Giải bài 39: Axit axetic

Giải bài 39: Axit axetic - Sách hướng dẫn học Khoa học Tự nhiên 9 tập 2 trang 42. Sách này nằm trong bộ VNEN của chương trình mới. Dưới đây sẽ hướng dẫn trả lời và giải đáp các câu hỏi trong bài học. Cách làm chi tiết, dễ hiểu, Hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học..

A. Hoạt động khởi động

Sgk trang 42.

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Công thức phân tử, công thức cấu tạo

Quan sát mô hình cấu tạo của phân tử axit axetic trong sách giáo khoa trang 42. Từ các môi hình đó, hãy cho biết công thức cấu tạo, công thức phân tử của axit axetic.

Trả lời:

• Công thức cấu tạo: $CH_3 - C(OH)=O$
• Công thức phân tử: $C_2H4O_2$

2. Tính chất vật lý

Tiến hành các thí nghiệm dưới và bổ sung thông tin vào cột.

Tên thí nghiệm	Cách tiến hành	Nhận xét
1. Quan sát về trạng thái, màu sắc, mùi vị	Quan sát lọ thủy tinh không màu đựng axit axetic. Mở nút, ngửi mùi hơi axit bay ra.	Trạng thái: $........$ Màu sắc: $........$ Mùi: $........$
2. Nghiên cứu về tính tan	Rót 2 - 5 ml nước vào ống nghiệm. Them dần vào ống nghiệm từng giọt axit axetic. Quan sát quá trình hòa tan (Có thế khuấy hoặc lắc nhẹ) của axit axetic trong nước	Khả năng hòa tan trong nước: $...................$

Trả lời:

Thí nghiệm	Nhận xét
1. Quan sát về trạng thái, màu sắc, mùi vị	Trạng thái: Chất lỏng Màu sắc: Không màu Mùi vị hơi chua
2. Nghiên cứu về tính tan	Khả năng hòa tan trong nước: Vô hạn

3. Tính chất hóa học

a) Tính chất của axit

Hãy dự đoán: axit axetic có những tính chất hóa học nào. Đề xuất cách kiểm chứng các dự đoán trên.

Tiến hành các thí nghiệm sau để kiểm chứng các dự đoán trên.

Tên thí nghiệm	Cách tiến hành thí nghiệm	Nhận xét
1. Tác dụng với quỳ tím	Nhỏ vài giọt dung dịch axit axetic lên mẩu giấy quỳ tím. Nhận xét sự thay đổi màu của quỳ tím	Màu giấy quỳ tím $....$
2. Tác dụng với oxit bazo	Thêm ít bột đồng (II) oxit CuO vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dịch axit axetic, đun nhẹ. Nhận xét sự thay dổi màu của đồng (II) oxit và dung dịch	Chất rắn: $..........$ Màu của dụng dịch: $.................$
3. Tác dụng bazo	Nhỏ từ từ dung dịch axit axetic vào ống nghiệm đựng dung dịch natri hidroxit đã có vài giọt phenolphtalein. Nhận xét sự thay đổi màu của dung dịch.	Màu của dụng dịch: $.................$
4. Tác dụng với muối	Nhỏ mấy giọt natri sunfat/ natri clorua vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dich axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được	Trong ống nghiệm: $....$
	Nhỏ mấy giọt natri cacbonat/ natri hidrocacbonat vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dich axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được	Trong ống nghiệm: $....$
5. Tác dụng với kim loại	Cho mẩu dây đồng kim loại vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dịch axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được.	Mẩu dây đồng: $.........$
	Cho mẩu dây nhôm kim loại vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dịch axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được.	Mảnh nhôm: $.....$

Nêu kết luận, nhận xét chung nhất về tính chất hóa học của axit axetic.

b) Tác dụng với rượu etylic

Thí nghiệm: Sgk trang 44.

Câu hỏi: 

1. Hãy giải thích tại sao khi cho dung dịch natri hidrocabonat vào hỗn hợp X thu được ở ống nghiệm lại thấy có bọ khí sinh ra.

2. Viết PTHH của phản ứng tạo thành etyk axetat. Thế nào là phản ứng exye hóa.

Trả lời:

a) 

Tên thí nghiệm	Cách tiến hành thí nghiệm	Nhận xét
1. Tác dụng với quỳ tím	Nhỏ vài giọt dung dịch axit axetic lên mẩu giấy quỳ tím. Nhận xét sự thay đổi màu của quỳ tím	Quỳ tím chuyển sang màu đỏ
2. Tác dụng với oxit bazo	Thêm ít bột đồng (II) oxit CuO vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dịch axit axetic, đun nhẹ. Nhận xét sự thay dổi màu của đồng (II) oxit và dung dịch	Bột CuO màu đen tan dần trong axit, dung dịch xuất hiện màu xanh.
3. Tác dụng bazo	Nhỏ từ từ dung dịch axit axetic vào ống nghiệm đựng dung dịch natri hidroxit đã có vài giọt phenolphtalein. Nhận xét sự thay đổi màu của dung dịch.	Dung dịch ban đầu có màu hồng chuyển dần sang không màu.
4. Tác dụng với muối	Nhỏ mấy giọt natri sunfat/ natri clorua vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dich axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được	Không có hiện tượng gì xảy ra.
	Nhỏ mấy giọt natri cacbonat/ natri hidrocacbonat vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dich axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được	Sủi bọt khí
5. Tác dụng với kim loại	Cho mẩu dây đồng kim loại vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dịch axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được.	Không quan sát thấy hiện tượng gì.
	Cho mẩu dây nhôm kim loại vào ống nghiệm đựng 2 ml dung dịch axit axetic. Nêu hiện tượng quan sát được.	Mảnh nhôm tan ra.

Nhận xét: Axit axetic có đầy đủ tính chất của một axit.

b) 

1. Khi cho natri hidrocacbonat vào X, ta thu được bọt khí vì natri hidrocacbonat đã tác dụng với axit có trong hỗn hợp tạo ra khí cacbonic.

2. Phản ứng este hóa là phản ứng giữa axit axetics và rượu tạo thành este.

4. Ứng dụng - Điều chế

a) Ứng dụng

sgk trang 45

b) Điều chế

sgk trang 45.