Giải bài 1: Khoa học, kĩ thuật và công nghệ - Sách thiết kế và công nghệ 10 cánh diều. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học..

KHỞI ĐỘNG

Hãy so sánh đời sống của người nguyên thủy và đời sống của con người hiện nay và cho biết đâu là nguyên nhân tạo ra sự khác biệt đó?

Câu trả lời:

So sánh đời sống của người nguyên thủy và đời sống của con người hiện nay:

Nội dung so sánh

Người tối cổ

Người hiện đại

Con người

- Hầu như có thể đi, đứng bằng hai chân.

- Đầu nhỏ, trán thấp và bợt ra sau, hàm nhô về phía trước,…

- Trên cơ thể còn bao phủ bởi một lớp lông mỏng.

- Dáng đứng thẳng (như người ngày nay).

- Thể tích hộp sọ lớn hơn, trán cao, hàm không nhô về phía trước như Người tối cổ.

- Lớp lông mỏng không còn.

Tổ chức xã hội

- Bầy người nguyên thủy: sống theo bầy, gồm khoảng vài chục người.

- Ban ngày: hái lượm hoa quả và săn bắt thú rừng. Ban đêm: họ ngủ trong các hang động, dưới mái đá hoặc trong những túp lều làm bằng cây, lợp lá hoặc cỏ khô.

- Biết dùng lửa để sưởi ấm, nướng thức ăn và xua đuổi thú dữ.

- Sống theo từng thị tộc: các nhóm nhỏ, gồm vài chục gia đình, có họ hàng gần gũi với nhau. Những người cùng thị tộc đều làm chung, ăn chung và giúp đỡ lẫn nhau trong mọi công việc.

- Biết trồng rau, trồng lúa, chăn nuôi gia súc, dệt vải, làm đồ gốm và đồ trang sức như vòng tay, vòng cổ.

- Đời sống được cải thiện hơn, thức ăn kiếm được nhiều hơn và sống tốt hơn, vui hơn.

- Biết xây dựng nhà cửa bằng gạch, đá, xi măng để kiên cố và chắc chắn.

Nguyên nhân tạo ra sự khác biệt: do sự tiến hóa của loại người ngày càng hiện đại hơn, đời sống ngày càng nâng cao và tinh khôn hơn.

I. KHÁI NIỆM

1. Khoa học

Hình thành kiến thức:

Hãy kể tên các môn học thuộc về nhóm khoa học tự nhiên và khoa học xã hội.

Câu trả lời:

  • Các môn khoa học tự nhiên: Toán, Vật Ly, Hóa, Sinh,..
  • Các môn khoa học xã hội: Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân,..

2. Kĩ thuật

Hình thành kiến thức

Các sản phẩm ở Hình 1.1 thuộc lĩnh vực kĩ thuật nào? Kể tên một số lĩnh vực kĩ thuật khác mà em biết.

Giải bài 1 Khoa học, kĩ thuật và công nghệ

Câu trả lời:

  • Các sản phẩm ở Hình 1.1 thuộc lĩnh vực kĩ thuật:
    • Hình 1.1a: Kĩ thuật cơ khí
    • Hình 1.1b: Kĩ thuật điện - điện tử
  • Một số lĩnh vực kĩ thuật khác mà em biết:
    • Kĩ thuật tự động
    • Kĩ thuật chế tạo
    • Kĩ thuật hàng hải
    • Kĩ thuật hàng không, vũ trụ

3. Công nghệ

Hình thành kiến thức

Hãy cho biết hình 1.2 mô tả lĩnh vực công nghệ nào? Kể tên một số lĩnh vực công nghệ mà em biết.

Giải bài 1 Khoa học, kĩ thuật và công nghệ

Câu trả lời:

  • Hình 1.2 mô tả lĩnh vực công nghệ :
    • Hình a: Lĩnh vực kĩ thuật
    • Hình b: Lĩnh vực khoa học
  • Tên một số lĩnh vực công nghệ mà em biết: 
    • Lĩnh vực công nghệ số
    • Lĩnh vực năng lượng và môi trường
    • Lĩnh vực vật lí...

B. Bài tập và hướng dẫn giải

II. LIÊN HỆ GIỮA KHOA HỌC, KĨ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

Hình thành kiến thức:

Dựa vào sơ đồ hình 1.3, hãy trình bày mối liên hệ giữa khoa học, kĩ thuật và công nghệ. Lấy ví dụ minh họa

Giải bài 1 Khoa học, kĩ thuật và công nghệ

 

III. QUAN HỆ GIỮA CÔNG NGHỆ VỚI TỰ NHIÊN, CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

Hình thành kiến thức:

Dựa vào sơ đồ Hình 1.4, hãy trình bày mối quan hệ giữa công nghệ với tự nhiên, con người và xã hội

Giải bài 1 Khoa học, kĩ thuật và công nghệ

LUYỆN TẬP

1. Từ các thông tin dưới đây, em hãy lập sơ đồ và giải thích mối liên hệ giữa khoa học kĩ thuật và công nghệ.

Giải bài 1 Khoa học, kĩ thuật và công nghệ

2. Hãy phân tích mối quan hệ giữa công nghệ sản xuất ô tô với tự nhiên, con người và xã hội.

VẬN DỤNG

Nêu một ví dụ về tác động tích cực và tác động tiêu cực của công nghệ đối với môi trường ở địa phương em và đề xuất biện pháp khắc phục tiêu cực đó.