Giải bài 26: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ - Sách địa lí 10 cánh diều. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
I. Vai trò của dịch vụ
Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 26.1, hãy tìm ví dụ cụ thể về một trong những vai trò của dịch vụ.
Hướng dẫn giải:
* Những vai trò của dịch vụ:
- Phát triển nguồn nhân lực và phát triển con người, giải quyết tốt các vấn đề xã hội.
- Góp phần khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường.
- Phát triển công nghiệp, nông nghiệp và thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
- Kết nối các hệ thống, yếu tố của các thành phần kinh tế, đáp ứng nhu cầu phát triển của kinh tế - xã hội.
- Thúc đẩy phân công lao động; toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế.
* Ví dụ:
- Ngành dịch vụ giúp phát triển nguồn nhân lực và phát triển con người: Nhà nước tập trung phát triển mạnh và toàn diện nguồn nhân lực. Chú trọng chất lượng đào tạo đại học, nhất là đào tạo quản trị theo các chương trình quốc tế. Đẩy nhanh đào tạo nghề chất lượng cao. Đổi mới phương thức và nâng cao hiệu quả đào tạo nghề theo cơ chế thị trường. Khuyến khích doanh nghiệp tự đào tạo nghề cho người lao động và hợp tác với cơ sở đào.
- Phát triển công nghiệp, nông nghiệp và thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá: Có chính sách thuế, tín dụng ưu đãi để khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, sử dụng công nghệ cao và nghiên cứu phát triển. Thu hút mạnh các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư sản xuất sản phẩm công nghệ cao.
II. Đặc điểm của dịch vụ
Câu 2: Đọc thông tin, hãy trình bày đặc điểm của dịch vụ. Nêu ví dụ cụ thể.
Hướng dẫn giải:
* Các đặc điểm của dịch vụ:
- Sản phẩm của ngành dịch vụ không mang tính vật chất.
=> Ví dụ: Khi đi du lịch ở một nơi nào đó, ta không thể nào dùng các giác quan để cảm nhận được các tính chất cơ lý hóa của dịch vụ. Hàng hoá có hình dáng, kích thước, màu sắc và thậm chí cả mùi vị dễ cảm nhận được. Nhưng đối với ngành dịch vụ, mỗi người chỉ có thể tự xem xét, đánh giá xem nó có phù hợp với nhu cầu của mình không.
- Hoạt động dịch vụ có tính linh hoạt cao nhằm đáp ứng mọi nhu cầu của sản xuất và đời sống xã hội.
=> Ví dụ: Ngành dịch vụ bao gồm cả dịch vụ ăn uống, y tế, giáo dục,…đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội, các ngành thông tin liên lạc, tư vấn, giao thông vận tải đáp ứng đấy đủ tất cả các nhu cầu của sản xuất.
- Hoạt động dịch vụ có tính hệ thống. Toàn bộ các nhóm ngành dịch vụ là những mắt xích trong một chuỗi liên kết giữa sản xuất với sản xuất, sản xuất với cung ứng, sản xuất với tiêu dùng,,...
=> Ví dụ: Hàng hoá được sản xuất tập trung tại một nơi, rồi vận chuyển đến nơi có nhu cầu. Khi ra khỏi dây chuyền sản xuất thì hàng hóa đã hoàn chỉnh. Nhưng quá trình cung cấp dịch vụ và tiêu dùng dịch vụ xảy ra đồng thời. Người cung cấp dịch vụ và khách hàng phải tiếp xúc với nhau để cung cấp và tiêu dùng dịch vụ tại các địa điểm và thời gian phù hợp cho hai bên. Đối với một số các dịch vụ, khách hàng phải có mặt trong suốt quá trình cung cấp dịch vụ.
=> Dịch vụ y tế, phải có mặt bệnh nhân thì bác sĩ mới tiến hành khám và chữa bệnh trực tiếp.
- Không gian lãnh thổ của dịch vụ ngày càng mở rộng. Hoạt động dịch vụ không giới hạn ở một khu vực, một quốc gia mà phát triển toàn cầu.
=> Ví dụ: Ngành dịch vụ đang phát triển ở tất cả các nước trên thế giới, đem lại nguồn thu lớn cho tất cả các nước.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
III. Cơ cấu ngành dịch vụ
Câu 3: Đọc thông tin và quan sát hình 26.2, hãy:
- Trình bày cơ cấu ngành dịch vụ.
- Nêu ví dụ về một trong ba nhóm ngành dịch vụ.
IV. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ
Câu 4: Quan sát hình 26.3, hãy chọn hai trong số các nhân tố kinh tế - xã hội, nêu ví dụ cụ thể về ảnh hưởng của mỗi nhân tố đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ.
Vận dụng
Câu 1. Vì sao ở các nước phát triển có tỉ trọng ngành dịch vụ trong cơ cấu GDP cao?
Câu 2. Hãy tìm hiểu về một ngành dịch vụ ở địa phương em.