1. KHÁI NIỆM TẬP TÍNH VÀ VAI TRÒ CỦA TẬP TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Câu hỏi 1. Tập tính ở động vật là gì? Cho ví dụ?
Hướng dẫn giải :
Tập tính ở động vật là một chuỗi phản ứng của cơ thể đáp ứng các kích thích từ môi trường bên trong và môi trường bên ngoài, nhờ đó động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại
Ví dụ: Chim yến có tập tính xây tổ trên hang đá cheo leo, rùa có tập tính vùi trứng trong cát
Luyện tập: Hãy liệt kê các loại tập tính ở động vật mà em biết vào cột (1), (2), (3) trong bảng sau:
Hướng dẫn giải :
Tập tính | Bẩm sinh | Học được | Ý nghĩa |
Giăng tơ ở nhện | x | Để có thể bảo vệ an toàn cho chúng | |
Bú mẹ ở chó | x | Lấy thức ăn nuôi cơ thể | |
Bơi ỏ cá | x | Đi tìm thức ăn |
Câu hỏi 2. Hoàn thành cột thứ (4) trong bảng ở câu 1.
Hướng dẫn giải :
Hoàn thành bảng:
Tập tính (1) | Bẩm sinh (2) | Học được (3) | Ý nghĩa (4) |
Chim công xoè đuôi để ve vãn nhau | X |
| Tập tính sinh sản |
Tinh tinh dùng gậy bắt cá |
| X | Tìm kiếm thức ăn |
Rùa vùi trứng trên bãi cát | X |
| Bảo vệ trứng khỏi nguy hiểm |
Cầy hương dùng mùi của tuyến thơm để đánh dấu lãnh thổ | X |
| Bảo vệ lãnh thổ |
Chim non học bay |
| X | Thích nghi với môi trường sống |
Vận dụng: Trước kì ngủ đông, gấu thường có thói quen ăn thật nhiều để cơ thể béo lên nhanh chóng. Em hãy giải thích ý nghĩa của thói quen này ở gấu.
Hướng dẫn giải :
Ý nghĩa thói quen của gấu:
- Dự trữ năng lượng, giúp chúng sống sót qua hết mùa đông mà không bị chết đói.
- Tạo ra lớp mỡ dày để giữ ấm, ngăn cản sự tản nhiệt của cơ thể, giúp gấu không bị chết rét trong thời tiết âm độ.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
3. ỨNG DỤNG TẬP TÍNH Ở ĐỘNG VẬT TRONG THỰC TIỄN
Câu hỏi 3. Quan sát Hình 33.2, 33.3, 33.4, hãy nêu một số ví dụ ứng dụng cảm ứng ở động vật trong chăn nuôi và giải thích cơ sở của những ứng dụng đó.
Luyện tập: Trong nuôi gà công nghiệp, người ta thấy khi các con gà tản ra khỏi trung tâm đàn là khi nhiệt độ chuồng gà quá cao, ngược lại khi các con gà dồn vào trung tâm đàn thì nhiệt độ chuồng đang quá thấp. Dựa vào điều đó, người ta điều chỉnh nhiệt độ chuồng gà cho thích hợp. Ứng dụng này có gì khác biệt so với ứng dụng trong Hình 33.2?
Câu hỏi 4. Dựa vào bảng, em hãy giải thích cơ chế hình thành một số thói quen bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Vận dụng: Em có biết vì sao người nông dân đặt bù nhìn trên ruộng không? Giải thích.
BÀI TẬP
Câu hỏi 1. Phân biệt cảm ứng ở động vật và cảm ứng ở thực vật bằng cách hoàn thành đoạn thông tin sau dựa vào các từ gợi ý: môi trường, thực vật, cơ thể, tiếp nhận, động vật, phản ứng, thích nghi.
Câu hỏi 2. Những phát biểu nào dưới đây đúng khi nói về sự hình thành tập tính?
A. (1), (2). B. (2), (3). C. (3), (4). D. (2), (4).
Câu hỏi 3 :
- Hãy chọn đoạn thông tin nào nói về tập tính của kiến ba khoang?
- Theo em, có nên tiêu diệt kiến ba khoang không? Tại sao?
- Hãy đưa ra đề xuất hạn chế sự xuất hiện của kiến ba khoang trong gia đình.