Giải bài bài 8: Tế bào nhân sơ- Sách sinh học 10 chân trời sáng tạo. Phần dưới sẽ hướng dẫn giải bài tập và trả lời các câu hỏi trong bài học. Cách làm chi tiết, dễ hiểu. Hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học..
Mở đầu:
Ở vi khuẩn Escherichia coli (E. coli), cứ sau 20 phút tế bào sẽ phân chia một lần, từ một tế bào cho hai tế bào con. Hãy tính số lượng vi khuẩn được tạo thành sau 5 giờ, từ đó, nhận xét và giải thích về tốc độ sinh trưởng của vi khuẩn E. coli.
Trả lời:
- Thời gian phân thế hệ là 20 phút, vậy trong 5 giờ có 15 lần phân chia.
- Số lượng vi khuẩn E.coli được tạo thành là 1 × 215 = 32 768 (tế bào). Tốc độ sinh trưởng của E,coli rất nhanh là do tỉ lệ S/V lớn, giúp tế bào trao đổi chất với môi trường một cách nhanh chóng.
I. Đặc điểm chung của tế bào nhân sơ
Câu hỏi 1: Hãy so sánh kích thước của tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực
Trả lời: Tế bào nhân sơ nhỏ hơn tế bào nhân thực rất nhiều từ 10 đến 1.000.000 lần
Câu hỏi 2: Kích thước nhỏ đã đem lại cho tế bào nhân sơ những ưu thế gì ?
Trả lời: Kích thước nhỏ đem lại cho tế bào nhân sơ những ưu thế là diện tích bề mặt lớn, giúp tế bào trao đổi chất với môi trường một cách nhanh chóng. Nhờ đó tế bào nhân sơ sinh sản và sinh trưởng nhanh hơn so với các tế bào có kích thước lớn hơn.
Luyện tập 1: Vì sao tất cả sinh vật có kích thước lớn luôn có cơ thể được cấu tạo từ nhiều tế bào chứ không phải từ một tế bào duy nhất?
trả lời: Các sinh vật có kích thước lớn có nhiều phản ứng sinh hóa, do đó cần có các nhóm tế bào với chức năng khác nhau liên kết và tương tác với nhau tạo thành một cơ thể.
II. Cấu tạo tế bào nhân sơ
Câu hỏi 3: Quan sát Hình 8.3, hãy kể tên các thành phần cấu tạo của tế bào nhân sơ.
Trả lời: Cấu tạo của tế bào nhân sơ gồm 3 thành phần chính: Màng tế bào, tế bào chất( riboxom, plasmid, hạt dự trữ) và vùng nhân. Ngoài ra còn có lông, roi,vv...
1. Thành tế bào và màng sinh chất
Câu hỏi 4: Quan sát Hình 8.4, hãy cho biết sự khác nhau giữa thành tế bào của vi khuẩn Gram âm và Gram dương.
Trả lời: Thành tế bào của vi khuẩn Gram âm có lớp màng ngoài (có chứa kháng nguyên), còn tế bào Gram dương chỉ có lớp peptidoglycan và lớp màng tế bào.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Luyện tập 2: Dựa vào tính kháng nguyên ở bể mặt tế bào, hãy cho biết bệnh do vi khuẩn Gram dương hay vi khuẩn Gram âm gây ra sẽ nguy hiểm hơn. Tại sao?
Câu hỏi 5: Tại sao tế bào chất là nơi diễn ra quá trình tổng hợp nhiều loại protein của tế bào ?
Câu hỏi 6: Tên gọi “tế bào nhân sơ” xuất phát từ đặc điểm nào của tế bào ?
Vận dụng: Hãy kể tên một số bệnh do vi khuẩn gây ra và để xuất biện pháp phòng tránh các bệnh đó.
Bài tập 1: Khả năng bệnh nhân này có thể nhiễm ít nhất mấy loại vi khuẩn? Tại sao?
Bài tập 2: Biết kháng sinh C có vai trò ức chế hoạt động tổng hợp protein của ribosome. Dựa vào cấu trúc tế bào vi khuẩn, hãy dự đoán nguyên nhân tại sao kháng sinh C có hiệu quả tương đối thấp.
Bài tập 3: Tại sao khi phối hợp hai loại kháng sinh B và C lại cho hiệu quả cao hơn so với khi sử dụng riêng lẻ ?