Giải bài 20: Phân bố dân cư và đô thị hóa trên thế giới - Sách địa lí 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
Mở đầu
Tại sao dân cư phân bố không đồng đều? Tại sao dân cư lại có xu hướng tập trung vào các đô thị?
Hướng dẫn giải:
* Vì dân cư tập trung chủ yếu ở vùng đô thị nơi có nguồn kinh tế phát triển và thưa thớt ở nông thôn.
* Dân cư lại có xu hướng tập trung vào các đô thị vì:
- Nơi có vị trí địa lý thuận lợi.
- Là các thị trường tiêu thụ sản phẩm hàng hóa lớn và đa dạng.
- Là nơi sử dụng đông đảo lực lượng lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật.
- Có cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, có sức hút đối với đầu tư trong nước và ngoài nước.
- Các đô thị có khả năng tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho người lao động.
Hình thành kiến thức mới
Câu 1. Dựa vào hình 20 và thông tin trong mục 1, hãy:
- Xác định trên bản đồ một số nước có mật độ dân số trên 200 người/km? và một số nước có mật độ dân số dưới 10 người/km?.
- Phân tích tác động của các nhân tố tự nhiên, kinh tế — xã hội đến phân bồ dân cư.
Hướng dẫn giải:
* Một số nước có mật độ dân số trên 200 người/km? và một số nước có mật độ dân số dưới 10 người/km?.
- Mật độ dân số trên 200 người/km: Tây Âu, đông bắc Ấn Độ, phía đông Châu Á (Đông Á),...
- Mật độ dân số dưới 10 người/km: Can - na - đa, Ôxtrây - li - a, Ca - Dắc- xtan, Liêng Bang Nga, Li - Bi, Mô - ri - ta - ni,
* Phân tích tác động của các nhân tố tự nhiên, kinh tế — xã hội đến phân bồ dân cư.
1. Nhân tố tự nhiên
Tạo điều kiện thuận lợi hoặc gây trở ngại cho sự cư trú của con người. NhÌn chung, những khu vực có điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên phong phú, môi trường thiên nhiên thuận lợi là các khu vực có dân cư sinh sông đông đúc và ngược lại.
2. Nhân tố kinh tế — xã hội
- Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất quyết định việc phân bố dân cư, làm cho phân bố dân cư chuyển từ tự phát sang tự giác. Sự phân bố dân cư phụ thuộc chặt chẽ vào tính chât của nên kinh tê. Nói chung, những khu vực dân cư đông đúc thường găn với các hoạt động công nghiệp, dịch vụ.
- Những khu vực được khai thác lâu đời thường có dân cư đông đúc hơn những khu vực mới khai thác.
- Di cư có tác động tới sự phân bó dân cư thế giới. Trong lịch sử, các luồng di dân lớn có thê làm thay đổi tỉ trọng dân số của cả một châu lục.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 2. Dựa vào thông tin trong mục a, hãy trình bày khái niệm đô thị hoá.
Câu 3. Đọc thông tin trong mục b, hãy phân tích các nhân tổ tác động đến đô thị hoá.
Câu 4. Đọc thông tin trong bảng 20.1, hãy phân tích ảnh hưởng của đô thị hoá đến sự phát triển kinh tế, xã hội và mồi trường.
Luyện tập
Cho bảng số liệu:
- Vẽ biểu đồ thể hiện sự thay đổi tỉ lệ dân thành thị và nông thôn thế giới giai đoạn 1950 - 2020.
- Nêu nhận xét.
Vận dụng
Hãy nêu một số ảnh hưởng của đô thị hoá đến phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương em.