Có thể phân tích một chùm sáng trắng thành những chùm sáng màu khác nhau bằng cách nào ? Để trả lời câu hỏi này, Trắc nghiệm Online xin chia sẻ với các bạn bài Sự phân tích của ánh sáng trắng thuộc chương trình SGK vật lí 9. Hi vọng, với cách hướng dẫn giải chi tiết các bài tập thì đây sẽ là tài liệu giúp các bạn học tập tốt hơn..
Nội dung bài viết gồm 2 phần:
- Lý thuyết
- Hướng dẫn giải bài tập SGK
A. LÝ THUYẾT
- Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính thì ta sẽ thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh nhau, tạo thành một dải màu như cầu vồng. Màu của dải này biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Lăng kính có tác dụng tách riêng các chùm sáng màu có sẵn trong chùm ánh sáng trắng cho mỗi chùm đi theo một phương khác nhau.
- Có thể phân tích một chùm ánh sáng trắng thành những chùm sáng màu bằng cách cho nó phản xạ trên mặt ghi một đĩa CD.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài
Trang 139 Sgk Vật lí lớp 9
Quan sát một khe sáng trắng qua một lăng kính. (Lăng kính là một khối chất trong suốt có dạng như ở trong hình 53.1a. Ba đường gờ song song với nhau gọi là ba cạnh của lăng kính).
Đặt lăng kính sao cho các cạnh của nó song song với một khe sáng trắng (hoặc một đèn ống). Đặt mắt sau lăng kính và quan sát khe sáng qua lăng kính. Em sẽ thấy một dải nhiều màu.
Hãy mô tả màu sắc của dải nhiều màu nói ở trên.
Trang 139 Sgk Vật lí lớp 9
a) Lần lượt chắn trước khe sáng một tấm lọc màu đỏ, rồi tấm lọc màu xanh và quan sát. Trước khi quan sát, hãy dự đoán hình ảnh sẽ quan sát được.
b) Chặn khe sáng bằng tấm lọc nửa trên màu đỏ, nửa dưới màu xanh (hình 51.1c). Dự đoán hiện tượng xảy ra. Tiến hành quan sát.
Mô tả hiện tượng quan sát được trong hai trường hợp a và b.
Trang 140 Sgk Vật lí lớp 9
Em hãy dựa vào các kết quả quan sát được ở trên để nhận định sự đúng, sai của hai ý kiến sau:
+ Lăng kính đã nhuộm các màu khác nhau cho chùm sáng trắng.
+ Trong chùm sáng trắng có chứa sẵn các ánh sáng màu. Lăng kính chỉ có tác dụng tách các chùm sáng màu đó ra, cho mỗi chùm đi theo một phương vào mắt.
Trang 140 Sgk Vật lí lớp 9
Tại sao có thể nói thí nghiệm 1 là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng ?
Trang 140 Sgk Vật lí lớp 9
Thí nghiệm 3
Quan sát mặt ghi của một đĩa CD (hình 53.2) dưới ánh sáng trắng.
C5. Hãy mô tả hiện tượng quan sát được.
C6. + Ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng màu gì ?
+ Ánh sáng từ đĩa CD đến mắt có những màu nào ?
+ Tại sao có thể nói thí nghiệm 3 cũng là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng
Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài
Câu 7: Trang 141 Sgk Vật lí lớp 9
Có thể coi cách dùng các tấm lọc màu như một cách phân tích ánh sáng trắng thành ánh sáng màu được không ?
Câu 8*: Trang 141 Sgk Vật lí lớp 9
Đặt một gương phẳng nằm chếch một góc khoảng 30$^{\circ}$ vào khay nước. Đặt trước trán một mảnh giấy nhỏ trên có một vạch đen nằm ngang. Bố trí sao cho vạch đen nằm song song với đường giao nhau của mặt gương và mặt nước (hình 53.3)
Hãy nhìn ảnh của vạch đen qua phần gương ở trong nước. Mô tả và giải thích hiện tượng quan sát được.
Câu 9: Trang 141 Sgk Vật lí lớp 9
Hãy nêu thêm một vài hiện tượng thực tế về sự phân tích ánh sáng trắng.