mập và chắc, chỉ còn chờ tay người đến bẻ mang  về.

Nguyên Hồng

2. Đọc lại bài Cây mai tứ quý (sách Tiếng Việt 4, tập hai, trang 23). Trình tự miêu tả trong bài ấy có điểm gì khác bài Bãi ngô?

3. Từ cấu tạo của hai bài văn trên rút ra nhận xét về cấu tạo của một bài văn miêu tả cây cối

Trả lời:

2. Trình tự miêu tả trong bài Cây mai tứ quý và bài Bãi ngô khác nhau ở chỗ:

 

Bãi ngô

(tả từng thời kì phát triển của cây)

Cây mai tứ quý

(tả từng bộ phận của cây)

Đoạn 1

(Mở bài)

Giới thiệu bao quát bãi ngô. Tả cây ngô từ lúc còn non đến khi xanh tốtGiới thiệu bao quát về cây mai (chiều cao, dáng, thân, tán...)

Đoạn 2

(Thân bài)

Tả hoa và búp ngô non giai đoạn đơm hoa kết tráiĐi sâu tả cánh hoa và trái

Đoạn 3

(Kết bài)

Tả hoa, lá và bắp ngô giai đoạn thu hoạch được

Nêu cảm nghĩ của người miêu tả.

3. Từ cấu tạo của hai bài văn trên rút ra nhận xét:

Bài văn miêu tả ây cối thường có ba phần:

  • Mở bài: Tả hoặc giới thiệu bao quát về cây.
  • Thân bài: Tả từng bộ phận của cây hoặc tả từng thời kì phát triển của cây.
  • Kết bài: Có thể nêu lợi ích của cây, ấn tượng đặc biêt hoặc tình cảm của người tả với cây.

II. Luyện tập

Câu 1. Đọc bài văn sau và cho biết cây gạo được miêu tả theo trình tự như thế nào?

Cây gạo

   Cây gạo già mỗi năm lại trở lại tuổi xuân, cành nặng trĩu những hoa đỏ mọng và đầy tiếng chim hót. Chỉ cần một làn gió nhẹ hay một đôi chim mới đến là có ngay mấy bông gạo lìa cành. Những bông hoa rơi từ trên cao, đài hoa nặng chúi xuống, những cánh hoa đỏ rực quay tít như chong chóng nom thật đẹp.

   Hết mùa hoa, chim chóc cũng vãn. Cây gạo chấm dứt những ngày tưng bừng ồn ã, lại trở về với dáng vẻ xanh mát, trầm tư. Cây đứng im cao lớn, hiền lành, làm tiêu cho những con đò cập bến và cho những đứa con về thăm quê mẹ.

   Ngày tháng đi thật chậm mà cũng thật nhanh. Những bông hoa đỏ ngày nào đã trở thành những quả gạo múp míp, hai đầu thon vút như con thoi. Sợi bông trong quả đầy dần, căng lên; những mảnh vỏ tách ra cho các múi bông nở đều, chín như nồi cơm chín đội vung mà cười, trắng lóa. Cây gạo như treo rung rinh hàng ngàn nồi cơm gạo mới.

Theo Vũ Tú Nam

Trả lời:

Trình tự miêu tả trong bài "Hoa gạo" là:

  • Mở bài: Tả bao quát cây gạo già mỗi khi bước vào mùa hoa.
  • Thân bài: Tả cây gạo già sau mùa hoa.
  • Kết bài: Tả cây gạo khi tạo quả.

=> Tả theo từng thời kì phát triển trong một năm: từ lúc ra hoa đến lúc kết quả

Câu 2. Lập dàn ý miêu tả một cây ăn quả quen thuộc theo một trong hai cách đã học:

  • Tả lần lượt từng bộ phận của cây.
  • Tả lần lượt từng thời kì phát triển của cây.

Trả lời:

Dàn ý tả cây chuối tiêu

  • Mở bài: Cây chuối tiêu trồng ở góc vườn nhà bà ngoại em.
  • Thân bài: 
    • Tả bao quát: Cây chuối cao, to. Mọc cùng cả một bụi chuối xanh tốt.
    • Tả từng bộ phận:
      • Rễ bám sâu, tỏa rộng.
      • Gốc hơi phình, to hơn phần thân.
      • Thân xốp, nhẵn bóng, màu đỏ tía.
      • Lá to và dài như cái quạt ba tiêu. 
      • Buồng chuối dài, em đếm được hơn chục nải.
      • Các nải chuối úp sát nhau, quả to làm cho cây nghiêng mình, trĩu xuống. Có quả đã ngả vàng.
      • Chuối chín, hương thơm phảng phất, vị ngọt đậm đà.
      • Chuối dễ trồng, ăn ngon.
  • Kết bài: Em thường giúp bà chăm sóc khóm chuối .