Bài 3 sinh 11: Thoát hơi nước

Thực vật trao đổi nước với môi trường theo 2 chiều: Hấp thụ và thoát hơi nước. Vậy sự thoát hơi nước có đặc điểm gì?.

I. Lý thuyết

1. Vai trò của quá trình thoát hơi nước

• Khoảng 98% lượng nước mà rễ hấp thụ bị mất do thoát hơi nước.
• Vai trò của sự thoát hơi nước:
• là động lực cho dòng hút nước và ion khoáng từ rễ lên lá
• có tác dụng hạ nhiệt độ của lá 
• giúp CO₂ khuếch tán vào trong lá cung cấp cho quang hợp

2. Thoát hơi nước qua lá

a. Lá là cơ quan thoát hơi nước

• Lá có cấu tạo thích nghi với chức năng thoát hơi nước:
• Khí khổng nằm rải rác trên bề mặt lá xen kẽ với lớp cutin
• Khí khổng mặt dưới nhiều hơn mặt trên => thoát hơi nước ở mặt dưới nhiều hơn mặt trên

b. Hai con đường thoát hơi nước: qua khí khổng và qua cutin

• Thoát hơi nước do khí khổng là chủ yếu => Do đó sự điều tiết độ mở khí khổng là quan trọng nhất
• Thoát hơi nước qua cutin trên biều bì lá: phụ thuộc vào độ dày của lớp cutin

3. Các tác nhân ảnh hưởng tới quá trình thoát hơi nước

• Các tác nhân ngoại cảnh ảnh hưởng tới sự thoát hơi nước: nước, ánh sáng, nhiệt độ, gió và các ion khoáng,...

4. Cân bằng nước và tưới tiêu hợp lí cho cây trồng

• Cân bằng nước được tính bằng sự so sánh lượng nước do rễ hút vào và lượng nước thoát ra.