Giải bài 29 Virus.
I. Khái niệm và đặc điểm của virus
Câu hỏi 1: Hãy nêu khái niệm và các đặc điểm của virus.
Trả lời:
Virus là thực thể chưa có cấu tạo tế bào.
Đặc điểm: Cấu tạo rất đơn giản chỉ gồm phần lõi DNA hoặc RNA và lớp bỏ protein; có kích thước siêu nhỏ; sống kí sinh nội bào bắt buộc và chỉ nhân lên trong nội bào vật chủ.
Luyện tập 1: Vi khuẩn khác virut ở những điểm nào ?
Trả lời:
Đặc điểm | Vi khuẩn | Virus |
Cấu trúc | Đơn bào | không có tế bào, cấu trúc đơn giản |
Kích thước | khoảng 1000 nanomet | kích thước bằng 1/100 đến 1/10 vi khuẩn |
Phương thức sinh sản | Sinh sản vô tính, nhân dôi DNA | Xâm nhân vào tế bào túc chủ, tạo ra bản sao DNA/ PNA của virus |
Sự sống | có | chưa xác định |
Câu hỏi 2: Nêu cấu tạo của virus
Trả lời: Gốm 2 thành phần cơ bản
Lõi nucleic acid: DNA hoặc RNA ( chuỗi đơn hoặc chuỗi kép)
Lớp vỏ: Virus trần: vỏ capsid được cấu tạo từ các đơn vị protein là capsomer. Virus có vỏ ngoài có thêm gồm lớp kép phospholipid và protein, trên vỏ ngoài có các gai glycoprotein
Câu hỏi 3: Trình bày các tiêu chí phân loại virus
Trả lời:
Dựa vào lớp vỏ ngoài: chia 2 loại Virus trần và Virus có vỏ ngoài
Dựa vào sự sắp xếp của capsomer : chia 4 loại virus: virus có cấu trúc xoắn, virus có cấu trúc khối, virus hình cầu, virus có cấu trúc vừa khối vừa xoắn
Dựa vào vật chất di truyền: chia 2 loại: virus DNA và virus RNA
Dựa vào đối tượng vật chủ: chia 4 loại: virus kí sinh ở vi khuẩn, virus kí sinh ở nấm, virus kí dinh ở thực vật, virus kí dinh ở động vật và người.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Luyện tập 2: Hãy tìm một số ví dụ về virus kí sinh ở vi khuẩn, thực vật, động vật và con người
II. Quá trình nhân lên của virus trong tế bào chủ
Câu hỏi 4: Đọc thông tin ở mục I.2 SGK và kết hợp quan sát Hình 29.4, hãy trình bày các giai đoạn nhân lên của virus trong tế bào vật chủ.
Câu hỏi 5: Quan sát hình 29.5, hãy mô tả quá trình nhân lên của HIV trong tế bào vật chủ.
Luyện tập 3: Hãy phân biệt quá trình hấp phụ, xâm nhập vào tế bào vật chủ của phage, virus trần, virus có vỏ ngoài.
Luyện tập 4: Giải thích vì sao virus chỉ xâm nhập vào tế bào của vật chủ nhất định
Câu hỏi 7: Hãy trình bày chu trình sinh tan và tiềm tan ở phage
Luyện tập 5: Quan sát Hình 29.6, hãy trình bày mối liên hệ giữa chu trình sinh tan và tiềm tan ở phage
Vận dụng: Hãy giải thích cơ chế gây bệnh của virus cho vật chủ mà nó xâm nhập
Bài tập 1: Trình bày và giải thích các bước nhân lên của phage trong tế bào vật chủ.
Bài tập 2: Giải thích vì sao virus rất đa dạng và phong phú.
Bài tập 3: Hãy tìm một số ví dụ về virus có hệ gene là RNA, DNA.
Bài tập 4: Giải thích vì sao không thể dùng kháng sinh để tiêu diệt virus
Bài tập 5: Mô tả các giai đoạn gây bệnh của HIV. Từ đó, hãy đề xuất các biện pháp phòng tránh lây nhiễm HIV