Giải bài 6: Một số nền văn minh phương Đông - Sách lịch sử 10 cánh diều. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
1. Văn minh Hy Lạp, La Mã
1.1. Cơ sở hình thành
Điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế
Đọc thông tin và quan sát các lược đồ 7.1, 7.2, hãy phân tích tác động của điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế đến việc hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã.
Trả lời:
Phân tích tác động của điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế đến việc hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã:
- Điều kiện tự nhiên: Khu vực Nam Âu có hai bán đảo nhỏ vươn dài ra Địa Trung Hải là bán đảo Ban Căng và bán đảo I-ta-li-a. Phần lớn, lãnh thổ là đồi núi, xen giữa là những cánh đồng nhỏ hẹp. Đất đai khô cằn, trong lòng đất có nhiều khoáng sản, bờ biển khúc khuỷu, có nhiều vịnh, vũng.
- Cư dân: Cư dân Hy Lạp cổ đại gồm nhiều tộc người như Ê-ô-li-eng, I-ô-niêng,....Cư dân La Mã cổ đại chủ yếu là người I-ta-li-an hay còn gọi là I-ta-li-ốt. Về sau, một bộ phận người I-ta-li-ốt dựng lên thành Rô-ma nên gọi là người Rô-ma,....Họ chính là chủ nhân sáng tạo nên những thành tựu của nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại.
- Kinh tế: thủ công nghiệp và thương nghiệp đóng vai trò chủ đạo. Hình thức kinh tế điền trang trong nông nghiệp cũng phát triển.
Chính trị, xã hội; Sự kế thừa văn minh phương Đông cổ đại
Đọc thông tin và quan sát các hình 7.1, 7.2, hãy phân tích những cơ sở chính trị, xã hội và sự kế thừa nền văn minh phương Đông đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại.
Trả lời:
- Phân tích những cơ sở chính trị, xã hội đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại:
- Vào khoảng TK VIII-VI TCN, nhà nước Hy Lạp, La Mã ra đời. Ở Hy Lạp là quốc gia thành bang, tiêu biểu là thành A-ten và Xpac. Tại La Mã, nhà nước điển hình là nền cộng hòa quý tộc, nhà nước đế chế.
- Xã hội Hy Lạp và La Mã bao gồm chủ nô, bình dân và nô lệ. Chủ nô là tầng lớp thế lực về chính trị và kinh tế. Bình dân là những người tự do gồm nông dân nghèo, thợ thủ công, nô lệ được giải phóng. Nô lệ là tầng lớp chiếm số đông trong xã hội, làm việc nặng nhọc ở các trang trại.
- Nền dân chủ cổ đại và chế độ bóc lột nô lệ tàn bạo là cơ sở chính trị, xã hội quan trọng của nền văn minh Hy Lạp, La Mã.
- Sự kế thừa nền văn minh phương Đông đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại: văn minh Hy Lạp, La Mã ra đời sau nên có điều kiện tiếp thu, kế thừa những thành tựu của văn minh phương Đông trên lĩnh vực: Lịch pháp, Toán học, Thiên văn học,...
B. Bài tập và hướng dẫn giải
1.2. Những thành tựu cơ bản
Đọc thông tin và quan sát các hình từ 7.3 đến 7.7, hãy:
- Cho biết cư dân Hy Lạp và La Mã có những thành tựu văn minh cơ bản nào? Những thành tựu đó có ý nghĩa ra sao?
- Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu nhất.
2. Văn minh thời Phục hưng
2.1. Bối cảnh lịch sử
Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình 7.8, 7.9, hãy cho biết văn minh thời Phục hưng diễn ra trong bối cảnh lịch sử nào. Vì sao Phờ-lo-ren (I-ta-li-a) lại là nơi khởi nguồn của nền văn minh thời Phục hưng?
2.2. Những thành tựu cơ bản
Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình từ 7.10 đến 7.13, hãy nêu thành tựu và ý nghĩa của các thành tựu văn minh Phục hưng.
Luyện tập
Hãy vẽ sơ đồ tư duy thể hiện cơ sở hình thành, thành tựu và ý nghĩa của văn minh Hy Lạp và La Mã thời cổ đại, văn minh thời Phục hưng.
Vận dụng
- Đóng vai là hướng dẫn viên du lịch, hãy giới thiệu một thành tựu của nền văn minh Hy Lạp và La Mã (hoặc văn minh thời Phục hưng).
- Tại sao nói phong trào Văn hóa Phục hưng đã sản sinh ra “những người khổng lồ”?