Một đất nước phát triển bền vững là một đất nước có sự tăng trường liên tục và vững chắc về kinh tế , có sự đảm bảo, ổn định và phát triển về văn hóa, xã hội, có môi trường được bảo vệ và cải thiện…Trong sự phát triển bền vững của đất nước, pháp luật có vai trò như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học “ pháp luật với sự phát triển của đất nước". .
A. Kiến thức trọng tâm
1. Vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước
a. Trong lĩnh vực kinh tế
- Tạo khung pháp lí cho hoạt động sản xuất kinh doanh
- Pháp luật thừa nhận và đảm bảo quyền tự do kinh doanh của CD
- Các quy định của pháp luật về thuế, tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất kinh doanh, là động lực thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển.
=>Tóm lại, trong quá trình tăng trưởng KT đất nước, PL giữ vai trò quan trọng, tác động đến toàn bộ nền KT để mọi CD, mọi thành phần KT và doanh nghiệp được tự do kinh doanh theo quy định của PL, nhằm khơi dậy mọi tiềm năng của các nhà sản xuất, kinh doanh vào công cuộc phát triển nền KT đất nước.
b. Trong lĩnh vực văn hóa
- Pháp luật giữ vai trò chủ đạo, tác động tích cực vào sự nghiệp xây dựng nền văn hóa tiên tiến và đậm đà bản sắc dân tộc của nền văn hóa Việt Nam.
c. Trong lĩnh vực xã hội
- Pháp luật giữ vai trò quan trọng trong tiến trình phát triển của xã hội, góp phần tích cực vào việc bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội trên đất nước ta
- Pháp luật giải quyết những vấn đề:
- Dân số và việc làm.
- Bất bình đẳng xã hội.
- Khoảng cách giàu nghèo.
- Nâng cao dân trí.
- Đạo đức và lối sống không lành mạnh.
- Tai, tệ nạn xã hội…….
d. Trong lĩnh vực môi trường
- Điều 29 Hiến pháp 1992 quy định “Cơ quan NN, đơn vị vũ trang, tỏ chức KT, tổ chứ XH, mọi cá nhân phải thực hiên các quy định của NN về sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Nghiêm cấm mọi hành động làm suy kiệt tài nguyên và hủy hoại môi trường
e. Trong lĩnh vực quốc phòng an ninh xã hội
- Điều 13 Hiến pháp năm 1992 quy định : “Tổ quốc Việt Nam là thiêng liêng, bất khả xâm phạm. Mọi âm mưu và hành động chống lại độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, chống lại sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN đều bị nghiêm trị theo pháp luật”
- Khoản 2, điều 6 luật quốc phòng quy định : “CD phải trung thành với Tổ quốc, làm nghĩa vụ quân sự, được giáo dục về quốc phòng và huấn luyện quân sự, chấp hành nghiêm chỉnh các biện pháp của NN và người có thẩm quyền khi đất nước có tình trạng chiến tranh hoặc tình trạng khẩn cấp về quốc phòng…”
2. Nội dung cơ bản của pháp Luật Với Sự Phát Triển KT đất nước
a. Nội dung cơ bản về sự phát triển kinh tế
* Quyền tự do kinh doanh của CD: Có nghĩa là mọi CD khi có đủ điều kiện do PL quy định đều có quyền tiến hành họat động kinh doanh sau khi được cơ quan NN có thẩm quyền chấp nhận đăng kí kinh doanh
* Nghĩa vụ của CD khi thực hiện các họat động kinh doanh: Kinh doanh đúng ngành nghề ghi trong giất phép kinh doanh, nộp thuế đầy đủ theo quy định của PL, bảo vệ môi trường, bảo vệ quền lợi người tiêu dùng, tuân thủ các quy định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội… trong đó nghĩa vụ nộp thuế là rất quan trọng.
b. Nội dung cơ bản về sự phát triển văn hóa
- PL về sự phát triển văn hóa được quy định trong Hiến pháp, bộ luật dân sự, luật di sản văn hóa, luật xuất bản, luật báo chí…
- PL về sự phát triển văn hóa nghiêm cấm những hành vi truyền bá tư tưởng và văn hóa phản động, lối sống đồi trụy, tệ nạn H, mê tín dị đoan, các hành vi xâm phạm đến di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh…
c. Nội dung cơ bản về sự phát triển các lĩnh vực xã hội
Nhà nước ban hành nhiều bộ luật để thực hiện sự tiến bộ và công bằng xã hội:
- Pháp luật với việc giải quyết dân số và việc làm.
- Pháp luật với việc xóa đói giảm nghèo.
- Pháp luật với việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.
- Pháp luật với việc phòng và chống tệ nạn xã hội.
d. Nội dung cơ bản của pháp luật về bảo vệ môi trường
- Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của nhà nước và của mỗi công dân
- Phải bảo vệ, khai thác sử dụng hợp lí, tiết kiệm và có hiệu quả để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước.
- Việc khai thác rừng phải đúng pháp luật, bảo vệ và phát triển rừng, chống cháy rừng. Có trách nhiệm trồng cây gây rừng….
- Nghiêm cấm các hành vi làm suy thoái môi trường, gây ô nhiễm môi trường.
- Các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm vảo vệ các loại động thực vật và hệ sinh thái…
e. Nội dung cơ bản của pháp luật về quốc phòng an ninh.
- Nhà nước ban hành hệ thống pháp luật để tạo nên hành lang pháp lí như luật quốc phòng, luật an ninh quốc gia…
- Ban hành nghĩa vụ quân sự, thực hiện giáo dục quốc phòng trong các cơ quan, tổ chức, trường học.
- Củng cố quốc phòng, an ninh quốc phòng là nhiệm vụ của toàn dân.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Tại sao nói, thông qua các quy định về quyền tự do kinh doanh của công dân và các quy định về thuế, pháp luật tác động đến sự phát triển bền vững của đất nước?
Câu 2: Theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2008, doanh nghiệp thành lập mới từ dự án đầu tư thuộc lĩnh vực công nghệ cao, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đặc biệt quan trọng của Nhà nước, sản xuất sản phẩm phần mềm; doanh nghiệp thành lập mới hoạt động trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao và môi trường được miễn thuế tối đa không quá 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá 9 năm tiếp theo.
Theo em, tại sao pháp luật lại quy định ưu đãi miễn thuế và giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ sở kinh doanh này? Các quy định ưu đãi về thuế có mối liên hệ gì với sự tăng trưởng kinh tế đất nước?
Câu 3: Em hiểu thế nào về quyền tự do kinh doanh của công dân?
Câu 4: Tại sao để phát triển bền vững đất nước, cần phải quan tâm xây dựng pháp luật về lĩnh vực văn hóa, xã hội?
Câu 5: Em có suy nghĩ gì về mối liên hệ giữa pháp luật về kinh tế, văn hóa, xã hội với sự phát triển bền vững của đất nước?
Câu 6: Tại sao pháp luật nước ta quy định nghĩa vụ công dân là xây dựng quy mô gia đình ít con? Quy định này có ý nghĩa gì đối với yêu cầu phát triển bền vững của đất nước?
Câu 7: Theo em, việc khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên của con người có liên quan gì đến hiện tượng thiên nhiên bất thường trong những năm gần đây ở Việt Nam?
Câu 8: Tại sao để phát triển bền vững đất nước, Nhà nước phải quan tâm xây dựng và hoàn thiện pháp luật về bảo vệ môi trường?
Câu 9: Hãy phân tích vai trò của pháp luật đối với việc bảo đảm quốc phòng, bảo vệ an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội
Câu 10: Điều 41 Hiến pháp năm 1992 quy định: “Bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là sự nghiệp của toàn dân”. Em hiểu thế nào về quy định này?
Câu 11: Điều 10 Luật Xuất bản quy định các hành vi bị cấm trong hoạt động xuất bản gồm: ...tuyên truyền phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc; tuyên truyền kích động chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước; kích động bạo lực; truyền bá tư tưởng phản động, hành vi tội ác,... Theo em, pháp luật quy định như vậy nhằm mục đích gì?
Câu 12: Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau đây:
Quyền tự do kinh doanh của công dân có nghĩa là:
a. Mọi công dân đều có quyền thực hiện hoạt động kinh doanh.
b. Mọi công dân được hoạt động kinh doanh khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật sau khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp nhận đăng kí kinh doanh.
c. Công dân có thể kinh doanh bất kì ngành, nghề nào theo sở thích của mình.
d. Công dân có quyền quyết định quy mô và hình thức kinh doanh.
e. Chỉ được kinh doanh những mặt hàng đăng kí trong giấy phép kinh doanh.
Câu 13: Chọn một câu trả lời đúng trong các câu sau:
Luật Nghĩa vụ quân sự quy định độ tuổi gọi nhập ngũ trong thời bình là:
a. Từ 18 tuổi đến 27 tuổi.
b. Từ đủ 18 tuổi đến hết 27 tuổi.
c. Từ 17 tuổi đến 27 tuổi
d. Từ đủ 17 tuổi đến 25 tuổi.
Câu 14: Hãy sắp xếp các văn bản quy phạm pháp luật sau đây theo các lĩnh vực khác nhau?