Giải bài 16: Dân số và gia tăng dân số. Cơ cấu dân số - Sách địa lí 10 cánh diều. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..
I. Đặc điểm và tình hình phát triển dân số trên thế giới
Câu 1: Đọc thông tin, hãy trình bày đặc điểm dân số thế giới. Lấy ví dụ minh họa.
Hướng dẫn giải:
* Đặc điểm dân số thế giới:
- Quy mô dân số đông và vẫn tiếp tục tăng: 2020, dân số thế giới là 7 795 triệu người.
- Tốc độ tăng dân số có sự khác nhau giữa các giai đoạn:
- Tăng nhanh từ giữa thế kỉ XX, đặc biệt là giai đoạn 1965 – 1970 (tốc độ trung bình 2,1%/năm).
- Từ 1970 đến nay, tốc độ gia tăng dân số đã chậm lại, giai đoạn 2015 – 2020 tốc độ trung bình 1,1%/năm.
- Quy mô dân số không giống nhau giữa các nhóm nước, châu lục, quốc gia.
=> Năm 2020: Nhóm nước phát triển chiếm 84%, châu Á chiếm 60%, 14 quốc gia đông dân (trên 100 triệu dân) chiếm 64% dân số thế giới (riêng Trung Quốc và Ấn Độ chiếm khoảng 36%).
Câu 2: Quan sát hình 16.1, hãy:
- Cho biết thời gian để dân số thế giới tăng từ 1 000 triệu người đến 2 000 triệu người và từ 6 000 triệu người đến 7 000 triệu người.
- Rút ra nhận xét về tình hình phát triển dân số trên thế giới.
Hướng dẫn giải:
* Tình hình tăng dân số:
- Thời gian để dân số thế giới tăng từ 1 000 triệu người đến 2 000 triệu người là 123 năm
- Thời gian để dân số thế giới tăng từ 6 000 triệu người đến 7 000 triệu người là 12 năm
* Nhận xét về tình hình phát triển dân số trên thế giới:
- Tốc độ gia tăng dân số nhanh.
- Quy mô ngày càng lớn đặc biệt từ nửa sau thế kỉ XX.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
II. Gia tăng dân số
Câu 3: Đọc thông tin, hãy:
- Cho biết gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học khác nhau như thế nào.
- Giải thích vì sao dân số thế giới tăng hoàn toàn do tăng dân số tự nhiên.
III. Các nhân tố tác động đến gia tăng dân số
Câu 4: Đọc thông tin, hãy phân tích một trong các nhân tố tác động đến gia tăng dân số. Lấy ví dụ minh họa.
IV. Cơ cấu dân số
Câu 5: Đọc thông tin và quan sát hình 16.2, hãy:
- Cho biết cơ cấu sinh học bao gồm những loại cơ cấu nào. Phân biệt các loại cơ cấu đó.
- So sánh hình dạng ba kiểu tháp dân số.
Câu 6: Đọc thông tin và quan sát hình 16.3, hãy:
- Phân biệt các loại cơ cấu xã hội của dân số.
- So sánh tỉ lệ dân số hoạt động theo khu vực kinh tế của các nước phát triển và các nước đang phát triển.
Vận dụng
Câu 1. Hãy vẽ sơ đồ thể hiện các loại cơ cấu dân số.
Câu 2. Hãy tìm hiểu về cơ cấu dân số hoạt động theo khu vực kinh tế của nước ta.